İMAR KANUNU İLE
BAYINDIRLIK VE İSKAN BAKANLI?ININ TE?KİLAT
VE GÖREVLERİ HAKKINDA KANUN HÜKMÜNDE KARARNAMEDE DE?İ?İKLİK YAPILMASINA
DAİR KANUN TASARISI
“İdari müeyyideler:
MADDE 42-
Bu maddede belirtilen ve
imar mevzuatına aykırılık teşkil eden
fiil ve hallerin
tespit edildiği tarihten itibaren on iş günü içinde ilgili idare encümenince
sorumlular hakkında üstlenilen her bir sorumluluk için ayrı ayrı bu maddede
belirtilen idari müeyyideler
uygulanır.
Ruhsat alınmaksızın veya ruhsata,
ruhsat eki etüt ve projelere veya imar mevzuatına aykırı olarak yapılan yapının,
sahibine, yapı müteahhidine veya aykırılığı üç iş günü içinde idareye
bildirmeyen ilgili fenni mesullere yapının mülkiyet durumuna, bulunduğu alanın
özelliğine, durumuna, niteliğine ve sınıfına, yerleşmeye ve çevreye etkisine,
can ve mal emniyetini tehdit edip etmediğine ve aykırılığın büyüklüğüne göre,
beşyüz Türk Lirasından az olmamak üzere, aşağıdaki şekilde hesaplanan idari para
cezaları uygulanır.
a) Bakanlıkça belirlenen yapı
sınıflarına ve gruplarına göre yapının inşaat alanı üzerinden hesaplanmak üzere,
mevzuata aykırılığın her bir metrekaresi için;
1) I. sınıf A grubu yapılara üç Türk
Lirası,
2) I. sınıf B grubu yapılara beş Türk
Lirası,
3) II. sınıf A grubu yapılara sekiz
Türk Lirası,
4) II. sınıf B grubu yapılara onbir
Türk Lirası,
5) III. sınıf A grubu yapılara
onsekiz Türk Lirası,
6) III. sınıf B grubu yapılara yirmi
Türk Lirası,
7) IV. sınıf A grubu yapılara yirmiüç
Türk Lirası,
8) IV. sınıf B grubu yapılara
yirmibeş Türk Lirası,
9) IV. sınıf C grubu yapılara otuzbir
Türk Lirası,
10) V. sınıf A grubu yapılara
otuzsekiz Türk Lirası,
11) V. sınıf B grubu yapılara
kırkaltı Türk Lirası,
12) V. sınıf C grubu yapılara elliiki
Türk Lirası,
13) V. sınıf D grubu yapılara
altmışüç Türk Lirası,
idari para cezası verilir. Bu
miktarlar her takvim yılı başından geçerli olmak üzere o yıl için 4/1/1961
tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 298 inci maddesi hükümleri
uyarınca tespit ve ilan edilen yeniden değerleme oranında bir Türk Lirasının
küsuru da dikkate alınmak suretiyle artırılarak uygulanır.
b) Mevzuata aykırılığı yapı inşaat
alanı üzerinden hesaplanması mümkün olmayan, yapının cephelerini ve diğer yapı
elemanlarını değiştiren veya yapı malzemesi için öngörülen gereklere aykırı
bulunan uygulamalar için, Bakanlıkça yayımlanan ve aykırılığa konu imalatın
tespiti tarihinde yürürlükte bulunan birim fiyat listesine göre ilgili idarece
belirlenen bedelin % 20’si kadar idari para cezası verilir.
c) (a) ve (b) bentlerine göre
cezalandırmayı gerektiren aykırılığa konu yapı;
1) Hisseli parselde diğer maliklerin
muvafakati alınmaksızın yapılmış ise cezanın % 30’u,
2) Kamuya veya başkasına ait bir
parselde yapılmış ise cezanın % 40’ı,
3) Uygulama imar planında veya
parselasyon planında “Kamu Tesisi Alanı veya Umumî Hizmet Alanı” olarak
belirlenmiş bir alanda yapılmış ise cezanın % 60’ı,
4) Mevcut haliyle veya öngörülen bir
afet tehlikesi karşısında can ve mal emniyetini tehdit ediyor ise cezanın %
100’ü,
5) Uygulama imar planı bulunan bir
alanda yapılmış ise cezanın % 20’si,
6) Yapılaşmaya yasaklanmış bir alanda
yapılmış ise cezanın % 80’i,
7) Özel kanunlar ile belirlenmiş özel
imar rejimine tabi bir alanda yapılmış ise cezanın % 50’si,
8) Ruhsatsız ise cezanın % 180’i,
9) Ruhsatı hükümsüz hale gelmesine
rağmen inşaatı sürdürülüyor ise cezanın % 50’si,
10) Yapı kullanma izin belgesi
alınmış olmakla birlikte, ruhsat alınmaksızın yeni inşaî faaliyete konu ise
cezanın % 100’ü,
11) İnşaî faaliyetleri tamamlanmış
ve kullanılmıyor ise cezanın % 10’u,
12) İnşaî faaliyetleri tamamlanmış
ve kullanılıyor ise cezanın % 20’si,
13) Çevre ve görüntü kirliliğine
sebebiyet veriyor ise cezanın % 20’si,
(a) ve (b) bentlerinde belirtilen
şekilde tespit edilen para cezalarının miktarına göre ayrı ayrı hesap edilerek
ilave olunur. Para cezalarına konu olan alanın hesaplanmasında, aykırılıktan
etkilenen alan dikkate alınır.
