Türkiyenin imar hukuku sorunları

             Sivil Havacılık Genel Müdürlüğünden:

ONAYLI BAKIM KURULUŞLARI YÖNETMELİ?İ

(SHY 145 – 01)

BİRİNFÖLÜM

Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

             Amaç

             MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı, ticari hava taşımacılığında kullanılan her türlü sivil hava araçları ile ticari hava taşımacılığında kullanılmayan büyük hava araçlarına ve/veya komponentlere bakım yapmak için kamu kurum ve kuruluşları ile gerçek ve tüzel kişilere ait işletmelerin bakım kuruluşu olarak yetkilendirilmesi için sahip olması gereken nitelikleri ve faaliyetlerine ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.

             Kapsam

             MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik, Ticari Hava Taşımacılığı yapan yerli ve yabancı hava taşıma işletmelerinin filosunda bulunan her türlü sivil hava aracı ile ticari hava taşımacılığında kullanılmayan büyük hava araçları ve/veya komponentlere bakım hizmeti vermek üzere yetkilendirilmiş kuruluşları ve bu kuruluşlarda görev yapan yönetici ve lisanslı personeli kapsar.

             Dayanak

             MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik, 14/10/1983 tarihli ve 2920 sayılı Türk Sivil Havacılık Kanununun 148 inci maddesi ve 10/11/2005 tarihli ve 5431 sayılı Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunun 8 inci maddesine dayanılarak;

             (2) 7/12/1944 tarihli Şikago Konvansiyonunun personel lisansları Ek 1, uçuşa elverişlilik Ek 8 ve JAA tarafından yayınlanan JAR-145’e paralel olarak

             hazırlanmıştır.

             Tanımlar

             MADDE 4 – (1) Bu Yönetmelikte yer alan;

             a) Bakan: Ulaştırma Bakanını,

             b) Bakanlık: Ulaştırma Bakanlığını,

             c) Bakım: Uçuş öncesi kontrol hariç olmak üzere, birlikte veya ayrı yapılmak üzere hava aracı veya komponentin muayenesini, revizyonunu, parça değiştirmesini, onarımını, arıza veya hasar giderimini,

             ç)  Bakım Çıkışı: Bakımı yapılan hava aracı veya komponentinin bakım kuruluşu tarafından yeniden hizmete hazır hale getirilmesini,

             d) Bakım Kuruluşu: Bu Yönetmeliğe uygun olarak bakım yapmak üzere yetkilendirilmiş kamu kurum ve kuruluşları ile gerçek ve tüzel kişilere ait işletmeleri,

             e) Bakım Kuruluşu El Kitabı: Onay kapsamını oluşturan ve kuruluşun faaliyet alanını belirleyen esasları içeren ve kuruluşun bu Yönetmeliğe nasıl uyacağını gösteren dokümanları,

             f) Birinci seviye bulgu: Bu Yönetmeliğe, ICAO Ek–1, Ek–8 ve JAR-145’e aykırı olan, emniyet standardını düşüren ve uçuş emniyetini doğrudan ciddi olarak etkileyen önemli bir yetersizlik veya kusuru,

             g) BKEK: Bakım Kuruluşu El Kitabını,

             ğ) Büyük hava aracı: Azami kalkış ağırlığı 5700 kg. üzerinde olan uçaklar ile azami kalkış ağırlığı 3175 kg. üzerinde olan veya birden fazla motoru bulunan helikopterleri,

             h) Genel Müdür: Sivil Havacılık Genel Müdürünü,

             ı) Genel Müdürlük: Sivil Havacılık Genel Müdürlüğünü,

             i) Hat Bakım: Hava aracının / hava aracı parçasının onaylanmış standartlara uygun olarak hangar gerektirmeyen bakım, onarım, parça değiştirme ve hasar giderme işlemlerinin yapılmasını,

             j) Hava aracı: Havalanabilen ve havada seyredebilme kabiliyetine sahip her türlü aracını,

             k) ICAO: Uluslararası Sivil Havacılık Teşkilatını,

             l) İkinci seviye bulgu: Bu Yönetmeliğe ve ICAO Ek–1, Ek–8 ve JAR-145’e aykırı olan, emniyet standardının düşmesine yol açabilecek ancak uçuş emniyetini doğrudan etkilemeyen herhangi bir yetersizlik veya kusuru,

             m) İnsan Faktörü: İnsan performansını ve verimliliğini dikkate alarak insanın diğer sistem bileşenlerine güvenli, etkin, emniyetli ve sağlıklı uyumunu hedefleyerek havacılık tasarımları, sertifikalandırması, eğitimi, operasyonları ve bakımlarına uygulanan prensipleri,

             n) İnsan Performansı: Havacılıkla ilgili işlemlerin emniyeti ve verimliliği üzerinde bir etkiye sahip olan insan kapasitesi ve sınırlamaları,

             o) JAA: Avrupa Havacılık Otoriteleri Birliğini,

             ö) Kategori B1 ve B2 destek personeli: Üs bakımında çalışan ve B1 ve B2 SHY–66 lisansına sahip, ancak üs bakımı gerektiren bakımlara bakım çıkış sertifikası düzenleme yetkisi bulunmayan personeli,

             p) Komponent: Herhangi bir motor, pervane, parça veya cihazı,

             r) Onaylayıcı personel: Yapılan bakımın bu Yönetmelik şartlarına uygun olarak tamamlandığını belgelemek üzere hava aracı veya komponentin bakım çıkışından sorumlu personeli,

             s) SHY 66–01: 16/5/2007 tarihli ve 26524 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Hava Aracı Bakım Personeli Lisans Yönetmeliğinin,

