5 Temmuz 2007 PER?EMBE

Resmî Gazete

Sayı : 26573

YÖNETMELİK

Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumundan:

TÜRKİYE BİLİMSEL VE TEKNOLOJİK ARA?TIRMA KURUMU

YAYIN YÖNETMELİ?İ

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

             Amaç

             MADDE 1 – (1) Bu Yönetmelik, Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu tarafından yayımlanacak kitap, dergi, ansiklopedi, gazete, bülten ve broşür gibi basılı yayınlar ile basılı olmayan CD, DVD ve benzeri manyetik depolama üniteleri ile elektronik ortamda ve Kurum internet sitesinde hizmete sunulan elektronik yayınların seçilmesi, tercüme ettirilmesi, çoğaltılması, yayımlanması, basımı, satışı ve dağıtımı süreçlerinde uyulacak esaslar ile yayın kurullarının kurulması, çalışma usulleri, görev ve yetkilerini belirlemek amacıyla hazırlanmıştır.

             Kapsam

             MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik, Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu Başkanlığı ile Merkez ve Enstitüleri tarafından hizmete sunulacak basılı ve basılı olmayan yayınlar ile yayın kurullarını kapsar.

             Dayanak

             MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik, 17/7/1963 tarihli ve 278 sayılı Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu Kurulması Hakkında Kanunun 4 üncü maddesi ile 23/8/2006 tarihli ve 2006/10932 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla yürürlüğe konulan Kamu Kurum ve Kuruluşlarınca Ödenecek Telif ve İşlenme Ücretleri Hakkında Yönetmelik hükümlerine dayanılarak hazırlanmıştır.

             Tanımlar

             MADDE 4 – (1) Bu Yönetmelikte geçen;

             a) Başkan: Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu Başkanını,

             b) Başkanlık: Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu Başkanlığını,

             c) Bilim Kurulu: Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu Bilim Kurulunu,

             ç) Birim: Bu Yönetmelik kapsamına giren yayın faaliyetini yürüten birimi,

             d) Elektronik Yayın: Geleneksel yöntemlerle hazırlanmış veya basılmış kitap ve derginin her türlü elektronik ortamda sadece okunabilmesi amacıyla sunulmuş şekli ile Kurum internet sitesinde yer alan makale, yazı, şekil, animasyon ve benzeri eserleri,

             e) Enstitü: Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu Başkanlığına doğrudan bağlı olarak, belirlenmiş alanlarda Ar-Ge faaliyetlerini yürüten ve/veya Ar-Ge faaliyetlerini destekleyici/kolaylaştırıcı hizmet veren birimler ile test ve analiz laboratuvarlarını,

             f) İşlenme Eser: Diğer bir eserden istifade suretiyle vücuda getirilip de bu eserlere nispetle müstakil olmayan ve işleyenin hususiyetini taşıyan fikir ve sanat mahsullerini,

             g) Kurum: Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumunu (TÜBİTAK),

             ğ) Manyetik Depolama Üniteleri: Geleneksel yöntemlerle hazırlanmış veya basılmış kitap ve dergi ile tamamlayıcı ürünlerinin her türlü elektronik ortamda okunabilmesi amacıyla CD, DVD ve benzeri şekillerde depolanmış şeklini,

             h) Merkez: Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu Başkanlığına bağlı Marmara Araştırma Merkezini (MAM),

             ı) Telif Eser: Herhangi bir şekilde dil ile ifade olunan eserler ile doğrudan meydana getirilen fikir mahsullerini,

             i) Tercüme (Çeviri): Yazıldığı dilden başka bir dile aynen çevrilen eseri,

             ifade eder.

İKİNCİ BÖLÜM

Yayın Türleri, Basım Kararı, Yayın Kurulu ve Eserlerin İncelenmesi

             Yayın türleri

             MADDE 5 – (1) Kurum yayınları, basılı veya elektronik/multimedya ortamlarında, aşağıda belirtilen türlerden oluşur:

             a) Süreli yayınlar,

             b) Kitaplar,

             c) Elektronik veya multimedya ortamında web sayfası, manyetik depolama birimleri, animasyonlu bilgi paketleri ve benzerleri gibi uzantıları,

             ç) Araştırma projeleri kesin raporları arasından seçilmiş olanlar,

             d) Tanıtıcı yayınlar (bültenler, broşürler, kataloglar ve benzerleri),

             e) Bilimsel toplantıların tebliğ ve dokümanları,

             f) Kaynak eserler (bibliyografyalar, toplu kataloglar ve benzerleri).

