Temyiz
İsteminde Bulunan
: Talas Belediye Başkanlığı
Vekili : Av. …
Karşı Taraf
: 1- …,
2- …, 3- …, 4- …,. 5- …, 6- …, 7- …, 8- …, 9- …, 10- …, 11- …, 12- …, 13- …, 14-
…, 15- …, 16- …
Vekili
: Av. …,
Av. …
İstemin Özeti
:
Kayseri 2. İdare Mahkemesinin 25.07.2008 günlü, E:2008/54, K: 2008/670 sayılı
kararının iptale ilişkin kısmının usul ve yasaya aykırı olduğu ileri sürülerek
bozulması istenilmektedir.
Savunmanın Özeti
: Temyiz
edilen kararda bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından, usul ve kanuna
uygun olan kararın onanması gerektiği savunulmaktadır.
Danıştay Tetkik Hakimi ..'in Düşüncesi
: Temyiz
isteminin reddi ile mahkeme kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.
Danıştay Savcısı ..'ın Düşüncesi
: İdare
ve vergi mahkemelerince verilen kararların temyizen incelenerek bozulabilmesi
için, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49 uncu maddesinin birinci
fıkrasında belirtilen nedenlerin bulunması gerekmektedir.
Temyiz dilekçesinde öne sürülen hususlar, söz konusu maddede yazılı
nedenlerden hiçbirisine uymadığından, istemin reddi ile temyiz edilen Mahkeme
kararının onanmasının uygun olacağı düşünülmektedir.
TÜRK
MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince Tetkik Hakiminin
açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği
görüşüldü:
Dava, Kayseri İli, Talas İlçesi, … ada, … sayılı parselde bulunan
bağımsız bölümler için yapı kullanma izin belgesi verilmesi istemiyle yapılan
başvurunun reddine ilişkin 24.01.2008 günlü, 13/72 sayılı işlemin iptali
istemiyle açılmış; İdare Mahkemesince, 24.01.2008 günlü, 13/72 sayılı işlemin
davacıların Kayseri İli, Talas İlçesi, … ada, … sayılı parselde bulunan bağımsız
bölümleri için yapı kullanma izin belgesi verilmesi istemiyle yaptıkları
başvurunun reddine ilişkin olduğu, davacılardan …, … ve …'nin davalı idareye
yapı kullanma izin belgesi verilmesi başvurusunda bulunmadığı, bu nedenle dava
konusu işlemin adı geçen kişilerle ilgisi bulunmadığı için iptalinde kişisel,
meşru, güncel bir menfaatlerinin olmadığı anlaşıldığından davacılardan …, … ve …
yönünden davanın ehliyet yönünden reddine, diğer taraftan, dosyanın diğer
davacılar yönünden incelenmesine gelince; uyuşmazlık konusu taşınmaz üzerindeki
yapıya 08.09.2000 gününde yapı ruhsatı verildiği …, …, … dışındaki davacılar
tarafından yapı kullanma izin belgesi verilmesi istemiyle yaptıkları 24.01.2008
günlü başvurunun, yapının beş yıllık yapı ruhsatı süresi içerisinde
bitirilmediğinden ruhsatsız duruma geldiği ve yapı kullanma izni başvurusunun
yapı ruhsatının yenilenmesinden sonra değerlendirileceğinden bahisle
reddedilmesi üzerine davacılar tarafından yapının yasal süresi içinde bitirilmiş
olduğundan bahisle bakılan davanın açıldığı, olayda davalı idare tarafından
12.05.2008 günlü ara kararına verilen cevaba göre; mahalle muhtarı, iki aza ve
üç esnaf tarafından düzenlenen tutanakta dava konusu yapının ruhsat süresi
içerisinde 2005 yılının Haziran ayı başlarında bitirildiğinin anlaşıldığı,
yapının ruhsat süresi içinde tamamlanmadığına dair herhangi bir tespitin de
bulunmadığı, bu haliyle 08.09.2000 günlü yapı ruhsatının beş yıllık süresi
dolmadan yapının bitirildiğinin kabulü gerektiği, bu durumda yapı ruhsatı süresi
içerisinde yapılarını bitirdikleri anlaşılan diğer davacıların yapı kullanma
izni verilmesi istemiyle yaptıkları başvurunun reddedilmesine ilişkin işlemde
hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle iptaline karar verilmiş, bu kararın
iptale ilişkin kısmı davalı idarece temyiz edilmiştir.