             ş) TSE: Türk Standardları Enstitüsünü,

             t) Uçuş Öncesi Kontrol: Hava aracının uçuş için elverişli olduğundan emin olmak için uçuş öncesinde yapılan ve arıza giderimini kapsamayan kontrolü,

             u) Üs Bakım: Hava aracının hangar ve atölye mekânlarında onaylanmış standartlara göre yenileştirme, onarım, parça değiştirme veya hasar giderimlerinin birlikte veya ayrı yapılmasını,

             ü) Yetkilendirme Belgesi: Bakım kuruluşunun bakım çıkış sertifikasını imzalayacak olan onaylayıcı personel için düzenleyeceği ve personelin hangi hava araçlarına/ komponentlerine hangi bakımları yapma konusunda yetkilendirildiğini gösterir belgeyi,

             ifade eder.

             (2) Bu Yönetmelikte yer almayan tanımlar için, 2920 sayılı Türk Sivil Havacılık Kanunu ile ülkemizin üyesi bulunduğu Uluslararası Sivil Havacılık Kuruluşları; ICAO ve JAA tarafından yayımlanan dokümanlarda belirtilen tanımlar esas alınır.

İKİNCİ BÖLÜM

Uygulama Esasları

             Yetki belgesi zorunluluğu

             MADDE 5 – (1) Bu Yönetmelik kapsamında yetkilendirilmeyen bakım kuruluşu, ticari hava taşımacılığında kullanılan her türlü sivil hava araçları ile ticari hava taşımacılığında kullanılmayan büyük hava araçlarına ve/veya komponentlere bakım yapamaz ve bakım çıkış sertifikası düzenleyemez.

             (2) Bu Yönetmelik kapsamında yurt içinde hat bakımı veya komponent bakımı yapmak üzere Genel Müdürlük tarafından yetkilendirilmiş bakım kuruluşlarının 28/8/1996 tarihli ve 22741 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Havaalanları Yer Hizmetleri Yönetmeliği kapsamında çalışma ruhsatı almalarına gerek yoktur.

             İlk başvuru

             MADDE 6 – (1) Bu Yönetmelik kapsamında ilk defa yetkilendirilmek için başvuran kuruluşlardan Ek-1’de belirtilen bilgi ve belgeler istenir.

             (2) Başvuru sahibinin istenen bilgi ve belgeleri tam ve eksiksiz olarak göndermesi ve gerekli nitelikleri taşıdığına Genel Müdürlük tarafından kanaat getirilmesi halinde başvuru tarihinden itibaren en geç 30 gün içerisinde kuruluşun yönetim ve bakım tesislerinde yerinde denetleme yapılır.

             Denetleme

             MADDE 7 – (1) Genel Müdürlük, bakım kuruluşunun faaliyetlerini, yazışmalarını, kayıtlarını ve benzer iş ve işlemlerini bu Yönetmelik ve ilgili talimatlarda belirtilen esaslara göre haberli veya habersiz olarak denetler.

             (2) Yapılan denetlemelerde Ek-6’da bulunan Form 6 kullanılır.

             (3) Ayrıca, uluslararası kuruluşlar tarafından Genel Müdürlüğe yapılan denetimlerde bu uluslararası kuruluşların denetçileri de bakım kuruluşuna yapılacak denetimde gözlemci olarak bulunabilir.

             (4) Denetleme sonucunda varsa eksiklikler ile bunlara ilişkin görüş ve öneriler bakım kuruluşuna yazılı olarak en geç 10 iş günü içerisinde bildirilir.

             (5) Denetleme esnasında kuruluşun sorumlu müdürü ve Genel Müdürlük tarafından uygun görülecek diğer personeli ile bir toplantı yapılır.

             İlk Yetkilendirme ve yetkinin uzatılması

             MADDE 8 – (1) Yapılan denetlemeler sonucunda bakım kuruluşunun bu Yönetmelikte istenen koşulları sağladığının tespit edilmesi halinde, bakım kuruluşu adına Ek-7’de bir örneği bulunan Form 3 geçerlilik süresi iki yılı geçmemek koşuluyla düzenlenir.

             (2) İlave olarak sorumlu yönetici personel adına düzenlenmiş Ek-4’te bulunan Form 4 ler ile bakım kuruluşunun BKEK’i onaylanır.

             (3) Bakım kuruluşu yetki belgesinin geçerliliğinin sağlanması amacıyla denetlenerek bu Yönetmelikte istenen koşulların sağlandığının tespit edilmesi halinde yetki belgesi en fazla iki yılda bir uzatılır.

             (4) Üçüncü bölümde bulunan her madde için yapılacak denetleme aralıkları 24 aydan fazla olamaz.

             (5) Yetkisi uzatılacak kuruluşun uzatma işlemleri yapılmadan önce sorumlu müdürü ve Genel Müdürlük tarafından uygun görülecek diğer personeli ile 24 ayda bir önemli uygunsuzluklar hakkında bir toplantı yapılır.

             Onay kapsamı değişikliği

             MADDE 9 – (1) Bakım kuruluşu, yetki belgesi kapsamında herhangi bir değişiklik talep etmesi halinde; Ek-2’de belirtilen bilgi ve belgeler ile birlikte yazılı olarak Genel Müdürlüğe başvurur.

