Yeni Sayfa 32
İPTAL
EDİLEN BİR DÜZENLEYİCİ İ?LEMDEN DOLAYI, Kİ?İSEL HAKKI ETKİLENEN Kİ?İNİN, İPTAL
KARARININ DO?URDU?U SONUÇLARDAN YARARLANMAK ÜZERE İDAREYE YAPTI?I BA?VURUNUN
2577 SAYILI KANUN'UN 10. MADDESİ KAPSAMINDA YAPILAN BİR BA?VURU OLARAK KABULÜ
GEREKTİ?İ HK.
Yeni Sayfa 31
Dairesi
Karar Yılı
Karar No
Esas Yılı
Esas No
Karar
Tarihi
ONBİRİNCİ
DAİRE
2006
2142
2006
550
08/05/2006
KARAR METNİ
İPTAL
EDİLEN BİR DÜZENLEYİCİ İ?LEMDEN DOLAYI, Kİ?İSEL HAKKI ETKİLENEN Kİ?İNİN, İPTAL
KARARININ DO?URDU?U SONUÇLARDAN YARARLANMAK ÜZERE İDAREYE YAPTI?I BA?VURUNUN
2577 SAYILI KANUN'UN 10. MADDESİ KAPSAMINDA YAPILAN BİR BA?VURU OLARAK KABULÜ
GEREKTİ?İ HK.
Temyiz İsteminde Bulunan (Davacı): ?
Vekili : Av. ?
Karşı Taraf (Davalı) : Zonguldak Valiliği - ZONGULDAK
İsteğin Özeti : Dava, Zonguldak Atatürk Devlet Hastahanesinde görev yapan davacı
tarafından, Sosyal Sigortalar Kurumu Ek Ödeme Yönergesinin 5. maddesinin 11.
bendinde yer alan "aylık 80 saatin üzerinde" ile "80 saate kadar tutulan
nöbetler için ek ödeme yapılmaz." ibarelerinin yargı kararı ile iptali üzerine,
anılan yönergenin yürürlüğe girdiği 15.9.2003 ila SSK hastanelerinin Sağlık
Bakanlığına devredildiği 19.2.2005 tarihleri arasındaki dönemde, iptal edilen
ibareler nedeniyle ödenmeyen ek ödeme tutarının ödenmesi istemiyle yapılan
başvurunun reddine ilişkin işlemin iptali ile ek ödeme tutarının idareye başvuru
tarihinden itibaren işletilecek yasal faizi ile birlikte ödenmesine karar
verilmesi istemiyle açılmıştır. Zonguldak İdare Mahkemesi, 16.11.2005 gün ve
E:2005/1197, K:2005/1211 sayılı kararıyla, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü
Kanununun 7., 11. ve 12. maddelerinde dava açma süresine ilişkin kurallara yer
verildiği, olayda, aylık 80 saate kadar tutulan nöbetler için ilave ek ödeme
yapılmamasına ilişkin işlemin, Ek Ödeme Yönergesinin yürürlüğe girdiği 15.9.2003
tarihinden sonraki ilk uygulama tarihi olan 2003 yılı Ekim ayında yapılan ödeme
ile öğrenildiği, bu tarihten itibaren her ay tesis edilen ödememe işlemlerine
karşı süresinde dava açılmadığı gibi, SSK hastanelerinin 19.2.2005 tarihinde
Sağlık Bakanlığına devri nedeniyle, 2005 yılı Mart ayında tesis edilen son
ödememe işlemine karşı da yasal süresinde doğrudan tam yargı davası
açılmadığından, 15.9.2003 ila 19.2.2005 tarihleri arasında hak edilen ek ödeme
tutarının ödenmesi istemiyle 8.7.2005 tarihinde yapılan başvurunun reddi üzerine
açılan davanın esasının incelenmesine olanak bulunmadığı gerekçesiyle davayı
süre aşımı nedeniyle reddetmiştir. Davacı vekili tarafından, mahkeme kararının
hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.
