5 Temmuz 2007 PERŞEMBE
Resmî Gazete
Sayı : 26573
YÖNETMELİK
Türkiye Bilimsel ve Teknolojik
Araştırma Kurumundan:
TÜRKİYE BİLİMSEL VE TEKNOLOJİK
ARAŞTIRMA KURUMU
YAYIN YÖNETMELİ?İ
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve
Tanımlar
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu
Yönetmelik, Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu tarafından
yayımlanacak kitap, dergi, ansiklopedi, gazete, bülten ve broşür gibi basılı
yayınlar ile basılı olmayan CD, DVD ve benzeri manyetik depolama üniteleri ile
elektronik ortamda ve Kurum internet sitesinde hizmete sunulan elektronik
yayınların seçilmesi, tercüme ettirilmesi, çoğaltılması, yayımlanması, basımı,
satışı ve dağıtımı süreçlerinde uyulacak esaslar ile yayın kurullarının
kurulması, çalışma usulleri, görev ve yetkilerini belirlemek amacıyla
hazırlanmıştır.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu
Yönetmelik, Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu Başkanlığı ile
Merkez ve Enstitüleri tarafından hizmete sunulacak basılı ve basılı olmayan
yayınlar ile yayın kurullarını kapsar.
Dayanak
MADDE 3 – (1) Bu
Yönetmelik, 17/7/1963 tarihli ve 278 sayılı Türkiye Bilimsel ve Teknolojik
Araştırma Kurumu Kurulması Hakkında Kanunun 4 üncü maddesi ile 23/8/2006 tarihli
ve 2006/10932 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla yürürlüğe konulan Kamu Kurum ve
Kuruluşlarınca Ödenecek Telif ve İşlenme Ücretleri Hakkında Yönetmelik
hükümlerine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 – (1) Bu
Yönetmelikte geçen;
a) Başkan: Türkiye
Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu Başkanını,
b) Başkanlık:
Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu Başkanlığını,
c) Bilim Kurulu:
Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu Bilim Kurulunu,
ç) Birim: Bu
Yönetmelik kapsamına giren yayın faaliyetini yürüten birimi,
d) Elektronik
Yayın: Geleneksel yöntemlerle hazırlanmış veya basılmış kitap ve derginin her
türlü elektronik ortamda sadece okunabilmesi amacıyla sunulmuş şekli ile Kurum
internet sitesinde yer alan makale, yazı, şekil, animasyon ve benzeri eserleri,
e) Enstitü:
Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu Başkanlığına doğrudan bağlı
olarak, belirlenmiş alanlarda Ar-Ge faaliyetlerini yürüten ve/veya Ar-Ge
faaliyetlerini destekleyici/kolaylaştırıcı hizmet veren birimler ile test ve
analiz laboratuvarlarını,
f) İşlenme Eser:
Diğer bir eserden istifade suretiyle vücuda getirilip de bu eserlere nispetle
müstakil olmayan ve işleyenin hususiyetini taşıyan fikir ve sanat mahsullerini,
g) Kurum: Türkiye
Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumunu (TÜBİTAK),
ğ) Manyetik
Depolama Üniteleri: Geleneksel yöntemlerle hazırlanmış veya basılmış kitap ve
dergi ile tamamlayıcı ürünlerinin her türlü elektronik ortamda okunabilmesi
amacıyla CD, DVD ve benzeri şekillerde depolanmış şeklini,
h) Merkez: Türkiye
Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu Başkanlığına bağlı Marmara Araştırma
Merkezini (MAM),
ı) Telif Eser:
Herhangi bir şekilde dil ile ifade olunan eserler ile doğrudan meydana getirilen
fikir mahsullerini,
i) Tercüme
(Çeviri): Yazıldığı dilden başka bir dile aynen çevrilen eseri,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Yayın Türleri, Basım Kararı,
Yayın Kurulu ve Eserlerin İncelenmesi
Yayın türleri
MADDE 5 – (1)
Kurum yayınları, basılı veya elektronik/multimedya ortamlarında, aşağıda
belirtilen türlerden oluşur:
a) Süreli
yayınlar,
b) Kitaplar,
c) Elektronik veya
multimedya ortamında web sayfası, manyetik depolama birimleri, animasyonlu bilgi
paketleri ve benzerleri gibi uzantıları,
ç) Araştırma
projeleri kesin raporları arasından seçilmiş olanlar,
d) Tanıtıcı
yayınlar (bültenler, broşürler, kataloglar ve benzerleri),
e) Bilimsel
toplantıların tebliğ ve dokümanları,
f) Kaynak eserler
(bibliyografyalar, toplu kataloglar ve benzerleri).
