Yeni Sayfa 2
SİGORTA SÖZLE?MELERİNDE BİLGİLENDİRMEYE İLİ?KİN
YÖNETMELİK
Yeni Sayfa 1
Başbakanlık (Hazine Müsteşarlığı)’tan:
SİGORTA SÖZLE?MELERİNDE BİLGİLENDİRMEYE İLİ?KİN
YÖNETMELİK
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1 –
(1) Bu Yönetmeliğin amacı, belli bir sigorta ilişkisine girmek isteyen
kişilerin, gerek sözleşmenin müzakeresi gerekse kurulması sırasında sözleşmenin
konusu, teminatları ve diğer özellikleri hakkında oluşabilecek bilgi
eksikliklerinin giderilmesi ile sözleşmenin devamı sırasında ortaya çıkabilecek
ve sözleşmenin işleyişi ile ilgili olarak sigorta ettireni, sigortalı veya
lehdarı etkileyebilecek nitelikteki değişiklik ve
gelişmelerden ilgililerin haberdar edilebilmesini teminen
sigortacı tarafından yerine getirilmesi gereken görev ve yükümlülüklere dair
usul ve esasları düzenlemektir.
Kapsam
MADDE 2 –
(1) Bu Yönetmelik, 29/6/1956 tarihli ve 6762 sayılı
Türk Ticaret Kanunu ve özel sigortacılık mevzuatı kapsamında risk üstlenen tüm
kurum ve kuruluşlar ile acenteleri kapsar.
Dayanak
MADDE 3 –
(1) Bu Yönetmelik, 3/6/2007 tarihli ve 5684 sayılı
Sigortacılık Kanununun 11 inci maddesinin üçüncü fıkrasına dayanılarak
hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 –
(1) Bu Yönetmelikte yer alan;
a) Acente: Ticari mümessil, ticari vekil, satış memuru veya
müstahdem gibi tabi bir sıfatı olmaksızın bir sözleşmeye dayanarak muayyen bir
yer veya bölge içinde daimi bir surette sigortacının nam ve hesabına sigorta
sözleşmelerine aracılık etmeyi veya bunları sigortacı adına yapmayı meslek
edinen kişileri,
b) Bilgilendirme Formu: Sözleşme kurulmadan önce sözleşmeye taraf
olmak isteyen ve talep edilmesi hâlinde sigortadan faydalanacak diğer kişilere
sigortacı tarafından verilen ve sigortanın kapsamı, işleyişi ve tazminat ödeme
kurallarına ilişkin özet bilgileri içeren belgeyi,
c) Lehdar: Can sigortalarında, sigorta
sözleşmesine taraf olmamakla birlikte lehine sigorta sözleşmesi akdedilen ve
rizikonun gerçekleşmesi hâlinde kural olarak sigorta tazminatını sigortacıdan
isteme hakkına sahip olan kişiyi,
ç) Müsteşarlık: Hazine Müsteşarlığını,
d) Sigorta ettiren: Sigortacı ile sigorta sözleşmesi akdederek
sigortalının menfaatini sigortacı nezdinde prim ödemek suretiyle teminat altına
alan kişiyi,
e) Sigortacı: Belli bir prim karşılığında sigorta sözleşmesi ile
risk üstlenen kişiyi,
f) Sigortalı: Zarar sigortalarında menfaati teminat altına alınan,
can sigortalarında ise üzerinde riziko gerçekleşme ihtimali olan kişiyi,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Bilgilendirme Yükümlülüğü
Bilgilendirmeye ilişkin genel ilkeler
MADDE 5 –
(1) Sigortacının bilgilendirme yükümlülüğü, sigortacı tarafından sigorta
ettirene ve sigorta sözleşmesine taraf olmak isteyen kişilere karşı sözlü ve
yazılı şekilde yerine getirilir. Bilgilendirmenin yazılı olarak yapılması
esastır. Ancak, telefon, çağrı merkezi, internet ve benzeri iletişim araçları
kullanılarak uzaktan pazarlama yöntemleriyle yapılan sigorta sözleşmelerinde
olduğu gibi sözleşme taraflarının fizikî olarak karşı karşıya gelmesinin ve işin
gereği olarak yazılı bilgilendirme yapılmasının söz konusu olmadığı hâllerde
yazılı bilgilendirme şartı aranmayabilir. Ancak, sigortacı asgari
bilgilendirmenin yapıldığını ispatla yükümlüdür. Bu kapsamda yer alan işlemlerin
niteliği ile yapılacak bilgilendirmenin şekline ilişkin usul ve esaslar
Müsteşarlıkça belirlenir.
(2) Bilgilendirme yükümlülüğü, sigorta sözleşmesinin kurulmasından
önce başlar ve sözleşmenin geçerli olduğu süre içinde de devam eder.