             (2) Yapılan başvuru neticesinde gerekli görülmesi halinde yeni bir denetleme yapılır. Yapılan denetleme sonucunda bu Yönetmelikte istenen koşulların sağlanması halinde bakım kuruluşunun onay kapsamı değiştirilir.

             (3) Onay kapsamı değiştirilecek yetki belgesinin aslı; Genel Müdürlüğe iade edilir.

             Yetkinin geçerliliği

             MADDE 10 – (1) Bakım kuruluşunun yetkisi, geçerlilik süresinin dolmadığı, verilen yetki belgesinin iptal edilmediği veya askıya alınmadığı durumlarda ve;

             a) Bakım kuruluşunun bu Yönetmelikte ve Şikago Konvansiyonunun personel lisansları Ek 1, uçuşa elverişlilik Ek 8 ve JAA tarafından yayınlanan JAR-145’te istenen şartları sağlaması,

             b) Bakım kuruluşunun bu Yönetmelikte belirtilen denetçilere istedikleri her zaman denetim yapmalarına imkân vermesi,

             c) Genel Müdürlük ücret tarifesinde belirtilen ücretin ödenmesi

             şartıyla geçerlidir.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Bakım Kuruluşunun Yapısı

             Tesisler

             MADDE 11 – (1) Tesisler ile ilgili aşağıdaki şartlar aranır.

             a) Tesislerin her türlü planlı çalışmaya olanak verecek, özellikle hava koşullarına ve toza karşı koruma sağlayacak biçimde olması, atölyeler ile bakım bölümlerinin çevresel koşullar ve yapılan işlerden dolayı kirlenmelerini önlemek amacıyla uygun şekilde ayrılması.

             b) Tüm tesislerde yangına karşı gerekli önlemlerin alınması.

             c) Üs bakımı için yapılacak işin kapsamına göre yeterli büyüklükte bir hangarın mevcut olması ve hangar bakımı gerektiren bakımın tamamının hangar içinde yapılması.

             ç) Komponent bakımı için, planlı komponent bakımlarını rahatlıkla yürütebilecek yeterli büyüklükte komponent atölyelerinin mevcut olması.

             d) Bakım ve kalite yönetimleri, planlama ve teknik kayıtlar için uygun bir ofis yerleşiminin sağlanması.

             e) Çalışma ortamının, havalandırma, topraklama, aydınlatma, sıcaklık, nem ve gürültü yönlerinden yapılan işe uygun ve personelin verimli çalışmasını sağlayacak şekilde olması.

             f) Sıcaklığın personelin gerekli işlemleri rahat bir şekilde tamamlamasına imkân verecek seviyede tutulması.

             g) Toz ve buna benzer maddelerin asgari seviyede tutulması ve hava aracı veya komponent yüzeyinde gözle görülebilir kirlilik seviyelerine ulaşmamasının sağlanması, eğer bu seviyelere ulaşılmış ise bu durumdan etkilenen sistemlerin uygun şartlar sağlanana kadar mühürlenmesi.

             ğ) Işıklandırmanın her türlü muayene ve bakımın etkin olarak tamamlanmasını sağlayacak seviyede tutulması.

             h) Gürültünün muayene yapan personelin dikkatini dağıtmamasının sağlanması, eğer gürültü düzeyinin kontrol edilmesi mümkün olmuyor ise bu personele yüksek gürültüden dolayı dikkat dağılımını engelleyecek uygun kişisel donanımın sağlanması.

             ı) Özel bir bakım işleminin bakım verilerinde belirtilen ve mevcut koşullardan farklı özel çevresel koşulları gerekli görmesi halinde bu özel koşulların sağlanması.

             i) Hat bakımdaki çalışma şartlarının bakım ve muayene işlemlerinin uygun olarak tamamlanmasını sağlayacak şekilde olması ve bu çalışma şartlarının sıcaklık, nem, dolu, kar, buz, rüzgâr, ışık, toz ve buna benzer maddeler bakımından uygunsuz duruma gelmesi halinde uygun şartlar sağlanana kadar tüm bakım ve muayenelerin ertelenmesi.

             j) Depolanan faal ve gayri faal komponentlerin, malzemelerin, alet ve ekipmanların ayrı yerlerde tutulması, depoların söz konusu malzemelerin bozulmasını ve zarar görmesini engelleyecek şekilde, imalatçı talimatlarına uygun ve güvenli olması ve depolama birimlerine girişin yetkili personel ile sınırlandırılması.

             Organizasyon

             MADDE 12 – (1) Bakım kuruluşu bu Yönetmelikte belirtilen bakım yapma gerekliliklerini karşılayabilmek amacıyla kendisinden istenebilecek bilgi ve belgeleri, en geç 24 saat içerisinde Genel Müdürlüğe sunabilecek imkânlara sahip bir organizasyon yapısı oluşturur.