             (2) Ayrıca, Kurum personeli tarafından yapılan bilimsel incelemeler, araştırmalar ve derlemeler ile Kurumun gereksinim duyduğu her türlü çalışmanın ürünü, bu Yönetmelik hükümleri çerçevesinde yayımlanabilir. Kurum personelinin asli görevleri gereği yaptıkları çalışmalar sonucunda meydana getirdikleri bu Yönetmelik kapsamına giren eserleri için telif ve işlenme ücreti ödenmez.

             Basım kararı

             MADDE 6 – (1) Merkez, Enstitü ve Başkanlığa bağlı birimler tarafından 5 inci maddenin (a) ve (b) bentlerinde belirtilenler dışında yayın yapılmasından önce Başkandan veya Başkan tarafından yetki verilen makamdan, türüne göre, bir defaya mahsus veya periyodik bülten, web sayfası, elektronik veya multimedya ortamı yayınları, manyetik depolama birimlerinde hizmete sunulan benzeri yayın için belirli bir süreyi kapsayan olur alınır. Başkan veya yetki verilen makam, gerekli gördüğü takdirde yayın istemini, görevlendireceği kişi veya komisyon marifetiyle inceletebilir.

             Yayın kurulları

             MADDE 7 – (1) Popüler Bilim Kitapları Yayın Kurulu, dokuz üyeden oluşur. İlgili Başkan Yardımcısı, Bilim ve Toplum Daire Başkanı, Popüler Bilim Kitapları Müdürü ve Popüler Bilim Dergileri Müdürü, Kurulun doğal üyeleridir. Kurulun diğer beş üyesi, Başkan tarafından en fazla iki yıl için seçilir. Kurul Başkanı, ilgili Başkan Yardımcısıdır. Kurul, üyelerin salt çoğunluğu ile toplanır ve kararlar oy çokluğu ile alınır. Oyların eşit olması halinde Kurul Başkanının oy kullandığı taraf çoğunluk sayılır. Yayın Kurulunun sekreterya ve raportörlük görevini Popüler Bilim Kitapları Müdürlüğü yapar.

             (2) Her bir popüler bilim dergisi için dokuz üyesi bulunan ayrı bir Yayın Kurulu oluşturulur. İlgili Başkan Yardımcısı, Bilim ve Toplum Daire Başkanı, Popüler Bilim Dergileri Müdürü ile ilgili derginin editörü olarak görevlendirilen personel Kurulun doğal üyeleridir. Kurulun diğer beş üyesi, Başkan tarafından en fazla iki yıl için seçilir. Kurul Başkanı, ilgili Başkan Yardımcısıdır. Kurul üyelerin salt çoğunluğu ile toplanır ve kararlar oy çokluğu ile alınır. Oyların eşit olması halinde Kurul Başkanının oy kullandığı taraf çoğunluk sayılır. Yayın Kurulunun sekretarya ve raportörlük görevini Popüler Bilim Dergileri Müdürlüğü yapar.

             (3) Akademik Dergiler Müdürlüğü tarafından yayımlanan dergilerde yer alacak bilimsel yazılar için Yayın Kurulu oluşturulmaz. Bu dergilerde yer alacak bilimsel yazıların yayımlanması kararı, varsa hakem görüşü dikkate alınarak, dergi editörü tarafından verilir. Akademik Dergiler Müdürlüğü, editörler arasında koordinasyonu sağlar ve sekretarya görevini yerine getirir.

             Yayın kurullarının görev ve yetkileri

             MADDE 8 – (1) Yayın Kurulları, değerlendirme ilkelerine uygun olarak ve gerektiğinde danışmanlardan da görüş almak suretiyle eserin yayımlanıp yayımlanmamasına karar vermekle görevli ve yetkilidir.

             Yayın kurulu değerlendirme ilkeleri

             MADDE 9 – (1) Yayın Kurulu yayımlanacak eserlerin;

             a) Türkiye Cumhuriyeti Anayasasına uygunluğunu, yasalara göre suç teşkil edip etmediğini,

             b) Ulusal birlik ve beraberliğimizi bozucu görüşlere, insanı, aileyi ve toplumun bir kesimini küçük düşürücü bilgi, belge ve yorumlara yer verilip verilmediğini,

             c) TÜBİTAK'ın kuruluş amaç ve görevleri ile misyon ve vizyonunda tanımlanmış hedeflerle ilgili olup olmadığını,

             ç) Bilimsel, doğru bilgi verici, eğitici veya öğretici ve toplumda bilim ve teknoloji kültürü oluşturmaya katkısının olup olmadığım,

             inceleyerek değerlendirir.

