T.C.
D A N I Ş T A Y
Altıncı Daire
Esas No : 2006/7357
Karar No : 2008/6955
Özeti :
İmar planına göre alınan yapı ruhsatına dayanılarak yapılmakta olan yapıların,
yapı ruhsatının dayanağı olan imar planının yapı kararıyla yürütülmesinin
durdurulması üzerine, yapı tatil tutanağıyla yapılmakta olan inşaatın
seviyesinin tespiti ile inşaatın bu aşamada kalması amacıyla mühürlenmesinin,
hukuka uygun olduğu hakkında.
Temyiz İsteminde Bulunan
: Çankaya Belediye Başkanlığı
Vekili : Av. …)
Karşı Taraf
: 1- … İnş. San. ve Tic. A.Ş.
Vekili
: Av. …
2- …
Vekili
: Av. …
İstemin Özeti
: Ankara 11. İdare Mahkemesinin 27.02.2006 günlü, E:2005/1920, K:2006/306 sayılı
kararının usul ve yasaya aykırı olduğu ileri sürülerek bozulması
istenilmektedir.
Savunmaların Özeti
: Savunma verilmemiştir.
Danıştay Tetkik Hakimi Samed Demirbaş'ın Düşüncesi
: Temyiz isteminin kabulü ile mahkeme kararının bozulması gerektiği
düşünülmektedir.
Danıştay Savcısı Sedat Larlar'ın Düşüncesi
: İdare ve vergi mahkemelerince verilen kararların temyizen incelenerek
bozulabilmesi için, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49 uncu
maddesinin birinci fıkrasında belirtilen nedenlerin bulunması gerekmektedir.
Temyiz dilekçesinde öne sürülen hususlar, söz konusu maddede yazılı
nedenlerden hiçbirisine uymadığından, istemin reddi ile temyiz edilen Mahkeme
kararının onanmasının uygun olacağı düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince Tetkik Hakiminin
açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği
görüşüldü:
Dava, Ankara İli, Çankaya İlçesi, … ada, … parsel sayılı taşınmaz
üzerinde inşa edilen yapının 3194 sayılı İmar Kanunu'nun 32. maddesi uyarınca
05.10.2005 günlü, 761 sayılı yapı tatil zaptı düzenlemek suretiyle
mühürlenmesine ilişkin işlemin iptali istemiyle açılmış; İdare Mahkemesince,
dosyanın incelenmesinden, 26.03.2004 günlü yapı ruhsatına istinaden inşa edilen
yapıya ilişkin 1/1000 ölçekli uygulama imar planı değişikliğinin yürütmesinin
durdurulmasına ilişkin Ankara 10. İdare Mahkemesinin E:2004/466 sayılı kararı
uyarınca dava konusu işlemin tesis edildiği, 3194 sayılı Yasanın 32. maddesinin
ruhsatsız ya da ruhsata aykırı inşa edilen yapılar hakkında uygulanmasının
mümkün olduğu, davacıların yapı ruhsatına istinaden yapıyı inşa ettikleri,
davalının 23.07.2004 günlü yazısında inşaatın imar planına uygun olarak
yapıldığı, zemin kat döşeme kotunun onaylı mimari projeye uygun olduğu
belirtilerek temel vizesinin verildiği, davacının yapısına ait ruhsatın henüz
iptal edilmeden imar planının yürürlükte olduğu dönemde bu plana uygun olarak
aldığı ruhsata dayanak oluşturan imar planının iptal edilmesinin daha önce
alınan yapı ruhsatının hukuken geçersiz sayılmasını gerektirmediği gibi, olayda
davacıların hatası, hilesi veya isnat edilecek kusurlarının da mevcut olmadığı,
tesis edilen işlemde hukuka uyarlık görülmediğinin anlaşıldığı gerekçesiyle
iptaline karar verilmiş; bu karar davalı idare vekili tarafından temyiz
edilmiştir.
2577 sayılı İdari Yargılam Usulü Kanunu'nun 28.maddesinin 4001
sayılı Yasanın 13.maddesi ile değişik birinci fıkrasında: "Danıştay, bölge idare
mahkemeleri, idare ve vergi mahkemelerinin esasa ve yürütmenin durdurulmasına
ilişkin kararlarının icaplarına göre idare,gecikmeksizin işlem tesis etmeye veya
eylemde bulunmaya mecburdur.Bu süre hiçbir şekilde kararın idareye tebliğinden
başlayarak otuz günü geçemez.Ancak,haciz veya ihtiyati haciz uygulamaları ile
ilgili davalarda verilen kararlar hakkında,bu kararların kesinleşmesinden sonra
idarece işlem tesis edilir" kurala bağlanmıştır.
3194 sayılı İmar Kanunu'nun Ruhsatsız veya Ruhsat ve Eklerine Aykırı
Olarak Başlanan Yapılar başlıklı 32.maddesinde ise: "Bu Kanun hükümlerine göre
ruhsat alınmadan yapılabilecek yapılar hariç; ruhsat alınmadan yapıya başlandığı
veya ruhsat ve eklerine aykırı yapı yapıldığı ilgili idarece tespiti, fenni
mesulce tespiti ve ihbarı veya herhangi bir şekilde bu duruma muttali olunması
üzerine, belediye veya valiliklerce o andaki inşaat durumu tespit edilir. Yapı
mühürlenerek inşaat derhal durdurulur.