3194 sayılı İmar Kanunu'nun 29. maddesinin 1. fıkrasında; "Yapıya
başlama müddeti ruhsat tarihinden itibaren iki yıldır. Bu müddet zarfında yapıya
başlanmadığı veya yapıya başlanıp da her ne sebeple olursa olsun, başlama
müddetiyle birlikte beş yıl içinde bitirilmediği takdirde verilen ruhsat
hükümsüz sayılır. Bu durumda yeniden ruhsat alınması mecburidir. Başlanmış
inşaatlarda müktesep haklar saklıdır." hükmüne, 30. maddesinin 1.fıkrasında:
"Yapı tamamen bittiği takdirde tamamının, kısmen kullanılması mümkün kısımları
tamamlandığı takdirde bu kısımlarının kullanılabilmesi için inşaat ruhsatını
veren belediye, valilik (...) bürolarından; 27 nci maddeye göre ruhsata tabi
olmayan yapıların tamamen veya kısmen kullanılabilmesi için ise ilgili belediye
ve valilikten izin alınması mecburidir. Mal sahibinin müracaatı üzerine, yapının
ruhsat ve eklerine uygun olduğu ve kullanılmasında fen bakımından mahzur
görülmediğinin tespiti gerekir." hükmüne, 31.maddesinde de; "İnşaatın bitme
günü, kullanma izninin verildiği tarihtir. Kullanma izni verilmeyen ve alınmayan
yapılarda izin alınıncaya kadar elektrik, su ve kanalizasyon hizmetlerinden ve
tesislerinden faydalandırılmazlar. Ancak, kullanma izni alan bağımsız bölümler
bu hizmetlerden istifade ettirilir." hükmüne yer verilmiştir.
Diğer taraftan; Planlı Alanlar Tip İmar Yönetmeliği'nin 12.
maddesinde " Ruhsat süresi içinde tamamlanması mümkün olamayacağı için beşinci
yıl içinde ruhsat yenilemek üzere ilgili idareye başvurarak ruhsat yenilemesi
yapılan yapılar hakkında, ruhsat alma tarihinde yürürlükte bulunan mevzuat
hükümleri uygulanır. İnşasına 2 yıl içinde başlanmayan veya ruhsat süresi içinde
tamamlanmayan ve süresi içinde ruhsat yenilemesi yapılmayan yapılar, ruhsatsız
yapı olarak değerlendirilir. Bu yapılar hakkında yeniden ruhsat alma tarihinde
yürürlükte bulunan plan ve mevzuat hükümleri uygulanır." hükmü, 64. maddesinin
5. fıkrasında da" Yapı kullanma izninin verildiği tarih, yapının tamamlandığı
tarihtir. 5 yıllık ruhsat süresi içinde yapı kullanma izninin düzenlenmesi
gerekir. Aksi halde, bu Yönetmeliğin 12 nci maddesindeki hükümler uygulanır."
Geçici 2.maddesinde de "Ruhsat alınarak inşaasına başlanan ancak 5 yıllık ruhsat
süresi sonunda yapı kullanma izni düzenlenmeyerek İmar Kanununun 29 uncu maddesi
uyarınca ruhsatı hükümsüz hale gelen yapılar, ilgililerince yapılan başvurularla
ve/veya idarelerce yerinde ve dosyasında yapılacak inceleme ve araştırmalarla bu
Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 6 ay içinde tespit edilir. Bu
yapılar, ruhsat alındığı tarihteki yönetmelik ve ruhsat eki projeler kapsamında
incelenir ve mevzuata uygun olanlara ilk ruhsat alındığı tarihteki yönetmelik
hükümlerine göre yeniden yapı ruhsatı düzenlenir ve inşaası tamamlanan yapılara
yapı kullanma izni verilir. Bu süre içerisinde tespiti yapılmayan yapılara
Yönetmeliğin 02/09/1999 tarihli ve 23804 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan
Yönetmelikle değişik 12 nci maddesi hükümleri uygulanır."; hükmü yer almıştır.
