ARSA
ÜRETİMİ VE DE?ERLENDİRİLMESİ HAKKINDA KANUN[62]
[63]
Kanun Numarası : 1164
Kabul Tarihi : 29/4/1969
Yayımlandığı R.Gazete : Tarih : 10/5/1969 Sayı : 13195
Yayımlandığı Düstur : Tertip : 5 Cilt : 8 Sayfa :
1981
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç
ve Görevler[64]
Madde 1 – (Değişik: 8/12/2004-5273/4 md.)
Bu Kanunun amacı; arsaların aşırı fiyat artışlarını önlemek
üzere tanzim alış ve satışı yapmak; konut, sanayi, eğitim, sağlık ve turizm
yatırımları ve kamu tesisleri için arazi ve arsa sağlamaktır.
Bu Kanunda yazılı görevler Toplu Konut İdaresi Başkanlığı
tarafından yürütülür. Bu Kanunda, diğer kanunlarda ve ilgili mevzuatta Arsa
Ofisi Genel Müdürlüğüne yapılan atıflar Toplu Konut İdaresi Başkanlığına
yapılmış sayılır.
Madde 2 – (Değişik: 19/6/1994 - KHK - 542/2 md.)
Bu Genel Müdürlük;
a) Konut, sanayi, eğitim,sağlık ve turizm yatırımları ve
çeşitli kamu tesisleri için anlaşma, devir, satınalma yolu ile ve benzeri
şekillerde arazi ve arsa sağlamaya,
b) Arsa stoku ve tanzim satışları yapmaya,
c) Sağladığı arazi ve arsaları olduğu gibi veya planlayarak,
altyapı tesislerini kısmen veya tamamen ikmal ederek veya ettirerek ihtiyaç
sahiplerine satmaya, kiralamaya, trampaya, irtifak hakkı tesis etmeye; kamu
kurum ve kuruluşları eliyle pazarlamaya ve satmaya, (Ek cümle:
3/7/2003-4916/33 md.) Genel Müdürlük mülkiyetinde olup, ihale suretiyle
satılan, ancak yapılan satış işlemleri yargı kararları ile iptal edilerek
kamu malına dönüştürülen, satışa konu arazi ve arsaların maliklerine; ihale
bedellerinin güncelleştirilmiş değeri veya emsali değerdeki, Genel Müdürlük
mülkiyetinde bulunan ya da Genel Müdürlükçe imkân dahilinde sağlanacak en
yakın arazi ve arsalardan vermeye,
d) (Mülga: 8/12/2004-5273/6 md.)
e) (Mülga: 8/12/2004-5273/6 md.)
f) Konut, sanayi, eğitim, sağlık ve turizm yatırımları ile kamu
tesisleri yerleşme alanlarında arazi ve arsa alımı ve altyapı inşaatları
için tahsis edilen fonlardan kaynak sağlamaya,
g)
(Mülga: 8/12/2004-5273/6 md.)
h) (Mülga: 8/12/2004-5273/6 md.)
yetkilidir.
Genel Müdürlük, Bu Kanun amaçları çerçevesinde kullanacağı
taşınmaz malların harita, imar, uygulama ve parselasyon planlarını yapar
veya yaptırır. Planlar, 3194 sayılı İmar Kanunu hükümlerine göre işlem
yapılarak onanır ve kesinleşir.
Madde 3 – (Mülga: 8/12/2004-5273/6 md.)
Madde 4 – (Mülga: 8/12/2004-5273/6 md.)
İKİNCİ BÖLÜM
Mali
Hükümler
Madde 5 – (Mülga: 8/12/2004-5273/6 md.)
Madde 6 – (Değişik: 19/6/1994 - KHK - 542/4 md.) (1)
Arsa alımı ve satımı, harita, planlama kamu tesis ve
hizmetlerinin yapılması, diğer döner sermaye işlemleri 1050 sayılı
Muhasebe-i Umumiye Kanunu ile 2886 sayılı Devlet İhale Kanununa tabi
değildir.
Ancak, döner sermaye ile yapılacak işlerden doğan gelir ve
giderler için, mali yılın bitiminden itibaren iki ay içinde Arsa Ofisi Genel
Müdürlüğünce bir bilanço düzenlenir.
832 sayılı Sayıştay Kanununun 40 ıncı maddesi uyarınca
hazırlanan bilanço ve eki cetveller ile belgeler Sayıştaya, bilanço ve
eklerinin birer örneği ise Maliye Bakanlığına aynı süre içinde gönderilir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Arsa
ile İlgili Hükümler
Madde 7 – (Mülga: 8/12/2004-5273/6 md.)
Madde 8 – Hazine, belediye, özel idare ve Vakıflar İdaresi
satışa çıkaracakları arazi ve arsaları satış muamelesine tevessül etmeden
önce (Arsa Ofisine) bildirmekle mükelleftir.
