Kamu Sağlık Hizmetlerinde
İyonlaştırıcı Radyasyon Kaynakları İle Çalışan Personelin Radyasyon Doz
Limitleri Hakkında Yönetmeliğin 8. maddesinin iptali ile yürütmenin durdurulması
için Danıştayda açılacak davaya ait dava dilekçe örneği.

DANIŞTAY BAŞKANLI?I’NA

ANKARA

Yürütmenin Durdurulması İstemlidir.

DAVACI: Dr. …. …..

DAVALI: SA?LIK BAKANLI?I. ANKARA

TEBLİ? TARİHİ: 06.10.2007

DAVANIN KONUSU: 06.10.2007 tarih ve 26665 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Kamu Sağlık Hizmetlerinde İyonlaştırıcı Radyasyon Kaynakları İle Çalışan Personelin Radyasyon Doz Limitleri Hakkında Yönetmeliğin “Çalışma Düzeni” başlığını taşıyan 8. maddesinin iptali ile yürütmenin durdurulması istemidir

DAVA KONUSU OLAY:       06.10.2007 tarih ve 26665 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Kamu Sağlık Hizmetlerinde İyonlaştırıcı Radyasyon Kaynakları İle Çalışan Personelin Radyasyon Doz Limitleri Hakkında Yönetmeliğin “Çalışma Düzeni” başlığını taşıyan 8. maddesi aşağıdaki şekilde düzenlenmiştir.

             “Çalışma düzeni

     MADDE 8 – (1) Personel, iyonlaştırıcı radyasyonla 7 nci maddede belirtilen radyasyon doz limitleri içinde çalıştırılabilir. Kamu kurum ve kuruluşları bu konuda gerekli tedbirleri almakla, personel de gerekli korunma tedbirlerine uymakla yükümlüdür.

          (2) Sağlık personelinin günlük mesaisi, radyoterapi birimlerinde acil hasta yükünün karşılanabilmesi ve hiperfraksiyone tedavi şemalarının uygulanabilmesi için; radyoloji ve nükleer tıp birimlerinde acil tanı ve tedavinin uygulanabilmesi için vardiya veya nöbet şeklinde düzenlenebilir. Buna göre;

          a) Vardiya veya nöbet için düzenlemeler ilgili birim sorumlusunun önerileri dikkate alınarak, kurum amirlerince yapılır.

          b) Vardiya veya nöbet şeklindeki çalışma düzeninde ilgili hekim radyasyon uygulamalarına eşlik eder.”

HUKUKİ GEREKÇE VE İDDİALARIMIZ:

2368 sayılı Sağlık Personelinin Tazminat ve Çalışma Esaslarına Dair Kanunun 2. maddesinde,  kamu sağlık hizmetlerinde çalışan personelin haftalık kanunî çalışma süresinin 45 saat, 4 üncü maddede tanınmış olan haktan yararlananlar için ise 40 saat olduğu,  personelin günlük çalışma saatlerinin, 657 ve 926 sayılı kanunlardaki hükümlere göre tespit edileceği, ancak, bu personelden iyonlaştırıcı radyasyon ile teşhis, tedavi veya araştırmanın yapıldığı yerler ile bu iş veya işlemlerde çalışan personel, Sağlık Bakanlığınca çıkarılacak yönetmelikte belirlenen radyasyon dozu limitleri içinde çalıştırılabileceği hükme bağlanmıştır.

657 sayılı Yasanın 99. maddesinde de memurların haftalık çalışma sürelerinin 40 saat olduğu, ancak özel kanunlara dayanılarak çıkarılacak tüzük ve yönetmeliklerle kurumların ve hizmetlerin özellikleri dikkate alınmak suretiyle farklı çalışma sürelerinin tespit edileceği kuralı yer almıştır.

Görüldüğü gibi Yasa koyucu Devlet memurlarının haftalık çalışma sürelerini tüm kamu personeli yönünden ortak bir esasa mutlak olarak bağlamamış kurumların ve hizmetlerin özelliklerine göre genel esastan ayrılarak farklı çalışma süreleri saptanmasına izin vermiştir.