Savunmanın Özeti : Savunma verilmemiştir.
Danıştay Tetkik Hakimi : Burakhan Melikoğlu
Düşüncesi : Temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar, 2577 sayılı Kanunun 49.
maddesinin 1. fıkrasında sayılan bozma nedenlerine uymadığından, temyiz
isteminin reddi ile kararın onanması gerektiği düşünülmektedir.
Danıştay Savcısı : Handan Yağuş
Düşüncesi : İdare ve vergi mahkemelerince verilen kararların temyizen
incelenerek bozulabilmesi için, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49
uncu maddesinin birinci fıkrasında belirtilen nedenlerin bulunması
gerekmektedir.
Temyiz dilekçesinde öne sürülen hususlar, söz konusu maddede yazılı nedenlerden
hiçbirisine uymadığından, istemin reddi ile temyiz edilen Mahkeme kararının
onanmasının uygun olacağı düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Onbirinci Dairesince işin gereği görüşüldü:
Dava, Zonguldak Atatürk Devlet Hastahanesinde görev yapan davacı tarafından,
Sosyal Sigortalar Kurumu Ek Ödeme Yönergesinin 5. maddesinin 11. bendinde yer
alan "aylık 80 saatin üzerinde" ile "80 saate kadar tutulan nöbetler için ek
ödeme yapılmaz." ibarelerinin yargı kararı ile iptali üzerine, anılan yönergenin
yürürlüğe girdiği 15.9.2003 ila SSK hastanelerinin Sağlık Bakanlığına
devredildiği 19.2.2005 tarihleri arasındaki dönemde, iptal edilen ibareler
nedeniyle ödenmeyen ek ödeme tutarının ödenmesi istemiyle yapılan başvurunun
reddine ilişkin işlemin iptali ve ek ödeme tutarının idareye başvuru tarihinden
itibaren işletilecek yasal faizi ile birlikte ödenmesine karar verilmesi
istemiyle açılmıştır.
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 10. maddesinde, "İlgililer,
haklarında idari davaya konu olabilecek bir işlem veya eylemin yapılması için
idari makamlara başvurabilirler. Altmış gün içinde bir cevap verilmezse istek
reddedilmiş sayılır. İlgililer altmış günün bittiği tarihten itibaren dava açma
süresi içinde, konusuna göre Danıştay, idare ve vergi mahkemelerine dava
açabilirler. Altmış günlük süre içinde idarece verilen cevap kesin değilse
ilgili bu cevabı istemin reddi sayarak dava açabileceği gibi, kesin cevabı da
bekleyebilir. Bu takdirde dava açma süresi işlemez. Ancak, bekleme süresi
başvuru tarihinden itibaren altı ayı geçemez. Dava açılmaması veya davanın
süreden reddi hallerinde, altmış günlük sürenin bitmesinden sonra yetkili idari
makamlarca cevap verilirse cevabın tebliğinden itibaren altmış gün içinde dava
açabilirler." hükmü yer almaktadır.
İdare Hukuku ilkelerine göre, iptal kararları, iptali istenilen işlemi tesis
edildiği tarih itibariyle ortadan kaldırarak, o işlemin tesisinden önceki hukuki
durumu ortaya koyar. Bir genel düzenleyici işlemin iptal edilmesi durumunda,
verilen yargı kararının, sadece o davayı açanı değil, bu genel düzenleyici işlem
ile ilgili diğer kişileri de etkileyeceği kuşkusuzdur. İptal kararı ile bu
düzenleyici işleme dayanılarak yapılan işlemlerin doğurduğu etki ve sonuçlar
ortadan kalkar. Bu nedenle iptal edilen bir düzenleyici işlemden dolayı,
menfaati ihlal edilen veya kişisel hakkı etkilenen kişinin, verilen iptal
kararının doğurduğu sonuçlardan yararlanmak amacıyla idareye başvurabileceği
tabiidir.