Durdurma, yapı tatil zaptının yapı yerine asılmasıyla yapı sahibine
tebliğ edilmiş sayılır. Bu tebligatın bir nüshasıda muhtara bırakılır.
Bu tarihten itibaren en çok bir ay içinde yapı sahibi, yapısını
ruhsata uygun hale getirerek veya ruhsat alarak, belediyeden veya valilikten
mühürün kaldırılmasını ister.
Ruhsata aykırılık olan yapıda, bu aykırılığın giderilmiş olduğu veya
ruhsat alındığı ve yapının bu ruhsata uygunluğu, inceleme sonunda anlaşılırsa,
mühür, belediye veya valilikçe kaldırılır ve inşaatın devamına izin verilir.
Aksi takdirde, ruhsat iptal edilir, ruhsata aykırı veya ruhsatsız
yapılan bina, belediye encümeni veya il idare kurulu kararını müteakip, belediye
veya valilikçe yıktırılır ve masrafı yapı sahibinden tahsil edilir" kuralı yer
almıştır.
Dava dosyası ile Danıştay Altıncı Dairesi'nin E:2005/7534 sayılı
dosyanın birlikte incelenmesinden, Ankara İli, Çankaya İlçesi, Hilal Mahallesi,
… ada, …, … ve … sayılı parsellerde (yeni … sayılı parselde) 1/1000 ölçekli
uygulama imar planı değişikliği yapılmasına ilişkin Belediye Meclisinin
29.08.2003 günlü, 310 sayılı kararının Büyükşehir Belediye Başkanınca onanmaması
üzerine aynı kararda ısrar edilmesine ilişkin anılan Belediye Meclisinin
19.12.2003 günlü, 431 sayılı kararının iptali istemiyle Ankara 10. İdare
Mahkemesinin 2004/466 esasına kayıtla açılan davada, dava konusu edilen uygulama
imar planı değişikliğinin iptaline ilişkin 21.7.2005 günlü kararın davalı
idareye tebliğ edilmesi üzerine, uyuşmazlık konusu parselde 26.03.2004 günü yapı
ruhsatı alınan ve 23.07.2004 günü temel vizesi yapılan yapılara ilişkin olarak
görülmekte olan davaya konu edilen 05.10.2005 günlü yapı tatil tutanağının
düzenlendiği anlaşılmaktadır.
2577 sayılı Yasanın 28.maddesi uyarınca, uyuşmazlık konusu yapıların
yapımına dayanak oluşturan uygulama imar planının yürütmesinin durdurulması
kararı üzerine, davalı idarece bu kararın gereklerine göre gecikmeksizin
uygulanması amacıyla, plana göre yapılmakta olan yapıların mevcut durumunun
tespitine yönelik olarak 3194 sayılı Yasanın 32.maddesine göre inşai faaliyete
devam edilmesinin tedbir olarak mühürlenmek suretiyle durdurulması
gerekmektedir.
Bu şekilde, uygulama imar planına karşı açılan davanın yargılama
süreci içerisinde verilecek kararlar ile bu kararlar üzerine, yeniden yapılacak
olan planda inşai faaliyeti durdurulan yapılar için öngörülen durumun, mevcut
ruhsatın bu plana uygun olduğu ve inşai faaliyetin devam edilmesini engelleyen
bir yönünün bulunmadığının tespiti halinde mühürlemenin sona erdirilerek inşai
faaliyete mevcut ruhsatına göre devamına izin verilmesi gerektiği, aksine bir
durumun tespitinde ise, yeni yapılan plana aykırı olan yapı ruhsatının iptali
yoluna gidileceği tabiidir.
Olayda, uyuşmazlık konusu parselde yürürlükte olduğu dönemde geçerli
olan imar planına göre alınan yapı ruhsatına göre yapılmakta olan yapıların,
yapı ruhsatının dayanağı olan imar planı hakkında verilen yargı kararı üzerine,
yapı tatil tutanağı ile yapılmakta olan inşaatın seviyesinin tespiti ile
inşaatın bu aşamada kalması amacına yönelik olarak tesis edilen işlemde hukuka
aykırılık görülmemiştir.
Öte yandan, dava konusu işlemin tesis edilmesinin nedenini oluşturan
Ankara 10. İdare Mahkemesinin 21.07.2005 günlü, E:2004/466, K:2005/1141 sayılı
kararı Dairemizin 31.12.2007 günlü, E:2005/7534, K:2007/8226 sayılı kararı ile
onanmıştır.
Açıklanan nedenlerle Ankara 11. İdare Mahkemesinin 27.02.2006 günlü,
E:2005/1920, K:2006/306 sayılı kararının bozulmasina, dosyanın adı geçen
mahkemeye gönderilmesine 22.10.2008 gününde oybirliğiyle karar verildi.