             (2) Bu organizasyon yapısı için aşağıdaki şartlar aranır.

             a) Üs bakım yapacak olan bakım kuruluşunun; bir sorumlu müdür, sorumlu müdüre bağlı bir kalite sistemi yöneticisi ile üs bakım, gerekirse hat bakım, mühendislik, üretim planlama ve atölyelerden sorumlu birer yönetici görevlendirmesi.

             b) Hat bakım yapacak olan bakım kuruluşunun; bir sorumlu müdür, sorumlu müdüre bağlı bir kalite sistemi yöneticisi ile hat bakım, gerekirse üretim planlama ve atölyelerden sorumlu birer yönetici görevlendirmesi.

             c) Komponent bakımı yapacak olan bakım kuruluşunun; bir sorumlu müdür, sorumlu müdüre bağlı bir kalite sistemi yöneticisi ile atölyelerden sorumlu bir yönetici, gerekirse mühendislik ve üretim planlamadan sorumlu birer yönetici görevlendirmesi.

             ç) Söz konusu yöneticilerin  13 üncü maddede belirtilen niteliklere sahip olması ve bunu aldığı eğitim, lisans ve sertifikalarla belgelemesi.

             (3) Genel Müdürlük ikinci fıkrada belirtilen yöneticiler için ilave koşullar talep edebilir. Söz konusu yöneticilerin yeterlilikleri Genel Müdürlük tarafından incelenerek uygun görülmesi halinde onaylanır.

             (4) Bu maddede belirtilen yönetici personel ile vekillerinin isimleri ile yetki ve sorumlulukları BKEK’de yer alır. Sorumlu yönetici personelin bulunmadığı durumlarda hizmetin devamı için BKEK’de vekâlet ile ilgili ayrıntılı düzenlemeler yapılır. Bu yöneticiler görev aldıkları konularda sorumlu müdür ile birlikte Genel Müdürlüğe karşı sorumludur.

             (5) Bakım kuruluşu yöneticilerden herhangi birisini değiştirmeyi planlaması halinde görev değişikliğinin gerekçelerini ve varsa dayandığı belgeleri ile yerine atayacağı yöneticinin ismini, özgeçmişini ve ilgili eğitim sertifikalarını, değişiklik yapılması planlanan tarihten en az 10 gün önce Genel Müdürlüğe bildirir. Genel Müdürlük tarafından yapılan incelemeler sonucunda gerekli görülmesi halinde görevden alınacak bu personelin görüşüne başvurulabilir ve/veya konuya ilişkin ilave rapor istenebilir.

             Yönetici personel nitelikleri

             MADDE 13 – (1) Bakım kuruluşu tarafından görevlendirilen sorumlu yönetici personelin Genel Müdürlük tarafından onaylanabilmesi için;

             a) Sorumlu müdürün; bakım kuruluşunun tüm faaliyetlerini ve bakım aktivitelerini Genel Müdürlük tarafından gerekli kılınan standartları ve tanımlanan ilave şartları yerine getirmek üzere finanse edebilecek ve yürütecek, ayrıca bakım kuruluşunu tek başına temsil edecek yetkiye sahip olması ve müşteri tarafından istenen tüm bakımın bu Yönetmelik şartlarına göre yapılmasını sağlaması ve bu Yönetmelik ve JAR–145 konularında temel bilgiye sahip olması gerekir. Sorumlu müdür, emniyet ve kalite politikasını kurmaktan ve geliştirmekten sorumludur.

             b) Üs Bakımdan sorumlu yöneticinin; bakım yetkisindeki hava araçlarından en az birini kapsayan geçerli bir SHY–66 kategori C lisansına sahip havacılık, uçak, uzay, elektrik, elektronik veya makine mühendisi ya da bakım yetkisindeki hava araçlarından en az birini kapsayan geçerli bir SHY–66 kategori C lisansına sahip olan bir teknisyen olması, insan faktörleri, BKEK, Part–145, Part–M, Part–66 ile kalite sistemi hakkında bilgi ve eğitime sahip olması gerekir. Ayrıca bu personelin, havacılık, uçak, uzay, elektrik, elektronik veya makine mühendisi ise iki yılı sivil havacılık sektöründe ve üs bakım ortamında olmak üzere en az beş yıllık iş tecrübesine sahip olması, teknisyen ise beş yılı üs bakım ortamında olmak üzere en az on beş yıllık sivil havacılık sektöründe lisanslı personel olarak iş tecrübesine sahip olması gerekir.

             c) Hat bakımından sorumlu yöneticinin; bakım kuruluşunun yetkisinde bulunan hava araçlarından en az birini kapsayan geçerli bir SHY–66 kategori B1 veya B2 lisansı ile insan faktörleri, BKEK, Part–145, Part–M, Part–66 ile kalite sistemi hakkında bilgi ve eğitime sahip olması gerekir. Ayrıca bu personelin, üç yılı hat bakım ortamında olmak üzere en az on yıllık sivil havacılık sektöründe lisanslı personel olarak iş tecrübesine sahip olması gerekir.

