ARSA ÜRETİMİ VE DE?ERLENDİRİLMESİ HAKKINDA KANUN İLE BAZI KANUNLARDA
DE?İ?İKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN TASARISI
MADDE 1- 29/4/1969 tarihli ve 1164 sayılı Arsa Üretimi ve
Değerlendirilmesi Hakkında Kanunun ek 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının
birinci cümlesinde yer alan “Hazineye ait arsa ve araziler ve Hazine adına
tescil edilecek arsa ve arazilerin mülkiyeti” ibaresi “Hazineye ait taşınmazlar
ve Hazine adına tescil edilecek taşınmazların mülkiyeti” şeklinde
değiştirilmiştir.
MADDE 2- 29/7/1970 tarihli ve 1319 sayılı Emlak Vergisi Kanununun 14 üncü
maddesinin birinci fıkrasına aşağıdaki bent eklenmiştir.
“j) Toplu Konut İdaresi Başkanlığına ait arazi ve arsalar.”
MADDE 3- 2/3/1984 tarihli ve 2985 sayılı
Toplu Konut Kanununa aşağıdaki ek maddeler eklenmiştir.
“EK MADDE 14- 28/3/2001 tarihli ve 2001/2202 sayılı Bakanlar Kurulu
Kararı gereğince, Tasfiye Halinde Türkiye Emlak Bankası Anonim ?irketi
tarafından Toplu Konut İdaresi Başkanlığına devredilen varlıklardan ve bu
varlıklarla ilgili devirden önce yapılmış akitlerden doğan yükümlülükler
nedeniyle Toplu Konut İdaresi Başkanlığından ve ortaklıklarından hiçbir hak ve
alacak talebinde bulunulamaz.
EK MADDE 15- Ekli
listede yer alan kadrolar ihdas edilerek 190 sayılı Genel Kadro ve Usulü
Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin eki (III) sayılı cetvelin Toplu Konut
İdaresi Başkanlığına ilişkin bölümüne eklenmiştir.”
MADDE 4- 2985 sayılı Kanunun geçici 4 üncü
maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“GEÇİCİ MADDE 4- Tasfiye Halinde Türkiye Emlak Bankası Anonim ?irketi tarafından
Toplu Konut İdaresi Başkanlığına devredilen varlıklardan ve bu varlıklarla
ilgili devirden önce yapılmış akitlerden doğan yükümlülükler nedeniyle Toplu
Konut İdaresi Başkanlığına ve ortaklıklarına karşı yargı mercilerinde açılmış
veya husumet yöneltilmiş devam eden davalar ile icra takipleri ek 14 üncü madde
hükmü uygulanarak sonuçlandırılır.”
MADDE
5- 10/7/2004 tarihli ve 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanununun 7 nci
maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinden sonra
gelmek üzere aşağıdaki bent eklenmiştir.
“ç) Finans sektörünün gelişimini sağlamak üzere, Sermaye
Piyasası Kurulunun uygun görüşü alınmak kaydıyla, aralarındaki mesafe bir
kilometreyi geçmeyen ve toplam büyüklüğü en az 250.000 metrekare olan
parsellerden veya en az bu büyüklükteki tek parselden oluşacak şekilde finans
alanlarının sınırlarını belirlemek ve bu alanlarda her ölçekteki imar
plânlarını, parselasyon plânlarını ve her türlü imar uygulamasını,
ruhsatlandırma ve denetleme işlemlerini yapmak.”
MADDE 6- 22/5/2007 tarihli ve 5664 sayılı Konut Edindirme Yardımı
Hak Sahiplerine Ödeme Yapılmasına Dair Kanuna aşağıdaki ek madde eklenmiştir.
“EK MADDE 1- Bu Kanun uyarınca hak sahiplerine hisse senedi olarak ödeme
yapılması işlemi, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir ay
içerisinde hisse senedi talep eden hak sahiplerine verilecek hisse senetleri
hariç durdurulur ve bu tarihten sonra hak sahiplerine nakit olarak ödeme
yapılır.”
MADDE 7- 5664 sayılı Kanunun 6 ncı maddesinin ikinci fıkrası yürürlükten
kaldırılmıştır.