(3) Sigortacı, dürüstlük ilkeleri çerçevesinde;
sözleşmenin müzakeresi, kurulması ve devamı sırasında sigorta ettirene,
sigortayla ilgili teknik konularda yardımcı olmak, yapılacak veya yapılmış
sigortacılık işleminin özellikleri ve sözleşmeye konu sigorta teminatı ile
sigortanın işleyişi hakkında gerekli her türlü bilgiyi sözlü ve yazılı olarak
sağlamak ve sigorta ettireni yanıltıcı her türlü hâl ve davranıştan kaçınmak
zorundadır.
Bilgilendirme ile yükümlü olanlar ve bilgilendirmeyi talep
edebilecek diğer kişiler
MADDE 6 –
(1) Sözleşme kurulmadan önce veya sözleşmenin müzakeresi yahut devamı sırasında,
12 nci ve 13 üncü madde hükümleri hariç olmak üzere,
sigortacı için bu Yönetmelikte öngörülen yükümlülükler sigortacının acenteleri
için de geçerlidir.
(2) Talep hâlinde sigortacı, sigorta ettirene karşı bilgilendirme
konusundaki tüm yükümlülüklerini sigortadan faydalanacak kişilere karşı da
yerine getirmek zorundadır.
Bilgilendirme yükümlülüğünün gereği gibi yerine getirilmemesi
MADDE 7 –
(1) Sigorta sözleşmesinin müzakeresi, kurulması ve devamı sırasında,
bilgilendirme yükümlülüğü gereği gibi yerine getirilmemiş veya sigortacı
hakkında yanıltıcı bilgi verilmiş ya da bu Yönetmeliğin 8 inci maddesinde
düzenlenen Bilgilendirme Formu gereği gibi teslim edilmemiş yahut Bilgilendirme
Formunda yer alan bilgiler gerçeğe aykırı şekilde düzenlenmiş ve bu hâllerden
herhangi biri sigorta ettirenin kararına etkili olmuş ise, sigorta ettiren
sigorta sözleşmesini feshedebileceği gibi, varsa uğradığı zararın tazminini de
talep edebilir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Sözleşmenin Müzakeresi ve Kurulması Sırasındaki
Bilgilendirme Yükümlülüğü
Bilgilendirme Formu ve içeriği
MADDE 8 –
(1) Sigortacı, sigorta sözleşmesinin kurulmasından önceki müzakere safhasında
sözleşmeye taraf olmak isteyen kişilere Bilgilendirme Formunun bir suretini
verir.
(2) Bilgilendirme Formunun şekil ve içeriği Müsteşarlıkça tespit
edilir. Ancak, bu Yönetmeliğin yürürlüğe girmesini müteakip, Bilgilendirme Formu
halihazırda mevcut bulunmayan sigorta türleri için,
sigortacı tarafından asgari olarak;
a) Sigortacı ile acenteye ilişkin unvan ve iletişim bilgilerini,
b) Akdedilecek sözleşmeye ilişkin genel uyarıları,
c) Sözleşme ile verilen teminatları,
ç) Sigorta teminatının istisnaları ile her bir sigorta türü için
teminat kapsamı dışında olup da, poliçede ayrıca belirtilmesi kaydıyla ek
sözleşme ile teminat kapsamına alınabilecek kıymetleri, rizikoları veya
sözleşmeye eklenebilecek özel hükümler ve klozlara
ilişkin bilgileri,
d) Tazminata ilişkin genel bilgiler ile tazminat ödeme kurallarını,
e) ?ikayet ve bilgi talepleri ile tahkim
üyeliğine ilişkin bilgileri,
içerecek şekilde hazırlanacak geçici
Bilgilendirme Formları kullanılır. Müsteşarlık, Bilgilendirme Formlarının kapsam
ve içeriğini değiştirmeye yetkilidir.
Bilgilendirme Formu ve diğer belgelerin verilmesi
MADDE 9 –
(1) Bilgilendirme Formunun ilgili bölümleri sigortacı tarafından gerçeğe ve
mevzuata uygun şekilde doldurulur. Sigortacı, Bilgilendirme Formlarının basımını
yapmak veya formları elektronik ortamda hazırlamak ve bulundurmak zorundadır.
Formların basılması durumunda basım ve dağıtıma ilişkin tüm giderler kendisine
ait olan sigortacı, formları acentelerine zamanında ve yeterli sayıda tevdi
etmek zorundadır. Formların elektronik ortamda bulundurulması hâlinde sigortacı,
acentelerinin formlara tam ve kesintisiz erişiminin sağlanması için gerekli
altyapıyı oluşturmak ve bu konuda her türlü tedbiri almakla yükümlüdür.
Elektronik ortamda üretilen Bilgilendirme Formlarının bilgisayar yazıcısı veya
benzeri cihazlarla basımının yapılması hâlinde, bu fıkrada belirtilen yükümlülük
yerine getirilmiş sayılır.