Madde 9 – (Değişik: 28/6/2001 - 4698/8 md.)
Arsa Ofisi Genel Müdürlüğü; konut, sanayi, eğitim, sağlık ve
turizm yatırımları ile kamu tesisleri için gerçek ve tüzel kişilere ait
arazi ve arsaları ve bunlar içerisinde veya üzerinde bulunan muhdesatı Bakan
onayı ile kamulaştırmaya yetkilidir.
Madde 10 – (Değişik birinci fıkra: 19/6/1994 - KHK - 542/6 md.)
Arsa Ofisi Genel Müdürlüğü; konut, sanayi, eğitim, sağlık ve turizm
yatırımları ve kamu tesisleri için planlamayı öngördüğü ve tahdidini yaparak
ilgili tapu idarelerine bildirmiş bulunduğu sahalardaki arsa ve arazinin
satışlarında şuf'a hakkını haizdir.
Bu sahalardaki arsa ve arazinin satışları tapu daireleri
tarafından 15 gün içinde Arsa Ofisine bildirilir.
Tapu dairelerine yapılacak bildiri üzerine Arsa Ofisi en geç 30
gün zarfında şüf'a hakkını kullanacağını bildirmediği ve bu süre içinde
ödenmiş satış bedeli ile her türlü harç ve masrafları peşin olarak, malik
adına yatırmadığı takdirde, şüf'a hakkının kullanılmasından vazgeçmiş
sayılır.
30 günlük süre içinde ödenmiş satış bedeli ile her türlü harç
ve masrafların yatırılmasını mütaakıp, tapu dairelerince re'sen eski satışın
iptali ile yeni maliki adına tescil işlemi yapılır.
Bu halde tapu idareleri re'sen şüf'a hakkındaki şerhi
kaldırmaya yetkilidir.
Madde 11 – (Değişik: 28/6/2001 - 4698/9 md.)
Arsa Ofisi Genel Müdürlüğü, sattığı veya devrettiği arsa ve
arazinin amacına uygun kullanılması için tapu kayıtlarına, satış şartlarına
uygun alt yapı, yapı veya tesis yapılmadıkça üçüncü kişilere satış, devir,
temlik yapılamayacağı ve haczedilemeyeceği hususunda şerhler koydurmaya
ve/veya bu amaca yönelik sözleşmeler yapmaya yetkilidir. Bu maddenin
uygulanmasına ilişkin esaslar yönetmelikle belirlenir.
Madde 12 – Kamu tüzel kişiliğini haiz kuruluşlarla kamu
kurumları arsa ihtiyaçlarını Arsa Ofisi Genel Müdürlüğüne bildirerek Ofis
eliyle karşılamak zorundadırlar.
Ancak, vaki talepleri Arsa Ofisince dört ay içinde
karşılanamadığı veya bu müddete kadar karşılanamayacağı daha önce yazı ile
bildirildiği takdirde, talep olunan arsalar için bu zorunluluk ortadan
kalkar.
Yukarıda sözü geçen kurum ve kuruluşlara Hazineden veya diğer
kaynaklardan çeşitli kanunlarla bedelsiz olarak intikal edecek arazi ve
arsalar ile, belediyelere 1580, 6785, 6830 sayılı kanunlar ve bunların ek ve
tadilleri uyarınca hibe, mübadele, anlaşma yolu ve benzeri şekillerde
sağlanacak yerler birinci fıkra hükümlerine tabi değildir. Bu kurum ve
kuruluşlar, bu şekilde sağladıkları arazi ve arsaları, ölçekli krokilerini,
cins, miktar ve diğer vasıflarını açıklamak, kullanma maksat ve şekillerini
belirtmek suretiyle en geç 6 ay içerisinde Arsa Ofisi Genel Müdürlüğüne
bildirmek zorundadırlar.
Madde 13 – Bu kanun gereğince Arsa Ofisi Genel Müdürlüğü
tarafından kamulaştırılan, satın alınan, planlanan veya çeşitli kamu hizmet
ve tesisleri yapılarak değerlendirilen sahalar, bunlar içinde ve civarındaki
binalı ve binasız diğer arazi ve arsaların değer artışlarının
vergilendirmede dikkate alınmasını sağlamak üzere, Ofisçe Maliye Bakanlığına
bildirilir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Çeşitli Hükümler
Madde 14 – Kamu tüzel kişiliğini haiz kuruluşlar ile kamu
kurumları, Ofisin görevleri ile ilgili işlerde gerekli bilgileri vermek
zorundadırlar. Bu işlerin gerektirdiği giderler Ofisçe karşılanır.