MADDE 8- 14/7/1965
tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa;
a) Ekli (I) sayılı Ek Gösterge
Cetvelinin “I- Genel İdare Hizmetleri Sınıfı” bölümünün (e) bendine “Türkiye
İstatistik Kurumu Başkan Yardımcıları” ibaresinden sonra gelmek üzere “, Toplu
Konut İdaresi Başkan Yardımcıları” ibaresi eklenmiştir.
b) Ekli (II) sayılı Ek Gösterge
Cetvelinin “2.Yargı Kuruluşları, Bağlı ve İlgili Kuruluşlar ile Yüksek Öğretim
Kuruluşlarında” bölümünde yer alan “Toplu Konut İdaresi Başkan Yard. Kamu
Ortaklığı İdaresi Başkan Yardımcısı,” ibaresi yürürlükten kaldırılmıştır.
MADDE 9-
Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 10-
Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
LİSTE
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
KURUMU : TOPLU KONUT İDARESİ BA?KANLI?I |
|
TE?KİLATI : MERKEZ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
İHDAS EDİLEN
KADROLARIN |
|
|
|
|
SINIFI |
UNVANI |
KADRO
DERECESİ |
SERBEST
KADRO
ADEDİ |
GİH |
Başkan Yardımcısı |
1 |
1 |
GİH |
Daire Başkanı |
1 |
3 |
GİH |
Uzman |
1 |
3 |
GİH |
Uzman |
2 |
5 |
GİH |
Uzman |
3 |
4 |
GİH |
Uzman |
4 |
4 |
TH |
Uzman |
1 |
6 |
TH |
Uzman |
2 |
9 |
TH |
Uzman |
3 |
9 |
TH |
Uzman |
4 |
6 |
AH |
Müşavir Avukat |
1 |
1 |
AH |
Müşavir Avukat |
2 |
2 |
AH |
Müşavir Avukat |
3 |
1 |
|
TOPLAM |
|
54 |
GENEL GEREKÇE
Ülkemizde çok önemli boyutlara ulaşmış bulunan konut ve kentleşme sorunlarının
çözülmesi ile üretimin artırılarak işsizliğin azaltılması amacıyla, Anayasanın
56 ncı ve 57 nci maddeleri ile 2985 sayılı Toplu Konut Kanunu uyarınca ve
“Planlı Kentleşme ve Konut Üretimi” programı kapsamında başlatılan konut
seferberliği çerçevesinde Toplu Konut İdaresi Başkanlığı 2009 yılı Temmuz ayı
itibarıyla 367.355 konuttan 251.000 adedini tamamlamıştır. Bu konutlarla
birlikte, sosyal donatılar kapsamında; 516 adet okul (ilköğretim ve lise),
toplam 15.343 adet derslik, 487 adet spor salonu, 45 adet hastane, 75 adet
sağlık ocağı, 35 adet kütüphane, 36 adet yurt ve pansiyon (9.524 kişilik), 342
adet ticaret merkezi, 275 adet cami, 16 adet sevgi evi (247 bina) ve 11 adet
engelsiz yaşam merkezi (164 bina)’nin yapımına devam edilmektedir.
Ayrıca; 8 adet köprülü kavşak, 16 milyon metrekare asfalt yol, 7 milyon
metrekare kaldırım, 2 dere ıslahı, 7 milyon metre uzunluğunda elektrik
altyapısı, 3 milyon metre uzunluğunda telekom altyapısı, 2 milyon metre
uzunluğunda yağmur suyu altyapısı, 2 milyon metre uzunluğunda kanalizasyon, 17
milyon metrekare yeşil alan, 2,5 milyon ağaç ve 3,5 milyon çalı peyzajı
tamamlanmıştır.
Başkanlığın bu faaliyetleri; belediyelerle işbirliği halinde Kentsel Yenileme ve
Gecekondu Dönüşüm Projeleri, alt gelir grubuna ve yoksullara yönelik sosyal
konut uygulamaları, İstanbul, Ankara, İzmir, Adana ve Diyarbakır gibi büyük
şehirlerimizde uydukentler, özel sektörün gitmediği ihtiyaç bölgelerinde (81 il
ve 520 ilçede) ve orta ölçekli il ve ilçelerimizde örnek yerleşim birimleri
oluşturma, tarihi doku ve yöresel mimarinin geliştirilmesi ve tarımköy
uygulamaları, eğitim tesisleri, sosyal donatılar, ağaçlandırma ve çevre
düzenlemelerinin artırılması ve altyapılı arsa üretimi kapsamında
sürdürülmektedir.