Dosyanın incelenmesinden, davacının, Sosyal Sigortalar Kurumu hastanelerinin
Sağlık Bakanlığına devredildiği 19.2.2005 tarihine kadar SSK personeli olarak
görev yaptığı, 6.8.2003 tarih ve 25191 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak
yürürlüğe giren 4958 sayılı Sosyal Sigortalar Kurumu Kanununun 17. maddesi
uyarınca hazırlanan Sosyal Sigortalar Kurumu Ek Ödeme Yönergesinin 15.9.2003
tarihinde yürürlüğe girdiği, Sağlık ve Sosyal Hizmet Emekçileri Sendikası
tarafından açılan dava sonucunda, anılan yönergenin 5. maddesinin 11. bendinde
yer alan "aylık 80 saatin üzerinde" ile "80 saate kadar tutulan nöbetler için ek
ödeme yapılmaz." ibarelerinin iptal edildiği, sendikanın, tüm üyelerinin parasal
haklarının tazminine yönelik isteminin ise, üyelerinin bireysel haklarının
tazmini konusunda dava ehliyetinin bulunmadığı gerekçesiyle reddedildiği, iptal
kararının davacı sendikaya 28.6.2005 tarihinde tebliği üzerine, davacı
tarafından, anılan yönergenin yürürlüğe girdiği 15.9.2003 ila SSK hastanelerinin
Sağlık Bakanlığına devredildiği 19.2.2005 tarihleri arasındaki dönemde, iptal
edilen ibareler nedeniyle ödenmeyen ek ödeme tutarının ödenmesi istemiyle
8.7.2005 tarihinde idareye başvurulduğu, başvurunun reddi üzerine açılan davanın
ise süre aşımı nedeniyle reddedildiği anlaşılmaktadır.
Davacı tarafından 8.7.2005 tarihinde yapılan başvuru, 80 saate kadar tutulan
nöbetler için ek ödeme yapılmamasına ilişkin işlemlerin dayanağı olan Ek Ödeme
Yönergesinin 5. maddesinin 11. bendinde yer alan "aylık 80 saatin üzerinde" ile
"80 saate kadar tutulan nöbetler için ek ödeme yapılmaz." ibarelerinin iptali
istemiyle Sağlık ve Sosyal Hizmet Emekçileri Sendikasının açtığı dava sonucunda,
Danıştay Onbirinci Dairesince verilen iptal kararının kendi hukuki durumunu da
etkilemesi nedeniyle yapılmış bir başvuru olup, davacının, söz konusu iptal
kararına da değinerek yaptığı bu başvurunun, genel ve düzenleyici nitelikteki
bir idari işlemin iptali yolundaki kararın, o düzenleme ile ilgili herkes için
hüküm ifade edeceği gerçeğinden hareketle ve o düzenleyici işlem nedeniyle daha
önce menfaati ihlal edilmiş bir kişi olarak, iptal kararının doğurduğu hukuki
sonuçlardan yararlandırılması istemiyle yapıldığının ve 2577 sayılı İdari
Yargılama Usulü Kanununun 10. maddesi kapsamında yapılan bir başvuru niteliğinde
olduğunun kabulü gerekmektedir.
Bu durumda, davacı tarafından yapılan başvurunun, 2577 sayılı Kanunun 10.
maddesi kapsamında değerlendirilmesi ve başvuruya cevap verilmemesi üzerine
süresi içinde açılan davanın, esastan incelenmesi gerekirken, süre aşımı
nedeniyle reddedilmesinde hukuka uyarlık görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, davacı temyiz isteminin kabulü ile Zonguldak İdare
Mahkemesinin 16.11.2005 gün ve E:2005/1197, K:2005/1211 sayılı kararının
bozulmasına, işin esası hakkında karar verilmek üzere dosyanın adı geçen
mahkemeye gönderilmesine, gereksiz olarak alınan 17.- YTL temyiz başvuru
harcının istemi halinde davacıya iadesine, 8.5.2006 tarihinde oybirliği ile
karar verildi.
(DAN-DER; SAYI: 113)