Röntgen ve radyumla tedavi müesseselerinde görevli personelin sağlıklarının yakın ve ağır bir tehlike altında bulunması nedeniyle bu personel yönünden 657 sayılı Yasa ve Devlet memurları için öngörülen haftada 40, günde 8 saat çalışma süresinden farklı bir düzenlemeye gidilmesinin hizmetin bir gereği olduğu tartışmasız olup, anılan 2. maddedeki “bu personelden iyonlaştırıcı radyasyon ile teşhis, tedavi veya araştırmanın yapıldığı yerler ile bu iş veya işlemlerde çalışan personel, Sağlık Bakanlığınca çıkarılacak yönetmelikte belirlenen radyasyon dozu limitleri içinde çalıştırılabileceği” hükmün bu kapsamda değerlendirilmesi gerekir. Bu hükmün karşılığınıda 3153 sayılı Yasada görmekteyiz.

Nitekim 3153 sayılı Radyoloji, Radyom ve Elektirikle Tedavi ve Diğer Fizyoterapi Müesseseleri Hakkında Kanunun 3. maddesi[1] uyarınca çıkarılan Radyoloji, Radyom ve Elektrikle Tedavi Müesseseleri Hakkındaki Tüzüğün 2. maddesinde çalışma tarzına dair hükümlere yer verilmiş 19. ve 24. maddesinde de çalışma ve sağlık koşullarına ilişkin usul ve esaslar düzenlenmiştir.

Anılan tüzüğün 21. ve 22. maddesinde röntgen ve radyomla günde 5 saatten fazla çalışılmayacağı, bu şekilde çalışanların hastanenin başka işlerinde kullanılmayacakları ve bu kişilere gece uykularını ihlal edecek işler verilemeyeceği açıkça belirtilerek hizmetin özelliği vurgulanmıştır.

Bu durumda, 2368 sayılı Sağlık Personelinin Tazminat ve Çalışma Esaslarına Dair Kanunun değişik 2. maddesi, 3153 sayılı Radyoloji, Radyom ve Elektirikle Tedavi ve Diğer Fizyoterapi Müesseseleri Hakkında Kanunun 3. maddesi ve Radyoloji, Radyom ve Elektrikle Tedavi Müesseseleri Hakkındaki Tüzüğün 2. maddesi yürürlükte olduğundan, her ne kadar 2368 sayılı Sağlık Personelinin Tazminat ve Çalışma Esaslarına Dair Kanunun değişik 2. maddesinin sonradan yürürlüğü giren yasa olsa da 3153 sayılı Radyoloji, Radyom ve Elektirikle Tedavi ve Diğer Fizyoterapi Müesseseleri Hakkında Kanunun 3. maddesi radyoloji personeli açısından özel bir düzenleme olması nedeniyle bu gün radyoloji personelinin çalışma saatlerinin düzenlenmesinde dikkate alınacak yasa hükmü durumundadır.

3153 sayılı Radyoloji, Radyom ve Elektirikle Tedavi ve Diğer Fizyoterapi Müesseseleri Hakkında Kanunun 6. maddesinde, röntgen ve radiyom ve her nevi elektrik aletleri ile tedavi  için özel düzenlemeler getirmiş ve bu burada yapılacak işlemlere yönelik olarak; “Röntgen ve radiyom ve her nevi elektrik aletleri ile tedavi ancak müessese mes'ul mütehassısı tarafından veya nezareti altında yapılır ve her tedavi seansının bitmesinden sonra her hasta için ayrı olarak tutulacak bir müşahede varakasına yapılan tedavinin nevi ve devam müddeti ve cereyanın kuvveti veya tatbik edilen radiyomun miktar ve şekli ve tedavi yapılan nahiyenin genişliği ve sair tafsilat kaydedilerek mütehassıs tarafından imza edilir. Bu müşahede kağıtları, en az üç sene muhafaza edilir.” hükmüne yer verilmiştir.

Dolaysıyla 2368 sayılı Sağlık Personelinin Tazminat ve Çalışma Esaslarına Dair Kanunun değişik 2. maddesi ile kamu sağlık hizmetlerinde çalışan personelin haftalık kanunî çalışma süresinin 45 saat olması yönündeki hüküm ile radyoloji personelinin çalışma saatlerinin 45 saat olamayacağı açıkça anlaşılmaktadır. Çünkü bu hüküm 4 Nisan 2007 tarihinde yapılan yasa değişikliğinden önce de aynı idi. Bu cümlede bir değişiklik yapılmamıştır. Bu fıkraya sadece “bu personelden iyonlaştırıcı radyasyon ile teşhis, tedavi veya araştırmanın yapıldığı yerler ile bu iş veya işlemlerde çalışan personel, Sağlık Bakanlığınca çıkarılacak yönetmelikte belirlenen radyasyon dozu limitleri içinde çalıştırılabileceği” yönünde  ibare eklenmiş olup,bu ek cümle radyoloji personelinin tam gün çalışması sonucu doğurmaz. Buradan anlaşılacak hüküm radyoloji personelinin günlük 5 saat çalışması esas olmakla beraber bu beş saat içinde daha fazla zararlı madde alınmamasını önlemek için Sağlık Bakanlınca yönetmelik bazında düzenleme yapılabileceği hususunun anlaşılması gerekmektedir.