             ç) Mühendislikten sorumlu yöneticinin; havacılık, uçak, uzay, elektrik, elektronik veya makine mühendisi olması, insan faktörleri, BKEK, Part–145, Part–M, Part–66 ile kalite sistemi hakkında bilgi ve eğitim ile bakım yapılan hava aracı tiplerinden en az biri üzerinde B1 veya B2 seviyesinde tip eğitimine sahip olması gerekir. Ayrıca bu personelin, iki yılı sivil havacılık sektöründe olmak üzere en az beş yıllık iş tecrübesine sahip olması gerekir.

             d) Üretim Planlamadan sorumlu yöneticinin; insan faktörleri, BKEK, Part–145 ile kalite sistemi hakkında bilgi ve eğitim sahibi olması gerekir. Ayrıca bu personelin bir yılı sivil havacılık bakım sektöründe olmak üzere en az üç yıllık iş tecrübesine sahip olması gerekir.

             e) Atölyelerden sorumlu yöneticinin; insan faktörleri, BKEK, Part–145, Part–66 ile kalite sistemi hakkında bilgi ve eğitim sahibi olması gerekir. Ayrıca bu personelin iki yılı sivil havacılık bakım sektöründe olmak üzere en az beş yıllık iş tecrübesine sahip olması gerekir.

             f) Kalite sistemi yöneticisinin; havacılık, uçak, uzay, elektrik, elektronik, endüstri, makine, işletme mühendisi veya işletilen hava araçlarından en az birini kapsayan geçerli bir SHY–66 kategori B1, B2 veya C lisansına sahip olan bir teknisyen olması, kalite konusunda en az iki yıl tecrübeye ve JAR OPS, Part–M, Part–145, Part–66, İnsan Faktörleri ve Kalite Eğitimlerine sahip olması gerekir. Ayrıca bu personelin, havacılık, uzay, uçak, elektrik, elektronik, endüstri, makine veya işletme mühendisi ise iki yılı sivil havacılık bakım sektöründe olmak üzere en az beş yıllık iş tecrübesine sahip olması, teknisyen ise en az on yıllık sivil hava araçları bakımında lisanslı personel olarak iş tecrübesine sahip olması gerekir. Ancak SHY-6A kapsamında işletme ruhsatı alan havacılık işletmelerinin sadece teknikten sorumlu kalite yöneticisinde bu şartlar aranır.

             Personel

             MADDE 14 – (1) Bakım kuruluşu, bakımı planlayacak, uygulayacak, kontrol ve muayene edecek, nezaret edecek ve kalite izlemesini yapacak yeterli personele sahip olduğunu gösteren bir adam-saat planı hazırlar. Ayrıca bakım kuruluşu, herhangi bir iş vardiyası ya da süresi için mevcut personel sayısının planlanandan daha az olması durumunda yapılacak bakımı tekrar değerlendirmek için bir prosedür oluşturur. Üs bakım, hat bakım ve komponent bakım kuruluşlarının bulundurması gereken en az personel sayısı Genel Müdürlük tarafından belirlenir.

             (2) Bakım, yönetim ve kalite denetimlerinde görev alan personelin yeterliliği, Genel Müdürlükçe uygun görülen bir prosedürle bakım kuruluşunca belirlenir ve kontrol edilir. Yeterlik kavramı, yapılan işle ilgili mesleki uzmanlığa ek olarak, personelin kuruluş içindeki görevine uygun insan faktörleri ve insan performansı konularının uygulanmasını da içerir. 

             (3) Hava aracı ve/veya komponentleri üzerinde tahribatsız muayene işlemi yapacak ve kontrol edecek personel, TSE TS EN 4179 standardına uygun niteliklere sahip olması gerekir.  SHY–66 kategori B1 lisansına sahip olan personel renk kontrastlı sıvı penetrant muayenesini yapabilir ve kontrol edebilir. Bakım kuruluşlarının, tahribatsız muayene dışındaki özel işlemleri gerçekleştiren personelin niteliklerini BKEK’te tanımlaması gerekir.

             (4) Hava araçlarına hat bakımı yapan bakım kuruluşunun, 15 inci maddeye ve SHY 66–01’e göre nitelikli ve SHY–66 kategori B1 ve B2 lisanslı yeter sayıda onaylayıcı personele sahip olması gerekir. Bakım kuruluşu, planlı küçük çaplı hat bakımları ve basit arıza giderme işlemleri için, 15 inci maddeye ve SHY 66–01'e göre nitelikli ve yapılacak iş üzerine eğitim görmüş SHY–66 kategori A lisanslı onaylayıcı personel kullanabilir. Hat bakımı yapan bakım kuruluşunda kategori A personel bulunması, SHY–66 kategori B1 ve B2 lisanslı yeter sayıda personel ihtiyacını ortadan kaldırmaz.

             (5) Büyük hava araçlarına üs bakımı yapan bakım kuruluşunun;

             a) 15 inci maddeye ve SHY 66–01’e göre nitelikli ve ilgili hava aracı tipinde SHY–66 kategori C lisanslı yeter sayıda onaylayıcı personele ve kategori C personeli destekleyecek, 15 inci maddeye ve SHY 66–01’e göre nitelikli ve ilgili hava aracı tipinde SHY–66 kategori B1 ve B2 lisanslı yeter sayıda personele sahip olması,

             b) Kategori C onaylayıcı personelin bakım çıkış sertifikası düzenlemesinden önce; kategori B1 ve B2 destek personeli söz konusu bakımla ilgili tüm işlem ve muayenelerin gerekli standartlara uygun olarak yapıldığından emin olması,

             c) Kategori C onaylayıcı personelin (b) paragrafında belirtilen gerekliliklerin yerine getirildiğinden ve bir üs bakımı veya iş paketindeki işletici tarafından talep edilen tüm işlerin tamamlandığından emin olması ve tamamlanmayan bir iş mevcut ise bunun etkisini değerlendirerek söz konusu işin tamamlanmasını veya bir başka bakıma erteleme konusunda işletici ile anlaşma yapılmasını sağlaması

             gerekir.