(2) Ayrıca, Kurum
personeli tarafından yapılan bilimsel incelemeler, araştırmalar ve derlemeler
ile Kurumun gereksinim duyduğu her türlü çalışmanın ürünü, bu Yönetmelik
hükümleri çerçevesinde yayımlanabilir. Kurum personelinin asli görevleri gereği
yaptıkları çalışmalar sonucunda meydana getirdikleri bu Yönetmelik kapsamına
giren eserleri için telif ve işlenme ücreti ödenmez.
Basım kararı
MADDE 6 – (1)
Merkez, Enstitü ve Başkanlığa bağlı birimler tarafından 5 inci maddenin (a) ve
(b) bentlerinde belirtilenler dışında yayın yapılmasından önce Başkandan veya
Başkan tarafından yetki verilen makamdan, türüne göre, bir defaya mahsus veya
periyodik bülten, web sayfası, elektronik veya multimedya ortamı yayınları,
manyetik depolama birimlerinde hizmete sunulan benzeri yayın için belirli bir
süreyi kapsayan olur alınır. Başkan veya yetki verilen makam, gerekli gördüğü
takdirde yayın istemini, görevlendireceği kişi veya komisyon marifetiyle
inceletebilir.
Yayın kurulları
MADDE 7 – (1)
Popüler Bilim Kitapları Yayın Kurulu, dokuz üyeden oluşur. İlgili Başkan
Yardımcısı, Bilim ve Toplum Daire Başkanı, Popüler Bilim Kitapları Müdürü ve
Popüler Bilim Dergileri Müdürü, Kurulun doğal üyeleridir. Kurulun diğer beş
üyesi, Başkan tarafından en fazla iki yıl için seçilir. Kurul Başkanı, ilgili
Başkan Yardımcısıdır. Kurul, üyelerin salt çoğunluğu ile toplanır ve kararlar oy
çokluğu ile alınır. Oyların eşit olması halinde Kurul Başkanının oy kullandığı
taraf çoğunluk sayılır. Yayın Kurulunun sekreterya ve raportörlük görevini
Popüler Bilim Kitapları Müdürlüğü yapar.
(2) Her bir
popüler bilim dergisi için dokuz üyesi bulunan ayrı bir Yayın Kurulu
oluşturulur. İlgili Başkan Yardımcısı, Bilim ve Toplum Daire Başkanı, Popüler
Bilim Dergileri Müdürü ile ilgili derginin editörü olarak görevlendirilen
personel Kurulun doğal üyeleridir. Kurulun diğer beş üyesi, Başkan tarafından en
fazla iki yıl için seçilir. Kurul Başkanı, ilgili Başkan Yardımcısıdır. Kurul
üyelerin salt çoğunluğu ile toplanır ve kararlar oy çokluğu ile alınır. Oyların
eşit olması halinde Kurul Başkanının oy kullandığı taraf çoğunluk sayılır. Yayın
Kurulunun sekretarya ve raportörlük görevini Popüler Bilim Dergileri Müdürlüğü
yapar.
(3) Akademik
Dergiler Müdürlüğü tarafından yayımlanan dergilerde yer alacak bilimsel yazılar
için Yayın Kurulu oluşturulmaz. Bu dergilerde yer alacak bilimsel yazıların
yayımlanması kararı, varsa hakem görüşü dikkate alınarak, dergi editörü
tarafından verilir. Akademik Dergiler Müdürlüğü, editörler arasında
koordinasyonu sağlar ve sekretarya görevini yerine getirir.
Yayın kurullarının
görev ve yetkileri
MADDE 8 – (1)
Yayın Kurulları, değerlendirme ilkelerine uygun olarak ve gerektiğinde
danışmanlardan da görüş almak suretiyle eserin yayımlanıp yayımlanmamasına karar
vermekle görevli ve yetkilidir.
Yayın kurulu
değerlendirme ilkeleri
MADDE 9 – (1)
Yayın Kurulu yayımlanacak eserlerin;
a) Türkiye
Cumhuriyeti Anayasasına uygunluğunu, yasalara göre suç teşkil edip etmediğini,
b) Ulusal birlik
ve beraberliğimizi bozucu görüşlere, insanı, aileyi ve toplumun bir kesimini
küçük düşürücü bilgi, belge ve yorumlara yer verilip verilmediğini,
c) TÜBİTAK'ın
kuruluş amaç ve görevleri ile misyon ve vizyonunda tanımlanmış hedeflerle ilgili
olup olmadığını,
ç) Bilimsel, doğru
bilgi verici, eğitici veya öğretici ve toplumda bilim ve teknoloji kültürü
oluşturmaya katkısının olup olmadığım,
inceleyerek
değerlendirir.