                Öyleyse, 2368 sayılı Sağlık Personelinin Tazminat ve Çalışma Esaslarına Dair Kanunun değişik 2. maddesinde yer alan “bu personelden iyonlaştırıcı radyasyon ile teşhis, tedavi veya araştırmanın yapıldığı yerler ile bu iş veya işlemlerde çalışan personel, Sağlık Bakanlığınca çıkarılacak yönetmelikte belirlenen radyasyon dozu limitleri içinde çalıştırılabileceği” yönündeki hükmün amacı ne olabilir ?

            Radyoloji personelinin çalışma saatleri yukarıda anılan 3153 sayılı Radyoloji, Radyom ve Elektirikle Tedavi ve Diğer Fizyoterapi Müesseseleri Hakkında Kanunun 3. maddesi ve Radyoloji, Radyom ve Elektrikle Tedavi Müesseseleri Hakkındaki Tüzüğün 2. maddesi ile günde 5 saat olmakla beraber; bu 5 saat süre içindeki çalışma durumunun radyasyon limitleri kriter alınarak düzenleme yapılması şeklinde algılanması gerekir.

            Aksine bir yorum 3153 sayılı Radyoloji, Radyom ve Elektirikle Tedavi ve Diğer Fizyoterapi Müesseseleri Hakkında Kanunun 3. maddesini ortadan kaldırmak olur ki hukuk anlayışı içinde bu fikre katılmak mümkün değildir.

            Bütün bu açıklamalara göre, radyoloji personelinin çalışma saatini doz limitine dolaysıyla haftalık 45 saat bağlayan ve gece uykularını ihlal edecek işler verilemeyeceği açıkça belirtilmişken Vardiya veya nöbet gibi düzenlemeler getiren 8. maddesinin hukuka ve yukarıda yer alan yasa ve tüzük hükümlerine aykırı olduğunu düşünmekteyiz.

            SONUÇ VE İSTEM: 06.10.2007 tarih ve 26665 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Kamu Sağlık Hizmetlerinde İyonlaştırıcı Radyasyon Kaynakları İle Çalışan Personelin Radyasyon Doz Limitleri Hakkında Yönetmeliğin “Çalışma Düzeni” başlığını taşıyan 8. maddesinin İPTALİNE, 2577 sayılı idari yargılama usulü kanunun’nun 27. maddesindeki koşulların birlikte gerçekleşmiş olması nedeniyle YÜRÜTMENİN DURDURULMASINA, yargılama giderleri ile ileride tutulması halinde avukatlık ücretinin davalı idareden alınarak tarafıma ödenmesine, hukuka aykırı düzenleme ile fazla çalıştırılacağım kısım ile ilgili olarak manevi tazminat talep etme haklarımın saklı tutulmasına karar verilebilmesi için gereğini saygılarımla Yüce DANIŞTAY’DAN arz ederim. ../../2007

                                                                                                          DAVACI

Dr. …….  …….

Ek. Emsal Danıştay İDDGK Kararı.

Dairesi

Karar Yılı

Karar No

Esas Yılı

Esas No

Karar Tarihi

İDARİ DAVA DAİRELERİ

2005

207

2003

66

07/04/2005

KARAR METNİ

Anjiyo laboratuvarında çalışmak suretiyle şuaya maruz kalınması halinde, bu günlerle sınırlı olmak üzere günde 5 saatten fazla çalışılmaması gerektiği hk.

Temyiz İsteminde Bulunan (Davalı): Sosyal Sigortalar Kurumu Başkanlığı

Vekili : Av. ?

Karşı Taraf (Davacı) : ?

Vekili : Av. ?