             (6) Büyük hava araçları dışındaki hava araçlarına üs bakımı yapan bakım kuruluşunun; 15 inci maddeye ve SHY 66–01’e göre nitelikli ve ilgili hava aracı tipinde SHY-66 kategori B1 ve B2 lisanslı yeter sayıda onaylayıcı personele veya bu maddenin beşinci fıkrasına uygun olarak ilgili hava aracı tipinde SHY-66 kategori C lisanslı yeter sayıda onaylayıcı personel ile kategori B1 ve B2 destek personeline sahip olması gerekir.

             (7) Bakım kuruluşu;

             a) Tekrar eden bir uçuşa elverişlilik direktifinde, bu direktifi uçuş ekibinin uygulayabileceği açıkça belirtilmişse, hava aracının kaptanının ve/veya uçuş mühendisinin bu uçuşa elverişlilik direktifinin gereklerini yerine getirmesi için yeterli derecede uygulama eğitimi almış olduğunu sağlaması şartıyla hava aracının kaptanına ve/veya uçuş mühendisine sadece söz konusu direktifin ilgili bölümü için yetkilendirme belgesi düzenleyebilir.

             b) JAR–145 onaylı bakım kuruluşu bulunmayan herhangi bir yerde uçamayacak durumda olan hava araçları için çok arızi durumlarda, söz konusu hava aracına bakım desteği vermek üzere anlaşması var ise, en az 5 yıllık bakım tecrübesine ve söz konusu hava aracı tipini kapsayan geçerli bir ICAO hava aracı bakım lisansına sahip bir lisanslı personele veya benzer teknoloji, üretim ve sistemleri olan bir hava aracı üzerine    yetkilendirilmiş kendi personelinden bir lisanslı personele bir defaya mahsus olmak üzere yetkilendirme belgesi düzenleyebilir. Ancak, bu yetkilendirme belgesinin düzenlenmesi için söz konusu kişinin tecrübesi ve ICAO hava aracı bakım lisansıyla ilgili belgelerin bakım kuruluşunun elinde bulunması gerekir. Bakım kuruluşunun böyle bir durumu, söz konusu yetkilendirme belgesinin düzenlendiği tarihten itibaren en geç 7 gün içinde Genel Müdürlüğe bildirmesi ve söz konusu yetkilendirme belgesi düzenlendikten sonra bakım kuruluşunun, hava aracına ulaşabildiği ilk fırsatta yapılan bakımı incelemesi ve uçuş emniyetini etkileyecek bir durum mevcut ise aynı bakımı yeniden yapması gerekir.

             Onaylayıcı personel ve kategori B1 ve B2 destek personeli

             MADDE 15 – (1) Onaylayıcı personel ve kategori B1 ve B2 destek personeli ile ilgili aşağıdaki şartlar aranır.

             a) Bakım kuruluşunun, onaylayıcı personel ve kategori B1 ve B2 destek personeline yetkilendirme belgesi düzenlemeden önce bu personelin Genel Müdürlük tarafından verilmiş SHY–66 lisansının geçerli olduğunu, yetkilendirme belgesinde yer alan hava aracı ve/veya komponentleri ve kuruluş prosedürleri üzerinde yeterli bilgi ve tecrübeye sahip olmasını sağlaması.

             b) Bakım kuruluşunun onaylayıcı personel yetkilendirme belgesini, SHY–66 lisansında yer alan temel kategoriler ve alt kategoriler ile ilgili olarak SHY–66 lisansında yer alan hava aracı tipleri ile sınırlı kalmak ve SHY–66 lisansının geçerlilik süresine ve SHY 66–01 gerekliliklerine uygun olmak koşuluyla düzenlemesi.

             c) Bakım kuruluşunun, bütün onaylayıcı personel ve kategori B1 ve B2 destek personelinin son iki yıl içinde en az altı ay süresince, onaylayıcı personel olarak bakım çıkış belgelerini imzalamış olmalarını veya bu personelin yetkilendirme belgesinde yer alan hava aracı/komponentlerinden en az biri üzerinde bakım yapmış olmalarını sağlaması. 

             ç) Bakım kuruluşunun, onaylayıcı personel ve kategori B1 ve B2 destek personelinin SHY/JAR–145, ilgili teknoloji, kuruluş prosedürleri ve insan faktörü konularında güncel bilgilere sahip olmalarını sağlamak amacıyla bütün onaylayıcı personelin bu konularda en geç iki yılda bir sürekli eğitim almalarını sağlaması.

             d) Bakım kuruluşunun, onaylayıcı personel ve kategori B1 ve B2 destek personeli için bir sürekli eğitim programı ve onaylayıcı personele verilecek yetkilendirme belgesine esas olmak üzere bu maddede belirtilen koşulları ve SHY 66–01’e uyumluluğunu sağlamak için bir prosedür oluşturması.

             e) Bakım kuruluşunun, yetkilendirme belgelerinin verilmesi ve/veya yenilenmesi öncesinde, tüm onaylayıcı personel adaylarını kendilerinden beklenen görevler kapsamında yeterlilikleri, nitelikleri ve kabiliyetleri bakımından Genel Müdürlükçe uygun görülen bir prosedürle değerlendirmesi.

             f) Onaylayıcı personel ve kategori B1 ve B2 destek personelinin 21 yaşından gün almış olması.