Yayınların
hazırlanması
MADDE 10 – (1)
Yayımlanmasına karar verilen yayınlar, ilgili birim tarafından yayıma
hazırlanır.
(2) Kurum
tarafından yayımlanmasına karar verilen çeviri ya da telif eserlerin yayın
hakları, yayın hakkına sahip kişi veya kuruluştan yayıma hazırlanma sürecinin
başlangıcında Kurum tarafından doğrudan veya bir yayın hakkı ajansı aracılığıyla
alınır. Yazar, çevirmen, bilimsel danışman, redaktör ve yayın hakkı ajansı ile
süreçte yer alabilecek diğer kişi ve kuruluşlarla yapılacak sözleşmeler
Enstitülerde Enstitü Müdürü, Merkezde Merkez Başkanı, Başkanlıkta ise Başkan ya
da görevlendirecekleri kişi tarafından imzalanır.
(3) Yayımlanacak
kitapların hak sahipleri, yayınlarını disket, film, CD, DVD ve benzeri araçlara
aktarılmış olarak ve eğer varsa, basıma uygun kalitede şekil ve fotoğraflarıyla
birlikte Kuruma teslim ederler.
(4) Kitapların
biçim ve teknik özellikleri ile tirajları Birim tarafından belirlenir.
Yayın haklarının
devri
MADDE 11 – (1)
Yayımlanacak eserler için; eser sahibi ile Kurum arasında, eserlerin baskı ve
yayın hakkının Kuruma devrine ilişkin sözleşmesi imzalanabilir. Ayrıca telif ve
tercüme eser temliknamesi düzenlenir.
Yayınların baskı
adetleri
MADDE 12 – (1)
Kitapların ilk ve sonraki baskı adetleri, yayının özelliği ve piyasa koşulları
dikkate alınarak, ilgili birim tarafından belirlenir.
(2) Süreli
yayınların baskı adetleri, her ay dağıtım şirketinden gelen raporlar ve abone
sayısındaki değişimler doğrultusunda ilgili birimce saptanır.
(3) Diğer
yayınların baskı adetleri alınan olurlarda belirtilir.
Ücretler
MADDE 13 – (1)
Hangi esere telif ve işlenme ücreti ödeneceği, ödenecek ücretin hesaplanması,
ödeme usulü ve şartları ile inceleme, tashih ve redaksiyon ücretlerine ilişkin
usul ve esaslar Bilim Kurulunca belirlenir.
Yayımlanacak
kitaplara ilişkin hususlar
MADDE 14 – (1)
Tercüme ücretinin hesaplanmasında, basılı eserdeki her 200 kelime bir itibari
sayfa olarak kabul edilir. İtibari sayfa sayısının tespitinde, yayımlanan eserin
metni (resim, şekil, tablo ve benzerlerinde yer alan metinler ve kaynakça,
içindekiler, önsöz, dizin ve dipnot bölümleri de dahil olmak üzere) elektronik
ortamda (word programı kullanılarak) veya elle sayılır.
(2) Kitaplardaki
fotoğraf ve çizimlerin yazardan başka kişi veya kişilere ait olması durumunda,
yazarın bu kişilerden yayın haklarını aldığını belgelemesi gerekir. Yanlış
beyandan doğacak her türlü sorumluluk yazara aittir.
(3) Yayımlanacak
eserler gerekli görülmesi halinde Kurum dışından bir veya birden fazla uzmana
incelettirilebilir, redaksiyon veya tashih için gönderilebilir.
Yayımlanacak
dergilere ilişkin hususlar
MADDE 15 – (1)
İşlenme ve telif ücretinin hesaplanmasında 200 kelimelik bir metin "bir itibari
sayfa" kabul edilir. İtibari sayfa sayısının tespitinde, yayımlanan eserin metni
(resim, şekil, tablo ve benzerlerinde yer alan metinler ve kaynakça,
içindekiler, önsöz, dizin ve dipnot bölümleri de dahil olmak üzere) elektronik
ortamda (word programı kullanılarak) sayılır. Bulunan kelime sayısının toplamı
200'e bölünmek suretiyle eserin itibari sayfa sayısı belirlenir.
(2) Popüler bilim
dergilerinin belirli bir sayfasında, belirli bir başlık altında bir veya birden
fazla kişinin yazısı yer alabilir.