İstemin Özeti : Sosyal Sigortalar Kurumu İhtisas Hastanesinde Kardiyoloji ve İç Hastalıkları Uzmanı olarak çalışan davacının, günlük çalışma süresinin 5 saat olarak belirlenmesi için yaptığı başvurunun cevap verilmemek suretiyle reddine ilişkin işlemin iptali istemiyle açtığı davada, Ankara 6. İdare Mahkemesince, Danıştay Onikinci Dairesinin 27.5.2002 günlü, E:2000/140, K:2002/2106 sayılı bozma kararına uyulmayarak verilen ve dava konusu işlemin iptali yolundaki ilk kararda ısrarına ilişkin bulunan 13.11.2002 günlü, E:2002/1540, K:2002/1576 sayılı kararı, davalı idare temyiz etmekte ve bozulmasını istemektedir.
Savunmanın Özeti: Anjiyo yapıldığında vücuda alınan radyasyonun olumsuz etkilerinin gün içinde tükenmediğini, aylar hatta yıllar sonra olumsuz etkilerinin görülebildiğini, radyasyonla ilgili bir uğraşının olmadığı günlerde ilgilinin tam gün çalışabileceğinin kabul edilemeyeceğini belirterek Ankara 6. İdare Mahkemesinin ısrar kararının onanması gerektiği savunulmaktadır.
Danıştay Tetkik Hakimi Emin Sınmaz'ın Düşüncesi : Davalı idarenin temyiz isteminin kabulü ile Ankara 6. İdare Mahkemesinin ısrar kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
Danıştay Savcısı E.Nur Necef'in Düşüncesi : Temyiz dilekçesinde öne sürülen hususlar, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49. maddesinin 1. fıkrasında belirtilen nedenlerden hiçbirisine uymayıp, İdare Mahkemesince verilen ısrar kararının dayandığı hukuki ve yasal nedenler karşısında anılan kararın bozulmasını gerektirir nitelikte görülmemektedir.
Açıklanan nedenlerle temyiz isteminin reddiyle İdare Mahkemesi ısrar kararının onanmasının uygun olacağı düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Hüküm veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca dosyanın tekemmül ettiği anlaşıldığından temyiz aşamasında davalı idarenin yürütmenin durdurulması hakkında istemi karara bağlanmayarak dosya incelendi, gereği görüşüldü:

Sosyal Sigortalar Kurumu İhtisas Hastanesinde Kardiyoloji ve İç Hastalıkları Uzmanı olarak çalışan davacının, günlük çalışma süresinin 5 saatle sınırlandırılması yönündeki 25.12.1998 günlü başvurusunun yanıt verilmemek suretiyle reddine ilişkin işlemin iptali istemiyle açtığı davada, Ankara 6. İdare Mahkemesinin 17.11.1999 günlü, E:1999/552, K:1999/1295 sayılı kararıyla; mevzuata göre röntgen ışınlarına maruz kalan , röntgen ve radyom labaratuvarlarında çalışan bütün mütehassıs ve müstahdemlerin,bu serviste günde 5 saatten fazla çalıştırılamayacağı, bu süreyle mesai yapan kimselerin ise hastanenin diğer işlerinde kullanılamayacağının açık olduğu, kaldı ki, bir kısım özel nitelikli işlerde; sıhhi koşulların yetersizliği ya da çalışma ortamının olumsuz niteliklerine göre, koruyucu tedbirlerin ve çalışma süresinin ayrıntılı olarak belirlenmesinin Anayasa ve alt hukuk normları ile korunan kişi haklarının bir gereği olduğu, röntgen cihazlarıyla çalışan personelin çalışma sürelerinin de bu düzenlemelere uygun olarak düzenlenmesi gerektiği, bu durumda, davalı idarece şua izninden yararlandırılan, dolayısıyla röntgen ışınlarına maruz kaldığı tartışmasız olan davacının, röntgen ışını ile teşhis ve tedavi yapılan serviste günde 5 saatten fazla çalıştırılmaması yönündeki başvurusunun zımnen reddine ilişkin dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı, gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar vermiştir.
Bu karar temyiz incelemesi aşamasında, Danıştay Onikinci Dairesinin 27.5.2002 günlü, E:2000/140, K:2002/2106 sayılı kararıyla bozulmuştur.

Ankara 6. İdare Mahkemesi ise, 13.11.2002 günlü, E:2002/1540, K:2002/1576 sayılı kararıyla, Danıştay Onikinci Dairesinin bozma kararına uymayarak dava konusu işlemin iptali yolundaki ilk kararında ısrar etmiştir.

2368 sayılı Sağlık Personelinin Tazminat ve Çalışma Esaslarına Dair Kanunun 2. maddesinde günlük çalışma saatlerinin 657 sayılı Yasa hükümlerine göre tesbit edileceği hükme bağlanmıştır. 657 sayılı Yasanın 99. maddesinde de memurların haftalık çalışma sürelerinin 40 saat olduğu, ancak özel kanunlara dayanılarak çıkarılacak tüzük ve yönetmeliklerle kurumların ve hizmetlerin özellikleri dikkate alınmak suretiyle farklı çalışma sürelerinin tesbit edileceği kuralı yer almıştır.