             (2) Bakım kuruluşu, bu maddenin birinci fıkrasının (a), (b), (c), (ç) ve (e) bentlerinde belirtilen koşulları sağlayan ve bakım kuruluşu adına yetkilendirilecek personele yetkinin kapsamını ve sınırlarını açıkça belirten yetkilendirme belgesi düzenler. Kapsamı onaylayıcı personel ve yetkili kişiler tarafından anlaşılacak bir şekilde düzenlenmesi gereken yetkilendirme belgesi, bu maddenin birinci fıkrasının (a), (b), (c) ve (ç) bentlerinde belirtilen koşullar sağlandığı sürece geçerlidir.

             (3) Kalite sisteminden sorumlu olan yönetici personel, yetkilendirme belgesini bakım kuruluşu adına yayımlamaktan sorumludur. Bu personel, söz konusu belgeyi yayımlamak için başka bir personeli Genel Müdürlükçe uygun görülen bir prosedürle yetkilendirebilir. Ancak bu konudaki yetki devri, yetkisini devreden kalite sisteminden sorumlu yönetici personelin sorumluluğunu ortadan kaldırmaz.

             (4) Bakım kuruluşu, tüm onaylayıcı personel ve kategori B1 ve B2 destek personelinin ilgili tüm kayıtlarını muhafaza eder. Bu kayıtlar personelin her türlü lisanslarını, eğitim kayıtlarını, yetkilerini ve bu yetkilerin ayrıntılarını içerecek şekilde düzenlenir. Bir onaylayıcı personelin yetkilendirme belgesinin iptal edilmesi veya personelin kuruluştan ayrılması halinde dahi, bu kayıtların iki yıl süreyle muhafaza edilmesi gerekir. Kuruluştan ayrılan personelin talep etmesi halinde bakım kuruluşu, personelin tüm kayıtlarının kopyasını vermekle yükümlüdür. Ayrıca onaylayıcı personelin kendi kayıtlarına istediği zaman erişimi sağlanır.

             (5) Yetkilendirme belgesinin basılı veya elektronik bir kopyası onaylayıcı personele verilir. Onaylayıcı personelin, yetkilendirme belgesini yetkili kişilere 24 saat içinde göstermesi gerekir.

             Alet, ekipman ve malzeme

             MADDE 16 – (1) Alet, ekipman ve malzeme ile ilgili aşağıdaki şartlar aranır.

             a) Bakım kuruluşunun, bu Yönetmelik kapsamındaki yetkisi dahilinde bulunan bakımları yapmak için gerekli alet, ekipman ve malzemeyi temin etmesi.

             b) Bakım kuruluşunun BKEK’de yer alan ve Genel Müdürlük tarafından kabul edilen bir alternatif alet, ekipman kullanma prosedürü bulunduğu durumlar haricinde üreticinin uygun gördüğü alet, ekipmanı kullanması.

             c) Bakım kuruluşunun, sık kullanılmayan alet, ekipman haricinde yetki belgesinde bulunan bakımları yapmak için gerekli tüm alet, ekipmanı bulundurması ve sık kullanılmayan alet ve ekipmanlar için, BKEK’de Genel Müdürlük tarafından uygun görülecek bir prosedür oluşturması.

             ç) Üs bakımı için yetkilendirilmiş bakım kuruluşunun yeterli ve yetkisi dahilindeki tüm hava aracı tiplerine uygun erişim ekipmanı ile platformlara sahip olması.

             d) Bakım kuruluşunun, kontrole veya kalibrasyona ihtiyaç duyan aletleri ve ekipmanı faal tutmak için bu aletleri ve ekipmanı gerekli sürelerde ve Genel Müdürlüğün kabul edeceği standartlara göre kontrol ve/veya kalibre etmesi veya ettirmesi ve bu kalibrasyonların ve kullanılan standartların kayıtlarını saklaması.

             Komponentlerin kabulü

             MADDE 17 – (1) Komponentlerin kabulü ile ilgili aşağıdaki şartlar aranır.

             a) Bakım kuruluşunun, bir komponenti bir hava aracına takmadan önce bu komponente uygulanabilir modifikasyonlar ve uçuşa elverişlilik direktifleri bakımından komponentin takılmaya uygun olduğundan emin olması.

             b) Üreticisi tarafından belirlenen ömürleri dolmuş veya tamir edilemeyecek arızalara sahip komponentlerin kurtarılamaz olarak tanımlanması ve ömürleri uzatılana veya JAR–21’e göre bir tamir olanağı ortaya çıkana kadar komponent ikmal sistemine girmelerine izin verilmemesi.

             c) Tüm komponentlerin ikinci fıkrada belirlenen kategorilerde sınıflandırılarak uygun şekilde gruplandırılması ve farklı renk ve şekil kullanılarak etiketlendirilmesi.

             (2) Birinci fıkranın (c) bendindeki kategoriler aşağıda sıralanmıştır.

             a) Uygun durumda ve JAA Form 1 veya dengi bir form ile servise verilmiş faal komponentler.

             b) Bu Yönetmeliğe göre bakımı yapılabilecek gayrıfaal komponentler.

             c) Bu maddenin birinci fıkrasının (b) bendine göre tanımlanmış kurtarılamaz komponentler.

             ç) Üreticinin parça katalogları ve bakım verilerinde belirtilmiş, uçak, motor, pervane ve diğer komponent üzerinde kullanılan standart parçalar.

             d) Bakımda kullanılan ve gerekli özellikleri taşıdığı belirlenen ve takip edilebilirliğe sahip ham, sarf malzemeler.

