Resmî Gazete
29 Temmuz 2008 SALI
Sayı : 26951
Maliye Bakanlığından:
GELİR VERGİSİ GENEL TEBLİ?İ
(SERİ NO: 268)
213 sayılı Vergi Usul Kanununun
mükerrer 257 nci maddesinin birinci fıkrasının (2)
numaralı bendiyle Bakanlığımıza, mükelleflere muameleleri ile ilgili
tahsilat ve ödemelerini banka, benzeri finans
kurumları veya posta idarelerince düzenlenen belgelerle tevsik etmeleri
zorunluluğunu getirme ve bu zorunluluğun kapsamını ve uygulamaya ilişkin usul ve
esaslarını belirleme yetkisi verilmiştir.
Bu yetkiye dayanılarak, işyeri ve
konut kiralama işlemlerine ilişkin yapılacak tahsilat
ve ödemelerin banka veya posta idarelerince düzenlenen belgelerle tevsikine
ilişkin olarak aşağıdaki açıklamaların yapılmasına gerek duyulmuştur.
1. Tevsik Zorunluluğunun Kapsamı
Bakanlığımıza verilen yetkiye
istinaden,
- Konutlarda,
her bir konut için aylık 500 YTL ve üzerinde kira geliri elde edenlerin,
- İşyerlerinde,
işyerini kiraya verenler ile kiracıların
kiraya
ilişkin tahsilat ve ödemelerinin 1/11/2008 tarihinden itibaren banka veya Posta
ve Telgraf Teşkilatı Genel Müdürlüğü tarafından düzenlenen belgelerle tevsik
edilmesi zorunluluğu getirilmiştir.
2. Tevsik Zorunluluğu Getirilen
İşlemlerde Belge Düzeni
Vergi Usul Kanununun mükerrer 257
nci maddesinin birinci fıkrasının (1) numaralı
bendinin Bakanlığımıza verdiği yetkiye istinaden 7.9.1995 tarih ve 22397 sayılı
Resmi Gazete’de yayımlanan 243 sıra numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği,
8.1.1996 tarih ve 22577 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 246 sıra numaralı
Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile bankalara düzenleme zorunluluğu getirilen,
dekont veya hesap bildirim cetvelleri ile tevsik
edilme zorunluluğu uygulaması eskiden olduğu gibi devam edecektir.
Önceki bölümde belirtilen banka veya
Posta ve Telgraf Teşkilatı Genel Müdürlüğü aracı kılınmak suretiyle, para
yatırma veya havale, çek veya kredi kartı gibi araçlar kullanılmak suretiyle
yapılan tahsilat ve ödemeler karşılığında dekont veya
hesap bildirim cetvelleri düzenlendiğinden bu belgeler tevsik edici belge kabul
edilecektir. Bankaların internet şubeleri üzerinden yapılan ödeme ve
tahsilatlar da aynı kapsamdadır.
3. Tevsik Zorunluluğu Kapsamında
Olmayan Tahsilat ve Ödemeler
Mükelleflerce,
- Her bir
konut için aylık tutarı 500 YTL’ nin altındaki konut
kira geliri ile
- Mahkeme
ve icra yoluyla yapılan konut ve işyeri kira gelirine ilişkin tahsilatlar
Tebliğle getirilen zorunluluk
kapsamında değildir.
Öte yandan aynî olarak yapılan söz
konusu ödemelerin bu zorunluluk kapsamında olmadığı tabiidir.
Örnek 1:
Bay (A)’ya ait olan iki adet konut
2008 yılında kiraya verilmiş olup konutların aylık kira geliri 500’er
YTL’dir. Bu durumda Bay (A)
1/11/2008 tarihinden itibaren söz konusu konutlara ait kira gelirlerini,
banka veya PTT aracılığıyla tahsil edecek ve gerekli durumlarda bu kurumlar
tarafından düzenlenen belgelerle tevsik edecektir.
4. Ceza Uygulaması
Vergi Usul Kanununun mükerrer 355 inci
maddesinde yer alan hüküm uyarınca, mükerrer 257 nci
maddeyle getirilen zorunluluklara uymayanlara özel usulsüzlük cezası kesilmesi
gerekmektedir.
Anılan madde uyarınca bu Tebliğ ile
1/11/2008 tarihinden itibaren getirilen
zorunluluklara uymayanlara kesilecek ceza, 2008 yılı için;
- Birinci
sınıf tüccarlar ile serbest meslek erbabı hakkında 1.490
YTL’den,
- İkinci
sınıf tüccarlar, defter tutan çiftçiler ile kazancı basit usulde tespit
edilenler hakkında 680 YTL’den,
- Yukarıda
yazılı bulunanlar dışında kalanlar hakkında 320 YTL’den
az olmamak
üzere her bir işlem için bu işleme konu tutarın %5’idir.
2009 ve sonraki yıllara ilişkin
olarak, Vergi Usul Kanununun Mükerrer 414 üncü maddesi uyarınca bu yıllar için
belirlenecek asgari ceza tutarları dikkate alınacaktır.
Örnek 2:
Bayan (B)’ye ait olan ve 2008 yılına
ilişkin aylık 450’şer YTL kira geliri bulunan üç adet işyeri için kiracılar
tarafından 250’şer YTL’lik kısım banka aracılığıyla,
kalan tutarlar ise elden nakit olarak ödenmiştir. İşyerlerini kiralayan
mükelleflerden biri birinci sınıf tüccar, diğerleri serbest meslek erbabı olarak
faaliyette bulunmakta olup Bayan (B)’nin gelir
vergisine ilişkin başka bir faaliyeti yoktur.
Bu durumun tespit edilmesi halinde
Bayan (B) ile kiracı mükellefler adına, üç işyeri için elden yapılan
tahsilat ve ödeme işleminin her biri için ayrı
ayrı, Vergi Usul Kanununun mükerrer 355 inci
maddesinde belirlenen ceza tutarından az olmamak üzere özel usulsüzlük cezası
kesilecektir. Elden yapılan tahsilat ve ödemelerin
%5’inin asgari ceza tutarının altında kalması halinde ise her bir işlem için
asgari ceza tutarı kadar ceza kesilmesi gerekmektedir.
Örneğimizde Bayan (B) ile kiracılara,
1/11/2008 tarihinden itibaren her bir işlem için,
(elden yapılan tahsilat ve ödeme tutarının %5’inin asgari ceza tutarının altında
kalması nedeniyle) 2008 yılına ilişkin belirlenen tutarlarda ceza
uygulanacaktır. Aynı durumun 2009 ve sonraki yıllarda da devam etmesi halinde bu
yıllar için belirlenecek asgari ceza tutarları dikkate alınacaktır.
Tebliğ olunur.