(2) En az iki nüsha düzenlenecek Bilgilendirme Formu, sözleşmenin
kurulmasından önce sigortacı tarafından kaşelenip imzalandıktan sonra,
sözleşmeye taraf olmak isteyen kişiye imza karşılığı verilir. Sigortacı formun
bir nüshasını saklamak zorundadır. İmza, sigorta ettirenin, sigorta sözleşmesi
ve işleyişi hakkında bilgi sahibi olduğu hususunda aksi ispat edilebilir karine
teşkil eder.
(3) Sigortacının bilgilendirme yükümlülüğünü mevzuata ve usulüne
göre ifa etmiş sayılabilmesi için sözlü veya yazılı olarak sağlanan bilgilerin
eksik, yanlış veya yanıltıcı olmaması gerekir.
(4) Sigortacı, akdin müzakeresi sırasında Bilgilendirme Formunu
sigorta sözleşmesine taraf olmak isteyen kişilere vermek zorundadır. Talebe
bağlı olarak, gerek akdin müzakeresi gerekse devamı sırasında, sözleşmeye konu
sigortaya ait Sigorta Genel ?artları ile rizikonun gerçekleşmesi hâlinde
tazminat başvurusunda talep edilebilecek bilgi ve belgelere ilişkin liste
sigortacı tarafından ilgililere verilir.
(5) Müsteşarlık, bazı sigorta branşlarını
veya riziko türlerini ya da sigorta sözleşmelerini bilgilendirme yükümlülüğü
kapsamı dışında tutmaya yetkilidir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Sözleşme Kurulduktan Sonra Sigortacının
Yükümlülükleri
ve
Sigorta Ettirenin Bilgilendirilmesi
Sigortacının genel bilgilendirme
yükümlülüğü
MADDE 10 –
(1) Sigortacı, sözleşmeye konu sigortaya ilişkin mevzuatta meydana gelen
değişiklikler başta olmak üzere; iflâs veya tasfiyesini, ilgili
branşlarda yapılan ruhsat iptallerini, tüm branşlarda
sözleşme yapma yetkisinin kaldırıldığını ve sigorta sözleşmesinin devamı
sırasında ortaya çıkabilecek, sigorta ettiren ile sigorta sözleşmesinden
yararlanacak kimselerin hak, borç ve yükümlülüklerini doğrudan etkileyebilecek
nitelikteki her türlü değişiklik ve gelişmeyi, sigorta ettirene veya sözleşmeden
menfaat sağlayacak kişilere, en geç on iş günü içinde bildirir.
Bilgilendirmenin şekli
MADDE 11 –
(1) Sigortacı, sözleşmenin yürürlükte olduğu süre içindeki bildirim
yükümlülüğünü taahhütlü mektup, faks, telgraf, elektronik posta, güvenli
elektronik imza veya Müsteşarlıkça uygun görülen benzeri araçlarla yerine
getirir.
(2) Sigortacının, çağrı merkezi veya telefon aracılığıyla yapacağı
bilgilendirme, görüşmenin manyetik veya dijital ortamda kayıt altına alınmış
olması ve bu durumun da sigortacı tarafından ispat edilmesi hâlinde gereği gibi
yerine getirilmiş sayılır.
(3) Bildirim yükümlülüğünün bu maddede yazılı şekillerde yerine
getirilebilmesinin mümkün bulunmadığının tespiti hâlinde, gerekli bildirimler,
Müsteşarlığın uygun görüşü alınarak ve Müsteşarlıkça uygun görülecek usulde
basın ve yayın kuruluşları yoluyla da yapılabilir.
Bilgi talepleri ve
şikayetlerin cevaplandırılması
MADDE 12 –
(1) Sigortacı, sigorta ettiren veya sigorta
sözleşmesinden menfaat sağlayanlar tarafından yazılı veya elektronik iletişim
araçlarıyla kendisine yöneltilen sigortaya ilişkin şikayetlerle, sözleşmeye
bağlı olarak yapılacak ödemeler de dahil olmak üzere
sözleşmeye ilişkin her türlü bilgi taleplerini, başvurunun kendisine
ulaşmasından itibaren onbeş iş günü içinde
cevaplandırmak zorundadır.
(2) Sigortacı, birinci fıkradaki yükümlülükleri yerine getirebilmek
amacıyla asgari iki kişiden oluşan, şikayet ve bilgi
taleplerini değerlendirip sonuçlandırmakla görevli bir şikayet birimi kurar. Söz
konusu şikayet birimi, sigortacıya ulaşan tüm
şikayetlere ilişkin kayıt ve istatistikleri tutar ve üçer aylık dönemler
itibarıyla, Müsteşarlıkça tespit edilecek usul ve esaslara uygun olarak,
Müsteşarlığa rapor gönderir.