Dosyanın incelenmesinden, uyuşmazlık konusu taşınmaz için 08.09.2000
tarihinde inşaat ruhsatı düzenlendiği, davacıların 24.11.2008 tarihinde yapı
kullanma izni verilmesi istemiyle yaptığı başvurunun; 5 yıllık ruhsat süresinin
sona ermesi nedeniyle ruhsatsız duruma düşen yapıya yeniden ruhsat alındıktan
sonra yapı kullanma izni talebinin değerlendirileceğinden bahisle reddedildiği,
bakılmakta olan davanın da anılan işlemin iptali istemiyle açıldığı
anlaşılmaktadır.
Yukarıda yer alan düzenlemelerin birlikte değerlendirilmesinden, bir
taşınmazda yapılacak inşaat için düzenlenen ruhsatın hukuki geçerlik süresi 5
yıl olarak belirlendiğinden, başlama müddetiyle birlikte bir yapının 5 yıllık
ruhsat süresi içinde bitirilmesinin zorunlu olduğu, diğer taraftan inşaatın
bitirildiği tarih yapı kullanma izninin verildiği tarih olarak öngörüldüğünden
yapı kullanma izin belgesi almamış yapının hukuken bitirilmiş sayılamayacağı,
dolayısıyla 5 yıllık ruhsat süresi içinde bitmiş bir yapıdan sözedebilmek için
yapı kullanma izin belgesinin de 5 yıllık ruhsat süresi içinde düzenlenmesi
gerektiği, ayrıca 5 yıllık ruhsat süresi dolmadan ruhsat süresinin uzatılması
durumunda yapı kullanma izninin de uzatılan süre içinde alınacağı, diğer
taraftan 5 yıllık ruhsat süresinin dolması üzerine yapı için yeniden inşaat
ruhsatı alınacağından yapı kullanma izninin de yenilenen inşaat ruhsatından
sonra inşaatın tamamlanması üzerine verileceği sonucuna ulaşılmaktadır.
Dosyada yer alan belgelere göre, 8.9.2000 günlü, 18/78 sayılı inşaat
ruhsatı ile işlem gören yapının yapı kullanma izni verilmesi istemiyle başvuru
yapıldığı 24.1.2008 tarihi itibariyle 5 yıllık ruhsat süresinin sona erdiği
açıktır.
Uyuşmazlık konusu yapı için 5 yıllık inşaat ruhsatı süresi içinde
yapı kullanma izin belgesi alınmadığından, yasal olarak tamamlandığının kabulüne
olanak bulunmayan yapının ruhsat süresinin dolması nedeniyle ruhsatsız hale
gelen yapıya yeniden inşaat ruhsatı alınmasının yasal zorunluluk olması
karşısında; yeniden inşaat ruhsatı düzenlenmesi sonrasında yapı kullanma izin
başvurusunun değerlendirileceği yolundaki dava konusu işlemde hukuka aykırılık
bulunmamaktadır.
Bu itibarla, anılan yasal düzenlemeler gözönünde bulundurulmaksızın
verilen İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, Kayseri 2. İdare Mahkemesinin 25.07.2008
günlü, E:2008/54, K: 2008/670 sayılı kararının temyiz edilen bölümünün
bozulmasına, dosyanın adı geçen mahkemeye gönderilmesine, bu kararın tebliğ
tarihinden itibaren 15 gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak
üzere, 29.11.2010 gününde oybirliğiyle karar verildi.
.jpg)