             Yayınların hazırlanması

             MADDE 10 – (1) Yayımlanmasına karar verilen yayınlar, ilgili birim tarafından yayıma hazırlanır.

             (2) Kurum tarafından yayımlanmasına karar verilen çeviri ya da telif eserlerin yayın hakları, yayın hakkına sahip kişi veya kuruluştan yayıma hazırlanma sürecinin başlangıcında Kurum tarafından doğrudan veya bir yayın hakkı ajansı aracılığıyla alınır. Yazar, çevirmen, bilimsel danışman, redaktör ve yayın hakkı ajansı ile süreçte yer alabilecek diğer kişi ve kuruluşlarla yapılacak sözleşmeler Enstitülerde Enstitü Müdürü, Merkezde Merkez Başkanı, Başkanlıkta ise Başkan ya da görevlendirecekleri kişi tarafından imzalanır.

             (3) Yayımlanacak kitapların hak sahipleri, yayınlarını disket, film, CD, DVD ve benzeri araçlara aktarılmış olarak ve eğer varsa, basıma uygun kalitede şekil ve fotoğraflarıyla birlikte Kuruma teslim ederler.

             (4) Kitapların biçim ve teknik özellikleri ile tirajları Birim tarafından belirlenir.

             Yayın haklarının devri

             MADDE 11 – (1) Yayımlanacak eserler için; eser sahibi ile Kurum arasında, eserlerin baskı ve yayın hakkının Kuruma devrine ilişkin sözleşmesi imzalanabilir. Ayrıca telif ve tercüme eser temliknamesi düzenlenir.

             Yayınların baskı adetleri

             MADDE 12 – (1) Kitapların ilk ve sonraki baskı adetleri, yayının özelliği ve piyasa koşulları dikkate alınarak, ilgili birim tarafından belirlenir.

             (2) Süreli yayınların baskı adetleri, her ay dağıtım şirketinden gelen raporlar ve abone sayısındaki değişimler doğrultusunda ilgili birimce saptanır.

             (3) Diğer yayınların baskı adetleri alınan olurlarda belirtilir.

             Ücretler

             MADDE 13 – (1) Hangi esere telif ve işlenme ücreti ödeneceği, ödenecek ücretin hesaplanması, ödeme usulü ve şartları ile inceleme, tashih ve redaksiyon ücretlerine ilişkin usul ve esaslar Bilim Kurulunca belirlenir.

             Yayımlanacak kitaplara ilişkin hususlar

             MADDE 14 – (1) Tercüme ücretinin hesaplanmasında, basılı eserdeki her 200 kelime bir itibari sayfa olarak kabul edilir. İtibari sayfa sayısının tespitinde, yayımlanan eserin metni (resim, şekil, tablo ve benzerlerinde yer alan metinler ve kaynakça, içindekiler, önsöz, dizin ve dipnot bölümleri de dahil olmak üzere) elektronik ortamda (word programı kullanılarak) veya elle sayılır.

             (2) Kitaplardaki fotoğraf ve çizimlerin yazardan başka kişi veya kişilere ait olması durumunda, yazarın bu kişilerden yayın haklarını aldığını belgelemesi gerekir. Yanlış beyandan doğacak her türlü sorumluluk yazara aittir.

             (3) Yayımlanacak eserler gerekli görülmesi halinde Kurum dışından bir veya birden fazla uzmana incelettirilebilir, redaksiyon veya tashih için gönderilebilir.

             Yayımlanacak dergilere ilişkin hususlar

             MADDE 15 – (1) İşlenme ve telif ücretinin hesaplanmasında 200 kelimelik bir metin "bir itibari sayfa" kabul edilir. İtibari sayfa sayısının tespitinde, yayımlanan eserin metni (resim, şekil, tablo ve benzerlerinde yer alan metinler ve kaynakça, içindekiler, önsöz, dizin ve dipnot bölümleri de dahil olmak üzere) elektronik ortamda (word programı kullanılarak) sayılır. Bulunan kelime sayısının toplamı 200'e bölünmek suretiyle eserin itibari sayfa sayısı belirlenir.

