Imar Hukukcusu - bitişik nizamda arka parsele bitişik yapı yapılmaz yol cephesine göre yan parsel

Bitişik nizam yapılanma koşulları öngörülen alanlarda arka bahçe mesafesi bırakılmasının zorunlu olduğu, ancak parselin yanında yapılacak yapılarda bahçe mesafesinin aranmayacağı, öte yandan, tip imar yönetmeliğinin 24.maddesinin son fıkrasıyla aynı yönetmeliğin 17.maddesinde düzenlenmiş olan parsel büyüklükleri bakımından istisnalar getirildiği, yönetmelikte aranan diğer koşulların da varlığı halinde inşaata izin verilebileceği hk. Danıştay Altıncı Dairesinin 5.10.1993 gün ve E:1993/2762, K:1993/3941 sayılı kararı.

Dairesi

Karar Yılı

Karar No

Esas Yılı

Esas No

Karar Tarihi

ALTINCI DAİRE

1993

3941

1993

2762

05/10/1993

KARAR METNİ

Dava, mülkiyeti davacıya ait taşınmazın bitişiğindeki 15 parsel sayılı
taşınmaza verilen inşaat ruhsatının iptali istemiyle açılmış, İdare
Mahkemesince; 3030 sayılı Kanun Kapsamı Dışında Kalan Belediyeler Tip
İmar Yönetmeliğinin 24.maddesinin son fıkrasında, "Ancak iki tarafında
imar planı ve mevzuatına aykırı olmamak şartı ile yapılmış bina veya
bir tarafında böyle bir bina ile diğer tarafında plana göre tesbit
edilmiş bir yol bulunan arsalardan, plan ve yönetmeliğin diğer şartla-
rına aykırı olmamak kaydı ile, bu yönetmelikteki parsel büyüklükleri
ile ilgili hükümlere uymaksızın yapı yapılmasına izin verilir." kura-
lına yer verildiği, dava konusu inşaat ruhsatı verilmeden önce 104 m2
lik kadastral parselin 32 m2 sinin bedelsiz yola terkedildiği, anılan
parszelin imar planında bitişik nizam 3 kata müsadeli olduğu, inşaat
ruhsatının tip imar yönetmeliğin 24.maddesinde öngörülen koşullara uy-
gun olarak verildiğinden mevzuata aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle
davanın reddine karar verilmiş, bu karar davacı tarafından temyiz
edilmiştir.
3030 sayılı Kanun Kapsamı Dışında Kalan Belediyeler Tip İmar Yönetme-
liğinin yapı düzenine ait tanımlar başlıklı 16.maddesinin 19.bendinde,
Bitişik nizam; bir veya birden fazla komşu parsellerdeki binalara bi-
tişik olan yapı nizamı olduğu hükme bağlanmıştır, anılan madde de;
komşu parsellerdeki binalara bitişik yapı cephe aldıkları yollara göre
önündeki veya arkasındaki parsellerde bulunan yapılar ile bitişik ol-
mayıp, yan taraflarında bulunan parseller üzerindeki yapılar ile biti-
şik olarak inşaa edilen yapılar olduğu amaçlanmıştır. Anılan Yönetme-
liğin bina derinliklerini düzenleyen 28.maddesinde de, yapıların hiç-
bir yerde arka bahçe sınırına (3.00) m.den fazla yaklaşamıyacağı, is-
tisnai durumlarda arka bahçe mesafesinin (2.00) m.den az olmamak üzere
bırakılacağı öngörülmüştür.
Dosyanın incelenmesinden, uyuşmazlığa konu inşaat ruhsatının bulunduğu
alanda imar planıyla bitişik nizam üç kat yapılanma koşulları öngörül-
düğü, söz konusu parselleri kapsayan 26-27 pafta, 475 adanın henüz ada
içi düzenlemesi yapılarak imar parsellerinin oluşturulmadığı, komşuya
ait 15 sayılı kadastral parsel üzerinde mevcut eski bir yapının bulun-
duğu, 13 parsel sayılı taşınmaza verilen dava konusu inşaat ruhsatı
ile başlanan inşaatın tamamlanması halinde ise 15 parsel üzerindeki
eski yapının giriş çıkışının engelleneceği ve yol cephesinin tamamen
kapanacağı anlaşılmaktadır.
Uyuşmazlık konusu olayda, söz konusu inşaat ruhsatı ile arka bahçe me-
safesine uyulmaksızın komşu parsel sınırına tecavüz edecek biçimde in-
şaata izin verildiği, imar planı ile üç Kat'a müsadeli bitişik nizam
yapılanma koşulu öngörüldüğünden uyuşmazlığa konu parseldeki inşaatın
arka komşu parselle bitişik nizam şeklinde inşa edilmesi imar planına
açıkca aykırılık teşkil edecektir.
Diğer taraftan, idare mahkemesince dava konusu inşaat ruhsatı yukarıda
anılan yönetmeliğin istisna niteliğinde olan 24.maddesi kapsamında de-
ğerlendirilmiş ise de, 24.maddesinin son fıkrası ile aynı yönetmeliğin
17.maddesinde düzenlenmiş olan parsel büyüklüklerine ilişkin koşullar
bakımından istisna getirdiği ancak, parsel ölçütleri bakımından istis-
na kapsamında bulunan taşınmazlara yönetmelikte düzenlenen diğer ko-
şullarada uygun olması halinde inşaata izin verilmesi gerekmektedir.
Bu durumda, İdare Mahkemesince yukarıda anılan yönetmelik hükümleri ve
imar planına aykırı olarak verilmiş olan inşaat ruhsatının iptali is-
temiyle açılan davanın reddine karar verilmesinde isabet görülmemiş-
tir.
Açıklanan nedenlerle temyize konu Samsun İdare Mahkemesinin 18.5.1993
günlü, 1993/588 sayılı kararının bozulmasına karar verildi.