Ayrıca; son beş yılda kamu yönetiminde yapılan yasal ve idari düzenlemelerle;
-
Türkiye Emlak Bankası Anonim ?irketinin ve Konut Müsteşarlığının kapatılmasıyla
bu kurumların faaliyetleri,
-
Göçmen Konutları Koordinatörlüğü ve Ahıska Türkleri İskân Koordinatörlüğü,
-
Arsa Ofisi Genel Müdürlüğü ve Bayındırlık ve İskân Bakanlığı Mesken İşleri Daire
Başkanlığının görevleri,
-
Başbakanlık Proje Uygulama Biriminin görevleri,
Toplu
Konut İdaresi Başkanlığı tarafından sürdürülmektedir.
Konut, sosyal donatı ve altyapı yatırımlarıyla ikiyüzün üzerinde sektörde üretim
ve istihdam artışına katkı veren Başkanlık yatırımlarıyla 2003’te canlanmaya
başlayan inşaat sektörü, 2005’ten itibaren üst üste % 20’lik büyümelerle genel
ekonomik büyümeye de katkı yapmıştır.
Son
altı yılda, yatırım maliyeti 30 milyar TL olan 2.500 ayrı ihale
gerçekleştirilmiş, bugüne kadar 20 milyar TL yatırım harcaması yapılmıştır.
Doğrudan ve dolaylı olmak üzere 800 bin kişilik istihdam sağlanmıştır.
Planlamalar çerçevesinde söz konusu
yatırımlara devam edilecektir. Ancak mevcut uygulamalar çerçevesinde tereddüt
yarattığı tespit edilen ya da değiştirilmesinde yarar bulunduğu kanaatine
varılan bazı hukuki düzenlemelerin yeniden ele alınması gerekliliği ortaya
çıkmıştır. Diğer taraftan giderek artmakta olan faaliyetlerin etkin bir şekilde
sürdürülebilmesi için kadro takviyesiyle Başkanlığın organizasyon yapısında
değişikliğe gidilmesi ihtiyacı doğmuştur.
Tasarı; Toplu Konut İdaresi Başkanlığının
faaliyetleri çerçevesinde 1164 sayılı Arsa Üretimi ve Değerlendirilmesi Hakkında
Kanun, 1319 sayılı Emlak Vergisi Kanunu, 5664 sayılı Konut Edindirme Yardımı Hak
Sahiplerine Ödeme Yapılmasına Dair Kanun, 2985 sayılı Toplu Konut Kanunu,
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu ve finans sektörünün gelişimine yönelik
merkezler oluşturulmasını teminen büyükşehir belediyelerinin yetkilerini
düzenlemek üzere 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu ile ilgili
düzenlemeler yapılması amacıyla hazırlanmıştır.
MADDE
GEREKÇELERİ
MADDE 1-
Hazineden Toplu Konut İdaresi Başkanlığına, 1164 sayılı Arsa Üretimi ve
Değerlendirilmesi Hakkında Kanun uyarınca yapılan devirleri düzenleyen anılan
Kanunun ek 4 üncü maddesinde, arazi ve arsa ibaresinin kullanılmış olması bu
arsa ve araziler üzerinde bina ve sair yapıların bulunması halinde yapılacak
işlemler bakımından tereddüt oluşturmaktadır. Madde ile; arsa ve arazi ibaresi
yerine, arsa, arazi, bina ve benzeri yapıların tümünü kapsaması bakımından
taşınmaz ibaresi kullanılması öngörülmüştür.
