Yeni Sayfa 7
Yeni Sayfa 6
Bir Taşınmazın Değerini Etkileyen Faktörler
Genel kabul görmüş görüşe göre, imar uygulamalarında bir
taşınmazın değerini etkileyebilecek hususları şöylece sıralayabiliriz:
1. Bir taşınmazın değerine etki eden ya da
değerini belirleyen en önemli kriter taşınmazın bulunduğu muhit, çevre yani
mahalle ya da caddedir. Nitekim, her yerleşme yerinin gözde semti, caddesi ya
da sokağı vardır. Orada bulunan taşınmazların hepsinin değeri yüksektir.
2. Taşınmazın bulunduğu yerden sonra en etkili
kriter Devletin vatandaşa sunduğu imkanların olup almamasıdır. Örneğin bir
bölgeden metro geçmesi halinde o güzergahta bulunan arsaların değeri artacaktır.
Çünkü bu taşınmazda oturacak kişiye ekstra bir hizmet sunulmaktadır. Yine
belediye otobüs seferlerini bulunması veya elektrik, telefon gibi hizmetler ile
ve kanalizasyon alt yapıların sağlanmış olması taşınmazı yakından
etkileyecektir.
3. İmar uygulaması XE “İmar Uygulaması"
yapılmadan önce parselin imar plânıyla umumi hizmetlere tahsisli olup olmadığı
hususu da taşınmazın değerini etkileyecektir.
4. İstanbul’daki bir
taşınmazın boğazı görmesi, Antalya’da denizi, Kayseri’de Erciyes Dağını ve
rutubetli yerleşmelerde de güneşi gören taşınmazlar daha değerlidir. Öyleyse,
taşınmazın coğrafi görebileceği manzara da değeri etkilemektedir.
5.
Parselin şekli ve kullanım alanı da değeri etkilemektedir. İmar parseli XE
“İmar Parseli"
düzgün olmalıdır. Arazi itibariyle kullanım alanı fazla olan parseller daha
değerlidir.
6. İmar parselin XE
“İmar Parseli" in cephe aldığı yolun genişliği ve birden fazla yola cephe olup
olmaması, eğer doğrudan yola cephe almıyorsa ana caddeye kolayca ulaşıp
ulaşamayacağı durum da parselin değerini etkilemektedir.
7. Bir beldedeki arsa
sayısının sınırlı olması ya da o beldenin çeşitli sebeplerle çekiciliğinin
olması o yerdeki tüm parsellerin değerine katkıda bulunur.
8. Ana ulaşım
ağlarından havaalanı, liman, gar ve hemen karayolu bitişiğinde bulunan
taşınmazların bahsedilen yerlerin yaratacağı kirlilik nedeniyle değeri
düşebilirken, bu yerlere yakın olan parsellerin değeri yükselir. Yani
olumsuzluklarından etkilenmeyip faydalarından da yararlanabilecek parseller
daha değerlidir.
9. İmar parseline XE
“İmar Parseli" yapılabilecek yapının kat adedi ve özellikle son zamanlarda
ülkemizde meydana gelen depremler de dikkate alındığında toprağın yapısı yani
zeminin sağlamlığı da değeri etkilemektedir.
10. Parselin şehir merkezine, pazar yerlerine,
hastane, cami ve karakol gibi kamu hizmeti sunan yerlere yakın olması da
taşınmazın değerini artırır.
Bunlar her zaman için geçerli olup değeri etkileyen
kriterlerdir. Bunların dışında subjektif olarak, örneğin ülke sınırına (serhat
şehir), 1. derece deprem bölgesine ya da iklimin soğuk ve sert geçtiği bölgelere
olan talep azalacağından, bu yerlerde bulunan taşınmazların değerleri
düşeceğinden bu kriterlerin de subjektif olarak taşınmaz değerlerini
etkileyebileceği söylenebilir. Yine, taşınmaza sahip olan maliklerin birden
fazla sayıda olması da talebi etkileyeceğinden bu hususun da değere etkisinin
var olduğu söylenebilir.