(3) Bilim Çocuk ve
Meraklı Minik dergilerinde bir sayfadan az olan yazı ve metinler bir sayfa
olarak değerlendirilir.
(4) Kapak çizimi,
diğer çizimler (ikon, teknik çizim, figüratif çizim, karikatür, labirent, masa
oyunu, üç boyutlu kâğıt maket, diorama, katlamalı oyun, origami, boyama sayfası
ve benzerleri), çizgi romanlar ile bu dergilerle birlikte verilebilecek poster,
oyun kartı gibi ekler, sayfa niteliği açısından farklı değerlendirilebilir.
(5) Yayımlanacak
eserler gerekli görülmesi halinde Kurum dışından bir veya birden fazla uzmana
incelettirilebilir, redaksiyon veya tashih için gönderilebilir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Dağıtım ve Satış
Yayının
maliyetinin belirlenmesi
MADDE 16 – (1)
Basılan kitapların maliyet hesabı ilgili birimlerce aşağıdaki hususlar göz
önünde bulundurularak hesaplama yapılır:
a) Çeviri ve telif
masrafları,
b) İnceleme,
redaksiyon ve tashih maliyetleri,
c) Varsa yayın
hakkı bedelleri,
ç) Kâğıt ve baskı
maliyetleri,
d) Personel
giderleri,
e) Dağıtım
maliyeti,
f) Bandrol
bedelleri,
g) Uygun görülen
diğer giderler.
(2) Bu şekilde
hesaplanan giderlerin toplamının baskı sayısına bölünmesi ile o yayının beher
nüshasının maliyeti bulunur.
Satış bedelinin
belirlenmesi
MADDE 17 – (1)
Kurumun satılan yayınlarının satış bedeli, maliyetler dikkate alınarak
belirlenir. Ancak, araştırmayı ve eğitimi özendirici yayınlar için maliyetin
altında bir bedel de belirlenebilir. Kurum yayınlarının satış bedeli Başkan
tarafından belirlenir. Başkan bu yetkisini uygun göreceği kişilere devredebilir.
Satış ve dağıtım
MADDE 18 – (1)
TÜBİTAK yayınları bedeli karşılığı satılır. Kurum yayınlarının ücretsiz dağıtımı
veya indirimli satışı, ilgili birimin önerisi üzerine Başkanın onayı ile
kesinleşir.
Ücretsiz yayın
verilmesi
MADDE 19 – (1)
Kitabın baskısı yapıldıkça telif eserlerde yazarına her 2500 baskı için 5 adet,
tercüme eserlerde çevirmenine her 2500 baskı için 3 adet ücretsiz kitap verilir.
Kitabın bilimsel danışman ve redaktörüne kitabın ilk baskısında, bir defaya
mahsus olmak üzere toplam 2 adet ve kitabın tashihini yapan kişiye toplam 1 adet
ücretsiz kitap verilir. Hak sahibi kişinin birden fazla olması halinde bu
sayılar değişmez.
(2) Defolu,
kusurlu kitaplar ile stoktaki kitaplar, ilgili olduğu ay içerisinde satılamayan
süreli yayınlar, görev amacına uygun olarak ilgili birimin önerisi ve Başkan
veya görevlendireceği kişinin onayıyla kamu kurum ve kuruluşlarına, okullara,
eğitim amaçlı dernek ve vakıflara, kütüphanelere ve uygun görülen gerçek veya
tüzel kişilere bağışlanabilir.
(3) Yeni çıkan
kitap ve dergilerden kimlere ücretsiz verileceğine Başkan veya görevlendireceği
kişi tarafından karar verilir.
(4) Kitap ve
süreli yayınlar, Kurum amaçlarına uygun etkinliklerde, Başkan veya
görevlendireceği kişinin onayı ile ücretsiz dağıtılabilir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Yürürlükten
kaldırılan Yönetmelik
MADDE 20 – (1)
15/8/2002 tarihli ve 24847 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Türkiye Bilimsel ve
Teknolojik Araştırma Kurumu Yayın Yönetmeliği yürürlükten kaldırılmıştır.
Devam eden iş ve
işlemler
GEÇİCİ MADDE 1 –
(1) Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girmesinden önce sözleşmesi imzalanmış olan
işlerde, ilgili sözleşme hükümlerinin uygulanmasına devam edilir.
Yürürlük
MADDE 21 – (1) Bu
Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 22 – (1) Bu
Yönetmelik hükümlerini Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu Başkanı
yürütür.