18 inci, 28 inci, 32 nci, 33 üncü, 34
üncü, 35 inci, 36 ncı, 37 nci, 40 ıncı ve 41 inci maddelerde belirtilen
mükellefiyetleri yerine getirmeyen veya bu maddelere aykırı davranan yapı veya
parsel sahibine, harita, plan, etüt ve proje müelliflerine, fenni mesullere,
yapı müteahhidine ve şantiye şefine, ilgisine göre ayrı ayrı olmak üzere ikibin
Türk Lirası, bu fiillerin çevre ve sağlık
şartlarına aykırı olması halinde dörtbin Türk Lirası, can ve mal
emniyetini tehdit etmesi halinde altıbin Türk
Lirası idari para cezası verilir.
Yapıldığı tarih itibarıyla plana ve
mevzuata uygun olmakla beraber, mevcut haliyle veya öngörülen bir afet tehlikesi
karşısında can ve mal emniyetini tehdit ettiği veya edeceği ilgili idare veya
mahkeme kararı ile tespit olunan yapılara, ilgili idarenin yazılı ikazına rağmen
idarece tanınan süre içinde takviyede bulunmayan veya bu yapıları 39 uncu madde
uyarınca yıkmayan yapı sahibine onbin Türk Lirası idari para cezası verilir.
27 nci maddeye göre il özel
idaresince belirlenmiş köy yerleşme alanı sınırları içinde köyün nüfusuna
kayıtlı olan ve köyde sürekli oturanlar tarafından, projeleri il özel idaresince
incelenerek fen, sanat ve sağlık şartlarına uygun olmasına rağmen muhtarlık izni
olmaksızın konut ve zatî maksatlı tarım ve hayvancılık yapısı inşa edilmesi
halinde yapı sahibine üçyüz Türk Lirası idari para cezası verilir. Bu
yapılardaki diğer aykırılıklar ve ruhsata tabi tarım ve hayvancılık maksatlı
yapılardaki aykırılıklar için verilecek olan idari para cezası, üçyüz Türk
Lirasından az olmamak üzere, ikinci fıkraya göre hesaplanan toplam ceza
miktarının beşte biri olarak uygulanır.
Yukarıdaki fıkralarda belirtilen
fiil ve hallerin, yapının inşa edilmesi süreci içinde tekrarı halinde, idari
para cezaları bir kat artırılarak uygulanır.
Yukarıdaki fıkralar uyarınca tahsil
olunan idari para cezaları, aynı fiil nedeniyle 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı
Türk Ceza Kanununun 184 üncü maddesine göre mahkûm olanlara faizsiz olarak iade
edilir.
İdari para cezalarına karşı cezanın
tebliğinden itibaren onbeş gün içinde yetkili idare mahkemesine başvurulabilir.
Başvurular, zaruret olmayan hallerde evrak üzerinden incelenerek en kısa süre
içinde karara bağlanır. Başvurunun yapılmış olması, yapının mevzuata uygun hale
getirilmesi veya yıkılması idari para cezasının tahsilini durdurmaz. Yapının bu
Kanuna, ilgili diğer mevzuata, plana, ruhsata, ruhsat eki etüt ve projelere
uygun hale getirilmesi için idarenin bilgisi dahilinde yapılan iş ve işlemler
mühür bozma suçu teşkil etmez.
Müelliflerin, fenni mesul mimar ve
mühendislerin, yapı müteahhitlerinin, şantiye şefi mimar ve mühendislerin, imar
mevzuatına aykırı fiillerinden dolayı verilen cezaları ve haklarındaki
kesinleşmiş mahkeme kararları, sicillerine işlenmek ve ilgili mevzuata göre
cezai işlem yapılmak üzere, üyesi bulundukları meslek odasına ve Bakanlığa
ilgili idarece bildirilir. Bu kişiler, verilen ceza süresi içinde yeni bir iş
üstlenemez.
Yapı müteahhidinin yetki belgesi;
a) Yapım işinin ruhsata ve ruhsat eki
etüt ve projelere aykırı olarak gerçekleştirilmesi ve 32 nci maddeye göre
verilen süre içinde aykırılığın giderilmemesi halinde beş yıl,
b) Yapım işinde ruhsat eki etüt ve
projelere aykırı olarak gerçekleştirilen imalatın can ve mal güvenliğini tehdit
etmesi halinde on yıl,
c) Bakanlıkça olumsuz sicil
değerlendirmesi yapılan hallerde bir yıl,
süreyle Bakanlıkça iptal edilir. Yapı
müteahhidinin, yapım işlerinden doğan vergi ve sigorta primi borçlarını
ödememesi ve diğer sorumluluklarını yerine getirmemesi hallerinde yetki belgesi
bir yıldan az olmamak üzere Bakanlıkça iptal edilir ve bunlara sorumluluklarını
yerine getirinceye kadar yeni yetki belgesi düzenlenmez. Yetki belgesi iptal
edilen yapı müteahhidi yeni yetki belgesi düzenleninceye kadar yeni iş
üstlenemez, ancak mevcut işlerini tamamlar. Yetki belgeli yapı müteahhidi
olmaksızın başlanılan yapının ruhsatı iptal edilir ve yapı mühürlenir.”