MADDE
2- Toplu Konut İdaresi Başkanlığı tarafından üretilen konutların % 85’i
yoksullara, dar ve orta gelirlilere yönelik sosyal amaçlı projeler kapsamında
üretilmektedir. Dolayısıyla İdarenin mülkiyetinde bulunan arazi ve arsalar bu
sosyal amaçlı projelerde kullanılmaktadır. Bu projelerin planlanan sosyal amaca
ulaşması maliyetlerin en aza indirilmesi suretiyle yoksul, dar ve orta gelirli
vatandaşların alım gücüne hitap etmesiyle mümkün olabilmektedir. Oysa bu
projelerde kullanılmak üzere Hazineden İdareye geçen arazi ve arsalar Hazinede
iken emlak vergisinden muaf olduğu halde İdareye geçtikten sonra vergiye tabi
hale geldiğinden ödenen emlak vergileri proje maliyetlerini artırarak konut
satış bedellerinin hedef kitlenin alım gücünün üstüne çıkmasına sebebiyet
vermekte, her yıl 1.250 sosyal konut üretmeye ayrılabilecek bir kaynak emlak
vergisi olarak ödenmektedir. Emlak Vergisi Kanununda özellikle sosyal niteliği
dikkate alınarak pek çok kurum ve kuruluşa ait arazi ve arsalar için muafiyet
getirildiği nazara alındığında aynı gerekçeyle Toplu Konut İdaresi Başkanlığına
ait arazi ve arsalar için de muafiyet getirilmesi uygun görülmektedir. Kaldı ki
bu arazi ve arsalar üzerinde binaların yapımını müteakip cins tahsisi yapılarak
binalar için daha yüksek emlak vergisi ödenecektir. Dolayısıyla İdarenin arazi
ve arsalarına emlak vergisi muafiyeti sağlanarak maliyetlerin aşağıya çekilmesi
suretiyle bina yapım ve satımının hızlandırılması belediyelerin sonuçta daha
fazla emlak vergisi almasını sağlayacaktır.
MADDE 3-
Madde ile; 2985 sayılı Toplu Konut Kanununa iki ek madde eklenmiştir.
Ek 14 üncü maddede; Tasfiye Halinde Türkiye Emlak Bankası Anonim ?irketi
tarafından Toplu Konut İdaresi Başkanlığına yapılan devirlerle ilgili
düzenlemeye yer verilmiştir. 28/3/2001 tarihli ve 2001/2202 sayılı Bakanlar
Kurulu Kararı ile Tasfiye Halinde Türkiye Emlak Bankası Anonim ?irketinin
bankacılık faaliyetleri dışında kalan mal varlıkları ve bu konuda faaliyet
gösteren iştiraklerindeki hisse payları ve ticarî gayrimenkulleri ile ihtiyaç
fazlası gayrimenkullerinin bilanço değeri üzerinden olmak üzere bedeli
mukabilinde, Toplu Konut İdaresi Başkanlığına devredilmesi düzenlenmiştir.
Bilahare 4684 sayılı Kanun ile, Bankanın tasfiyesi öngörülmüştür. Tasfiyeden
amaç, Bankanın kanunî takipteki alacaklarının tahsili ile gayrimenkul
faaliyetlerinden doğan borçların ödenmesi ve alacakların tahsilini müteakip
hissedarlara dağıtım yapılarak Bankanın tüzel kişiliğinin sona erdirilmesidir.
Bu nedenle devir konusu varlıklardan ve bu varlıklarla ilgili devirden önce
Banka tarafından yapılmış akitlerden doğan yükümlülüklerin de Banka tarafından
yapılmış işlemlerden doğduğu nazara alınarak Bankanın tasfiyesi çerçevesinde
karşılanması gerekmektedir. Zira tasfiye halindeki Bankanın mevcut işlevi alacak
tahsili ve borç ödemesinden ibarettir, bu işlemler bitirildiğinde de tüzel
kişiliği sona erecektir.
Bu çerçevede
maddede, Toplu Konut İdaresi Başkanlığının ve ortaklıklarının devraldığı
varlıklar ve bu varlıklara dair devirden önce yapılmış akitlerle ilgili
yükümlülüklerden sorumlu olmaması hüküm altına alınmıştır.
Ek 15 inci madde ile; Toplu Konut İdaresi Başkanlığında gerekli organizasyon
değişiklikleri yapılarak işlerin daha etkin ve verimli yürütülebilmesini teminen
bir adet Başkan Yardımcısı, üç adet Daire Başkanı, kırkaltı adet uzman ve dört
adet müşavir avukat olmak üzere toplam ellidört adet kadro ihdası öngörülmüştür.