             (3) İkinci fıkranın (d) bendindeki malzemelerin, malzemenin istenen özelliklere uygun olduğunu açıkça belirten ve üretici ve tedarikçi kaynağını gösteren dokümanlara sahip olması gerekir.

             (4) Bakım kuruluşu, kendi tesislerinde devam eden işlerde kullanmak üzere, BKEK’de yer alan ve üretim, kontrol, birleştirme ve test aşamalarını içeren bir prosedüre uygun olarak sınırlı alanlardaki parçaları imal edebilir.

             Bakım verileri

             MADDE 18 – (1) Bakım verileri ile ilgili aşağıdaki şartlar aranır.

             a) Bakım kuruluşunun, bu Yönetmelik kapsamındaki yetkisi dahilinde bulunan her türlü bakım, tamir ve modifikasyon işleri için güncel ve geçerli bakım verilerini temin etmesi, kullanması ve işletici veya müşteriden temin edilen ilgili tüm bakım verilerinin, bakım esnasında bakım kuruluşunda bulunması.

             b) Bakım kuruluşunun, bakım verilerinde rastlanabilecek hatalı, eksik veya anlaşılmaz prosedürleri, uygulamaları, bilgileri veya talimatları bakım verisini yayınlayan kuruluşa göndermek ve kaydetmek için bir prosedür oluşturması.

             c) Bakım kuruluşunun, gerekli bütün bakım verilerinin gerektiği zaman bakım personelinin kullanımı için hazır bulundurulmasını sağlaması.

             ç) Bakım kuruluşunun, bünyesindeki tüm bakım verilerinin güncel olmasını sağlaması ve hizmet verilen işleticinin sağladığı bakım verilerinin güncel olmasını sağlamak için bakım kuruluşunun, işleticiden yazılı onay alması veya sağlanan bakım verilerinin güncel olduğunu revizyon listelerini kullanarak teyit etmesi.

             d) Bakım kuruluşunun, kuruluşun ilgili bölümlerinde kullanılmak üzere bir iş kartı sistemi oluşturması ve bakım verilerini bu iş kartlarına uygun şekilde aktarması veya iş kartlarında ilgili bakım verilerini açık olarak referans vermesi.

             (2) İş kartları elektronik bir veri bankasında tutularak bilgisayar çıktısı şeklinde kullanılabilir. Ancak veri bankasında yetkisi bulunmayan kişiler tarafından yapılabilecek değişikliklere karşı yeterli koruma sağlanması ve ana veri bankasına yapılacak her veri girişinden sonra 24 saat içerisinde güncellenecek bir yedek veri bankası bulunması gerekir. Bakım kuruluşunun hizmet verdiği hava aracı işleticisinin kendi iş kartlarının kullanılmasını istediği durumlarda bakım kuruluşunun, bu kartların doğru olarak doldurulmasını sağlamak için bir prosedür oluşturması gerekir.

             (3) Bakım kuruluşu bakım verilerini, sadece değiştirilmiş talimatların denk veya daha yüksek bir standart getirdiğini ve tip sertifikası sahibinin Genel Müdürlükçe uygun görülen bir prosedüre göre bilgilendirilmesini sağladıktan sonra değiştirebilir. Bu uygulama tamir ve modifikasyonların mühendislik tasarımlarını kapsamaz.

             (4) Bu Yönetmelik kapsamındaki bakım verileri aşağıda belirtilmiştir.

             a) Hava aracı veya komponentin kontrolünden sorumlu otorite tarafından yayımlanan ilgili her türlü gereklilik, prosedür, işletme direktifi veya bilgi.

             b) Hava aracı veya komponentin kontrolünden sorumlu otoritenin yayımladığı ilgili her türlü uçuşa elverişlilik direktifi.

             c) Hava aracı veya komponentinin tip sertifikasının veya ilave tip sertifikasının sahibi kuruluşlar ile JAR–21’e göre sorumlu olan kuruluşların ve hava aracı veya komponentin kontrolünden sorumlu otoritenin yayımladığı sürekli uçuşa elverişlilik ile ilgili talimatlar.

             ç) JAA tam üyesi bir otorite veya herhangi bir otorite, kurum veya kuruluş tarafından yararlı bakım standardı olarak tanınan her türlü ilgili doküman.

             d) Üçüncü fıkraya uygun olarak yayımlanan ilgili veriler.

             Üretim planlama

             MADDE 19 – (1) Üretim planlama ile ilgili aşağıdaki şartlar aranır.

             a) Bakım kuruluşunun bakımın emniyetli bir şekilde tamamlanmasını sağlamak amacıyla, gerekli bütün personel, alet, ekipman, malzeme, bakım verisi ve tesisin kullanılmasını planlamak için işin hacmine ve karmaşıklığına uygun bir sisteme sahip olması.

             b) Bakım işlerinin ve vardiyaların planlanmasının insan performansı sınırlarını dikkate alacak şekilde yapılması.

             c) Bakım kuruluşunun, vardiya veya personel değişimlerinde gerekli bilgilerin gelen ve giden personel arasında aktarımını Genel Müdürlükçe uygun görülen bir prosedürle sağlaması.

             Bakımın sertifikalandırılması

             MADDE 20 – (1) Bakımın sertifikalandırılması ile ilgili aşağıdaki şartlar aranır.

    &nb