             (2) Popüler bilim dergilerinin belirli bir sayfasında, belirli bir başlık altında bir veya birden fazla kişinin yazısı yer alabilir.

             (3) Bilim Çocuk ve Meraklı Minik dergilerinde bir sayfadan az olan yazı ve metinler bir sayfa olarak değerlendirilir.

             (4) Kapak çizimi, diğer çizimler (ikon, teknik çizim, figüratif çizim, karikatür, labirent, masa oyunu, üç boyutlu kâğıt maket, diorama, katlamalı oyun, origami, boyama sayfası ve benzerleri), çizgi romanlar ile bu dergilerle birlikte verilebilecek poster, oyun kartı gibi ekler, sayfa niteliği açısından farklı değerlendirilebilir.

             (5) Yayımlanacak eserler gerekli görülmesi halinde Kurum dışından bir veya birden fazla uzmana incelettirilebilir, redaksiyon veya tashih için gönderilebilir.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Dağıtım ve Satış

             Yayının maliyetinin belirlenmesi

             MADDE 16 – (1) Basılan kitapların maliyet hesabı ilgili birimlerce aşağıdaki hususlar göz önünde bulundurularak hesaplama yapılır:

             a) Çeviri ve telif masrafları,

             b) İnceleme, redaksiyon ve tashih maliyetleri,

             c) Varsa yayın hakkı bedelleri,

             ç) Kâğıt ve baskı maliyetleri,

             d) Personel giderleri,

             e) Dağıtım maliyeti,

             f) Bandrol bedelleri,

             g) Uygun görülen diğer giderler.

             (2) Bu şekilde hesaplanan giderlerin toplamının baskı sayısına bölünmesi ile o yayının beher nüshasının maliyeti bulunur.

             Satış bedelinin belirlenmesi

             MADDE 17 – (1) Kurumun satılan yayınlarının satış bedeli, maliyetler dikkate alınarak belirlenir. Ancak, araştırmayı ve eğitimi özendirici yayınlar için maliyetin altında bir bedel de belirlenebilir. Kurum yayınlarının satış bedeli Başkan tarafından belirlenir. Başkan bu yetkisini uygun göreceği kişilere devredebilir.

             Satış ve dağıtım

             MADDE 18 – (1) TÜBİTAK yayınları bedeli karşılığı satılır. Kurum yayınlarının ücretsiz dağıtımı veya indirimli satışı, ilgili birimin önerisi üzerine Başkanın onayı ile kesinleşir.

             Ücretsiz yayın verilmesi

             MADDE 19 – (1) Kitabın baskısı yapıldıkça telif eserlerde yazarına her 2500 baskı için 5 adet, tercüme eserlerde çevirmenine her 2500 baskı için 3 adet ücretsiz kitap verilir. Kitabın bilimsel danışman ve redaktörüne kitabın ilk baskısında, bir defaya mahsus olmak üzere toplam 2 adet ve kitabın tashihini yapan kişiye toplam 1 adet ücretsiz kitap verilir. Hak sahibi kişinin birden fazla olması halinde bu sayılar değişmez.

             (2) Defolu, kusurlu kitaplar ile stoktaki kitaplar, ilgili olduğu ay içerisinde satılamayan süreli yayınlar, görev amacına uygun olarak ilgili birimin önerisi ve Başkan veya görevlendireceği kişinin onayıyla kamu kurum ve kuruluşlarına, okullara, eğitim amaçlı dernek ve vakıflara, kütüphanelere ve uygun görülen gerçek veya tüzel kişilere bağışlanabilir.

             (3) Yeni çıkan kitap ve dergilerden kimlere ücretsiz verileceğine Başkan veya görevlendireceği kişi tarafından karar verilir.

             (4) Kitap ve süreli yayınlar, Kurum amaçlarına uygun etkinliklerde, Başkan veya görevlendireceği kişinin onayı ile ücretsiz dağıtılabilir.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Çeşitli ve Son Hükümler

             Yürürlükten kaldırılan Yönetmelik

             MADDE 20 – (1) 15/8/2002 tarihli ve 24847 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu Yayın Yönetmeliği yürürlükten kaldırılmıştır.

             Devam eden iş ve işlemler

             GEÇİCİ MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girmesinden önce sözleşmesi imzalanmış olan işlerde, ilgili sözleşme hükümlerinin uygulanmasına devam edilir.

             Yürürlük

             MADDE 21 – (1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

             Yürütme

             MADDE 22 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu Başkanı yürütür.