MADDE 4-
Madde ile; 2985 sayılı Toplu Konut Kanununun geçici 4 üncü maddesi
değiştirilerek, Toplu Konut İdaresi Başkanlığının ve ortaklıklarının Tasfiye
Halinde Türkiye Emlak Bankası Anonim ?irketinden devraldığı varlıklar ve bu
varlıklara dair devirden önce yapılmış akitlerle ilgili borçlardan sorumlu
olmamasına ilişkin getirilen hükmün, devir tarihinden sonra açılmış dava ve icra
takiplerinde veya devir tarihinden önce Banka aleyhine açılmış olup devir
tarihinden sonra dava ihbarı ve sair suretle Toplu Konut İdaresi Başkanlığına ve
ortaklıklarına husumet yöneltilmek suretiyle sürdürülen dava ve icra
takiplerinde de uygulanması öngörülmüştür.
MADDE 5-
5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanununun 7 nci maddesinin birinci
fıkrasının (c) bendinde, kanunlarla büyükşehir belediyesine verilmiş
görev ve hizmetlerin gerektirdiği proje, yapım, bakım ve onarım işleriyle ilgili
her ölçekteki imar plânlarını, parselasyon plânlarını ve her türlü imar
uygulamasını yapmak ve ruhsatlandırmak görev ve yetkisi büyükşehir
belediyelerine verilmiştir. Finans sektörü küreselleşme ile
birlikte ülke ekonomileri için yönlendirici ve belirleyici bir işlev gördüğünden
ve yine küreselleşmeyle birlikte şehirlere odaklı bir özellik gösterdiğinden
büyükşehir belediyelerinin, bu faaliyetlerin aynı yerden verimli ve etkin
yürütülmesini sağlamak üzere, şehirlerde finans merkezi olarak kullanılacak
alanları belirlemekle ve bu alanlarda her ölçekteki imar plânlarını,
parselasyon plânlarını ve her türlü imar uygulamasını, ruhsatlandırma ve
denetleme işlemlerini yapmakla da yetkili kılınması uygun
görülmüş ve madde ile bu yönde düzenleme yapılmıştır.
MADDE 6-
5664 sayılı Konut Edindirme Yardımı Hak Sahiplerine Ödeme Yapılmasına Dair
Kanun gereği, konut edindirme yardımı hak sahiplerine, hisse senedi veya nakit
ödeme için ayni sermaye olarak vazolunan 395.730.255.00.-TL karşılığı,
39.500.025.500 adet paya tekabül eden ödeme, hisse senedi veya nakit olarak
yapılmış olup, bakiye ödeme Hazinece karşılanmaktadır. Bu bağlamda ?irket
sermayesinden nakit olarak ödenen 395.730.255.00.-TL tutar için sermaye azaltımı
yoluna gidilecektir. Hisse senedi taleplerinin beş yıla yayılması halinde
?irketin sermaye yapısı ve ortaklar arası pay dağılımında sürekli işlem ve
değişim yapılması gerekeceğinden, hisse senedi taleplerinin de son derece az
olduğu göz önünde bulundurularak halka arz süreci içinde hisse senedi talep
başvurularının bir ay süre ile kısıtlanması ve sadece nakit ödeme yapılması
uygun bulunmuştur.
MADDE 7-
5664 sayılı Kanunun 6 ncı maddesinin ikinci fıkrasında Emlak Konut Gayrimenkul
Yatırım Ortaklığı Anonim ?irketinin konut edindirme yardımı hak sahiplerine
ödeme yapılması işlemlerini yürütebilmesi için beş yıl süreyle sermaye piyasası
mevzuatına tabi olmaması hükmü getirilmiştir. Ancak nakit ödeme işlemleri büyük
ölçüde tamamlanmış olup hisse senedi olarak ödeme işlemleri de sınırlanmakta
olduğundan mevcut durumda Emlak Konut Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı Anonim
?irketinin faaliyetlerinin sermaye piyasası mevzuatına tabi olarak
yürütülmesinde bir engel bulunmamaktadır. Bu nedenle anılan Kanunda yer alan beş
yıllık süre beklenilmeden bu hükmün yürürlükten kaldırılması öngörülmektedir.
MADDE 8- Madde ile; Toplu Konut İdaresi Başkan Yardımcıları için
uygulanan ek gösterge hükmünün yeniden düzenlenmesi amaçlanmıştır.
MADDE 9-
Yürürlük maddesidir.
MADDE 10-
Yürütme maddesidir.