Imar Hukukcusu - İmar planının yürütmesinin durdurulması üzerine yapının mühürlenmesi

İmar planına göre alınan yapı ruhsatına dayanılarak yapılmakta olan yapıların, yapı ruhsatının dayanağı olan imar planının yapı kararıyla yürütülmesinin durdurulması üzerine, yapı tatil tutanağıyla yapılmakta olan inşaatın seviyesinin tespiti ile inşaatın bu aşamada kalması amacıyla mühürlenmesinin, hukuka uygun olduğu hakkında.

T.C.

D A N I Ş T A Y

Altıncı Daire

Esas No : 2006/7357

Karar No : 2008/6955

Özeti : İmar planına göre alınan yapı ruhsatına dayanılarak yapılmakta olan yapıların, yapı ruhsatının dayanağı olan imar planının yapı kararıyla yürütülmesinin durdurulması üzerine, yapı tatil tutanağıyla yapılmakta olan inşaatın seviyesinin tespiti ile inşaatın bu aşamada kalması amacıyla mühürlenmesinin, hukuka uygun olduğu hakkında.

Temyiz İsteminde Bulunan : Çankaya Belediye Başkanlığı

Vekili : Av. …)

Karşı Taraf : 1- … İnş. San. ve Tic. A.Ş.

Vekili : Av. …

2- …

Vekili : Av. …

İstemin Özeti : Ankara 11. İdare Mahkemesinin 27.02.2006 günlü, E:2005/1920, K:2006/306 sayılı kararının usul ve yasaya aykırı olduğu ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.

Savunmaların Özeti : Savunma verilmemiştir.

Danıştay Tetkik Hakimi Samed Demirbaş'ın Düşüncesi : Temyiz isteminin kabulü ile mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

Danıştay Savcısı Sedat Larlar'ın Düşüncesi : İdare ve vergi mahkemelerince verilen kararların temyizen incelenerek bozulabilmesi için, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49 uncu maddesinin birinci fıkrasında belirtilen nedenlerin bulunması gerekmektedir.

Temyiz dilekçesinde öne sürülen hususlar, söz konusu maddede yazılı nedenlerden hiçbirisine uymadığından, istemin reddi ile temyiz edilen Mahkeme kararının onanmasının uygun olacağı düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:

Dava, Ankara İli, Çankaya İlçesi, … ada, … parsel sayılı taşınmaz üzerinde inşa edilen yapının 3194 sayılı İmar Kanunu'nun 32. maddesi uyarınca 05.10.2005 günlü, 761 sayılı yapı tatil zaptı düzenlemek suretiyle mühürlenmesine ilişkin işlemin iptali istemiyle açılmış; İdare Mahkemesince, dosyanın incelenmesinden, 26.03.2004 günlü yapı ruhsatına istinaden inşa edilen yapıya ilişkin 1/1000 ölçekli uygulama imar planı değişikliğinin yürütmesinin durdurulmasına ilişkin Ankara 10. İdare Mahkemesinin E:2004/466 sayılı kararı uyarınca dava konusu işlemin tesis edildiği, 3194 sayılı Yasanın 32. maddesinin ruhsatsız ya da ruhsata aykırı inşa edilen yapılar hakkında uygulanmasının mümkün olduğu, davacıların yapı ruhsatına istinaden yapıyı inşa ettikleri, davalının 23.07.2004 günlü yazısında inşaatın imar planına uygun olarak yapıldığı, zemin kat döşeme kotunun onaylı mimari projeye uygun olduğu belirtilerek temel vizesinin verildiği, davacının yapısına ait ruhsatın henüz iptal edilmeden imar planının yürürlükte olduğu dönemde bu plana uygun olarak aldığı ruhsata dayanak oluşturan imar planının iptal edilmesinin daha önce alınan yapı ruhsatının hukuken geçersiz sayılmasını gerektirmediği gibi, olayda davacıların hatası, hilesi veya isnat edilecek kusurlarının da mevcut olmadığı, tesis edilen işlemde hukuka uyarlık görülmediğinin anlaşıldığı gerekçesiyle iptaline karar verilmiş; bu karar davalı idare vekili tarafından temyiz edilmiştir.

2577 sayılı İdari Yargılam Usulü Kanunu'nun 28.maddesinin 4001 sayılı Yasanın 13.maddesi ile değişik birinci fıkrasında: "Danıştay, bölge idare mahkemeleri, idare ve vergi mahkemelerinin esasa ve yürütmenin durdurulmasına ilişkin kararlarının icaplarına göre idare,gecikmeksizin işlem tesis etmeye veya eylemde bulunmaya mecburdur.Bu süre hiçbir şekilde kararın idareye tebliğinden başlayarak otuz günü geçemez.Ancak,haciz veya ihtiyati haciz uygulamaları ile ilgili davalarda verilen kararlar hakkında,bu kararların kesinleşmesinden sonra idarece işlem tesis edilir" kurala bağlanmıştır.