BE?İNCİ BÖLÜM
Kamuoyunun Bilgilendirilmesi
İnternet sitesi kurma zorunluluğu
MADDE 13 –
(1) Sigorta ettiren, sigortalı ve lehdarların,
sigortacılığa ve mevzuata ilişkin gelişmelerden sürekli olarak
bilgilendirilmelerini teminen sigortacı, gerekli
bilgi işlem altyapısı çalışmalarını yapmak ve bu çerçevede Müsteşarlıkça
belirlenecek şartları yerine getirmek üzere idari ve teknik tedbirleri almakla
yükümlüdür.
(2) Sigortacı, genel hükümler ile bu Yönetmelik hükümleri
çerçevesinde bilgilendirme faaliyetini etkin olarak yürütebilmek amacıyla
kurumsal internet sitesi oluşturur.
(3) Sigortacı, bilgilendirme faaliyetinin etkin olarak
yürütülebilmesi ve ilgililerin ihtiyaç duyacakları bilgiye en kısa ve kolay
yoldan ulaşabilmesi amacıyla, aşağıdaki bilgi veya belgelerin yer alacağı sayfa
ve formları kolaylıkla okunabilir bir puntoda, ayrı ayrı
ve ana sayfadan doğrudan bağlantı vermek suretiyle oluşturarak kurumsal internet
sitesi aracılığıyla kamuoyunun bilgisine sunar.
a) Sigortacıya ilişkin genel bilgiler başta olmak üzere
sigortacının ortaklık yapısı, idari yapısı ve sermayesine ilişkin bilgiler,
b) Faaliyet gösterilen branşlar ile bu
çerçevede sunulan sigortacılık hizmetleri ve ürünler ile ilgili bilgiler,
c) Sigorta ürünleri çerçevesinde teminat kapsamında olmamasına
rağmen ek sözleşme ile teminat kapsamına alınabilecek kıymetler, rizikolar veya
sözleşmeye konulabilecek özel hükümlere ilişkin bilgiler,
ç) Sözleşmeye konu rizikonun gerçekleşmesi hâlinde, sigorta
ettirenin, sigortalının ya da lehdarın
hak ve yükümlülükleri ile bunların izlemesi gereken prosedüre ilişkin bilgiler,
d) Vergi uygulamalarına ilişkin bilgiler,
e) Genel Müdürlük ve Bölge Müdürlükleri başta olmak üzere adres,
elektronik posta, telefon ve faks numaraları,
f) Acentelere ilişkin irtibat adresleri, telefon ve faks
numaraları,
g) ?ikayet ve başvuruların yapılma şekli
ve usulleri,
ğ) Sigorta ettirenlerin, sigortalıların veya sigortadan menfaat
sağlayan kişilerin internet üzerinden bilgi talep edebilmesi ve
şikayette bulunabilmesine olanak sağlanmasını
teminen oluşturulacak elektronik formlar,
h) İstatistiki veriler ve diğer
bilgiler.
(4) Üçüncü fıkrada yazılı yükümlülüklere ek olarak sigortacı;
sigorta ettirenlerin, sigortalıların veya sigortadan faydalanacak diğer
kişilerin;
a) Poliçe bilgileri ile tazminat ödemelerine ilişkin işlemlerin
güncel hâline,
b) (a) bendine ek olarak hayat sigortası
sözleşmelerinde; tahakkuk eden ve tahsil edilen primlere, verilen teminatlara ve
her bir teminata ilişkin tutarlara, kesintilere (komisyonlar, idari ve tahsil
masrafları ile diğer giderler), varsa birikim ve kâr payı tutarına, kâr payı
oranlarına, iştira, ikraz ve tenzil değerlerine, ikraz ve tenzildeki
sözleşmelerin durumuna,
c) Müsteşarlıkça uygun görülecek diğer konulara ve verilere,
internet aracılığıyla günlük olarak
erişimini sağlamak amacıyla gerekli bilgi işlem altyapısını kurar. Oluşturulacak
sisteme, poliçe numarası, hasar dosya numarası veya sigortacı tarafından
sağlanacak kullanıcı adı, şifre ya da benzeri kişisel bilgiler ile giriş
yapılabilir.
ALTINCI BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Yürürlükten kaldırılan yönetmelik
MADDE 14 –
(1) 28/11/2006 tarihli ve 26360 sayılı Resmî
Gazete’de yayımlanan Sigorta Sözleşmelerinde Bilgilendirmeye İlişkin Yönetmelik
yürürlükten kaldırılmıştır.
Yürürlük
MADDE 15 –
(1) Bu Yönetmeliğin 14 üncü maddesi yayımı tarihinde diğer maddeleri
ise 1/3/2008 tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 16 –
Bu Yönetmelik hükümlerini Hazine
Müsteşarlığının bağlı olduğu Bakan yürütür.