Görüldüğü gibi Yasa koyucu Devlet memurlarının haftalık çalışma sürelerini tüm kamu personeli yönünden ortak bir esasa mutlak olarak bağlamamış kurumların ve hizmetlerin özelliklerine göre genel esastan ayrılarak farklı çalışma süreleri saptanmasına izin vermiştir. Röntgen ve radyumla tedavi müesseselerinde görevli personelin sağlıklarının yakın ve ağır bir tehlike altında bulunması nedeniyle bu personel yönünden 657 sayılı Yasa ve Devlet memurları için öngörülen haftada 40, günde 8 saat çalışma süresinden farklı bir düzenlemeye gidilmesinin hizmetin bir gereği olduğu tartışmasızdır.

Nitekim 3153 sayılı Radyoloji, Radyom ve Elektirikle Tedavi ve Diğer Fizyoterapi Müesseseleri Hakkında Kanunun 3. maddesi uyarınca çıkarılan Radyoloji, Radyom ve Elektrikle Tedavi Müesseseleri Hakkındaki Tüzüğün 2. maddesinde çalışma tarzına dair hükümlere yer verilmiş 19. ve 24. maddesinde de çalışma ve sağlık koşullarına ilişkin usul ve esaslar düzenlenmiştir.

Anılan tüzüğün 21. ve 22. maddesinde röntgen ve radyomla günde 5 saatten fazla çalışılmayacağı, bu şekilde çalışanların hastanenin başka işlerinde kullanılmayacakları ve bu kişilere gece uykularını ihlal edecek işler verilemeyeceği açıkça belirtilerek hizmetin özelliği vurgulanmıştır.

Dosyanın incelenmesinden; davalı idareye bağlı Ankara İhtisas Hastanesinde kardiyoloji uzmanı olarak görev yapan davacının, radyasyona maruz kalması nedeniyle günde 5 saat üzerinde çalıştırılmaması istemiyle yaptığı başvurusunun reddedilmesi üzerine, bakılan davayı açtığı, davalı idarece ise kardiyoloji uzmanlarının hafta içi her gün değil bir veya en çok iki gün anjio laboratuvarında çalıştırıldığı, bu nedenle her gün röntgen çeken röntgen uzmanları ile aynı risk grubunda değerlendirilemeyeceği, aksi halde kardiyoloji olarak verilmesi gereken hizmetlerin aksayacağının ileri sürüldüğü anlaşılmıştır.

Bu durumda, her ne kadar mahkemece, davalı idarece, şua izninden yararlandırılan dolayısıyla röntgen ışınlarına maruz kaldığı tartışmasız olan davacının günde 5 saatten fazla çalıştırılmaması gerektiği gerekçesiyle dava konusu işlem iptal edilmiş ise de; davacının ihtisasının kardiyoloji olması ve anjio laboratuvarında çalışmak suretiyle şuaya maruz kalması karşısında günlük çalışma süresinin hizmetin özelliği dikkate alınmaksızın günde 8 saat olarak belirlenmesi yukarıda belirlenen düzenlemelere aykırı ise de, ilgilinin günde 5 saatle sınırlı çalışması hali ancak anjiyo laboratuvarında çalıştığı günlerle sınırlı olacağından anjio yaptığı günlere mahsus olmak üzere 5 saatten fazla çalıştırılmaması gerekli olup, aksi yönde tesis edilen dava konusu işlemde mevzuata uyarlık bulunmamaktadır. Bu nedenle, Mahkemece, belirtilen hususlar gözönüne alınmaksızın davacının bu husus belirtilmeksizin günlük 5 saat çalıştırılması gerektiği yolunda verilen ısrar kararında hukuki isabet görülmemiştir.

Açıklanan nedenlerle davalı idarenin temyiz isteminin kabulü ile Ankara 6. İdare Mahkemesinin 13.11.2002 günlü, E:2002/1540, K:2002/1576 sayılı ısrar kararının Danıştay Onikinci Dairesinin bozma kararı doğrultusunda BOZULMASINA, dosyanın Ankara 6. İdare Mahkemesine gönderilmesine, 7.4.2005 günü oybirliği ile karar verildi.

(DAN-DER; SAYI: 110)

imar hukukçusu

Copyright © Imar Hukukcusu Tüm hakları saklıdır.

Yayınlanma:: 2007-10-07 (1181 okuma)