3194 sayılı İmar Kanunu'nun Ruhsatsız veya Ruhsat ve Eklerine Aykırı Olarak Başlanan Yapılar başlıklı 32.maddesinde ise: "Bu Kanun hükümlerine göre ruhsat alınmadan yapılabilecek yapılar hariç; ruhsat alınmadan yapıya başlandığı veya ruhsat ve eklerine aykırı yapı yapıldığı ilgili idarece tespiti, fenni mesulce tespiti ve ihbarı veya herhangi bir şekilde bu duruma muttali olunması üzerine, belediye veya valiliklerce o andaki inşaat durumu tespit edilir. Yapı mühürlenerek inşaat derhal durdurulur.

Durdurma, yapı tatil zaptının yapı yerine asılmasıyla yapı sahibine tebliğ edilmiş sayılır. Bu tebligatın bir nüshasıda muhtara bırakılır.

Bu tarihten itibaren en çok bir ay içinde yapı sahibi, yapısını ruhsata uygun hale getirerek veya ruhsat alarak, belediyeden veya valilikten mühürün kaldırılmasını ister.

Ruhsata aykırılık olan yapıda, bu aykırılığın giderilmiş olduğu veya ruhsat alındığı ve yapının bu ruhsata uygunluğu, inceleme sonunda anlaşılırsa, mühür, belediye veya valilikçe kaldırılır ve inşaatın devamına izin verilir.

Aksi takdirde, ruhsat iptal edilir, ruhsata aykırı veya ruhsatsız yapılan bina, belediye encümeni veya il idare kurulu kararını müteakip, belediye veya valilikçe yıktırılır ve masrafı yapı sahibinden tahsil edilir" kuralı yer almıştır.

Dava dosyası ile Danıştay Altıncı Dairesi'nin E:2005/7534 sayılı dosyanın birlikte incelenmesinden, Ankara İli, Çankaya İlçesi, Hilal Mahallesi, … ada, …, … ve … sayılı parsellerde (yeni … sayılı parselde) 1/1000 ölçekli uygulama imar planı değişikliği yapılmasına ilişkin Belediye Meclisinin 29.08.2003 günlü, 310 sayılı kararının Büyükşehir Belediye Başkanınca onanmaması üzerine aynı kararda ısrar edilmesine ilişkin anılan Belediye Meclisinin 19.12.2003 günlü, 431 sayılı kararının iptali istemiyle Ankara 10. İdare Mahkemesinin 2004/466 esasına kayıtla açılan davada, dava konusu edilen uygulama imar planı değişikliğinin iptaline ilişkin 21.7.2005 günlü kararın davalı idareye tebliğ edilmesi üzerine, uyuşmazlık konusu parselde 26.03.2004 günü yapı ruhsatı alınan ve 23.07.2004 günü temel vizesi yapılan yapılara ilişkin olarak görülmekte olan davaya konu edilen 05.10.2005 günlü yapı tatil tutanağının düzenlendiği anlaşılmaktadır.

2577 sayılı Yasanın 28.maddesi uyarınca, uyuşmazlık konusu yapıların yapımına dayanak oluşturan uygulama imar planının yürütmesinin durdurulması kararı üzerine, davalı idarece bu kararın gereklerine göre gecikmeksizin uygulanması amacıyla, plana göre yapılmakta olan yapıların mevcut durumunun tespitine yönelik olarak 3194 sayılı Yasanın 32.maddesine göre inşai faaliyete devam edilmesinin tedbir olarak mühürlenmek suretiyle durdurulması gerekmektedir.

Bu şekilde, uygulama imar planına karşı açılan davanın yargılama süreci içerisinde verilecek kararlar ile bu kararlar üzerine, yeniden yapılacak olan planda inşai faaliyeti durdurulan yapılar için öngörülen durumun, mevcut ruhsatın bu plana uygun olduğu ve inşai faaliyetin devam edilmesini engelleyen bir yönünün bulunmadığının tespiti halinde mühürlemenin sona erdirilerek inşai faaliyete mevcut ruhsatına göre devamına izin verilmesi gerektiği, aksine bir durumun tespitinde ise, yeni yapılan plana aykırı olan yapı ruhsatının iptali yoluna gidileceği tabiidir.

Olayda, uyuşmazlık konusu parselde yürürlükte olduğu dönemde geçerli olan imar planına göre alınan yapı ruhsatına göre yapılmakta olan yapıların, yapı ruhsatının dayanağı olan imar planı hakkında verilen yargı kararı üzerine, yapı tatil tutanağı ile yapılmakta olan inşaatın seviyesinin tespiti ile inşaatın bu aşamada kalması amacına yönelik olarak tesis edilen işlemde hukuka aykırılık görülmemiştir.

Öte yandan, dava konusu işlemin tesis edilmesinin nedenini oluşturan Ankara 10. İdare Mahkemesinin 21.07.2005 günlü, E:2004/466, K:2005/1141 sayılı kararı Dairemizin 31.12.2007 günlü, E:2005/7534, K:2007/8226 sayılı kararı ile onanmıştır.

Açıklanan nedenlerle Ankara 11. İdare Mahkemesinin 27.02.2006 günlü, E:2005/1920, K:2006/306 sayılı kararının bozulmasina, dosyanın adı geçen mahkemeye gönderilmesine 22.10.2008 gününde oybirliğiyle karar verildi.