Madde 15 – Arsa Ofisi Genel Müdürlüğü, konut, sanayi ve turizm
bölgeleri, konut veya sanayi siteleri veya diğer kamu tesisleri meydana
getirmek istiyen kamu tüzel kişiliğini haiz kuruluşlar, kamu kurumları ve
özel hukuk tüzel kişileri ile araştırma, inceleme ve proje hazırlama
konularında teknik işbirliği yapabilir, lüzum gördüğü yerlerde Maliye
Bakanlığının muvafakatini almak şartiyle, bu kanunun uygulanması için
belediyelerle ortaklık kurabilir.[65]
Ortaklık esasları ve ilgili sair hususlar hazırlanacak
yönetmelikte gösterilir.
Madde 16 – (Değişik: 19/6/1994 - KHK - 542/7 md.) Arsa Ofisi
Genel Müdürlüğünün görev ve yetkileri ile yapılacak satış, alınan avanslarla
edinilen taşınmaz malların ilgililere intikal ettirilmesi, kiraya verme ve
irtifak hakkı tesisleriyle tazminat takdirleri, satış ve devir almalar,
harcamalar, taşınmaz mal veya hizmet maliyetlerinin hesabı, amortisman, kar
ve nizami faiz paylarının tayini, hesap usulleriyle diğer idari, mali ve
teknik işlemlerin nasıl yürütüleceği hususları yönetmelikte belirtilir.
Madde 17 – Arsa Ofisi Genel Müdürlüğünün bütün malları Devlet
malı hükmündedir. Bunlar aleyhine suç işliyenler Devlet malları aleyhine suç
işliyenler gibi cezalandırılırlar.
Madde 18 – Arsa Ofisi Genel Müdürlüğü, her türlü idari ve kazai
ihtilaflarda husumete ehildir.
Mahkemelerde ve icra dairelerince Genel Müdürlük lehine
hükmedilip, tahsil olunan vekalet ücretlerinin tevzi ve tediyesinde 1389
sayılı Kanun hükümleri uygulanır.
Madde 19 – (Mülga: 8/12/2004-5273/6 md.)
Madde 20 – (Mülga: 8/12/2004-5273/6 md.)
Ek Madde 1 – (Ek: 19/6/1994 - KHK - 542/8 md.)
Ofis, ürettiği veya üreteceği arsalar karşılığında menkul
kıymet ihraç edebilir. İhraç edilecek menkul kıymetlerin şekli, ihracı,
halka arzı, menkul kıymetler borsaları veya bankalar aracılığı ile satışı
konularında Sermaye Piyasası Kanunu ve ilgili mevzuat hükümleri uygulanır.
Bu şekilde çıkarılacak menkul kıymetler, 3/10/1983 gün ve 91
sayılı Menkul Kıymetler Borsaları Hakkındaki Kanun Hükmünde Kararnamenin 10
uncu maddesinin 2 numaralı bendi uyarınca Maliye Bakanlığının talebi üzerine
borsa kotuna alınır.
Ek Madde 2 – (Ek: 19/6/1994 - KHK - 542/8 md.)
Ofisce üretilen arsaların maliyet ve satış bedelleri arasındaki
farkın %20 sini geçmemek kaydıyla, arsaların alt yapı tesislerinin yapımında
kullanılmak kaydıyla belediyelere ödeme yapılabilir. Bu konuda, il, ilçe,
belde ve bölgeler itibariyle farklı oranlar belirlemeye Maliye Bakanlığı
yetkilidir.
Ek Madde 3 – (Ek:19/6/1994 - KHK - 542/8 md.; Mülga:
8/12/2004-5273/6 md.)
Ek Madde 4 – (Ek : 28/6/2001 - 4698/10 md.; Değişik:
8/12/2004-5273/5 md.)
28.12.1960 tarihli ve 189 sayılı Kanun kapsamında bulunanlar
ile her hangi bir kamu hizmetine tahsis edilmiş arazi ve arsalar hariç olmak
üzere Toplu Konut İdaresi Başkanlığının talebi, Maliye ve Bayındırlık ve
İskân bakanlarının müşterek teklifi ve Başbakanın onayı ile belirlenen arsa
üretim alanlarında bulunan Hazineye ait arsa ve araziler ve Hazine adına
tescil edilecek arsa ve arazilerin mülkiyeti Toplu Konut İdaresi
Başkanlığına bedelsiz olarak devredilir. Kamu hizmetlerine ayrılan yerler
ile Maliye Bakanlığınca değişik ihtiyaçlarla talep edilen taşınmazlar
bedelsiz olarak Hazineye iade edilir.
Geçici Madde 1 – (30/11/1989 tarih ve 392 sayılı KHK’nin hükmü
olup, 2/6/1994 tarih ve 538 sayılı KHK’nin 10 uncu maddesi ile madde
numarası teselsül ettirilmiştir.)
Kadroları ve görev unvanları değişenler veya kaldırılanlar yeni
bir kadroya atanıncaya kadar durumlarına uygun işlerde görevlendirilirler ve
bu süre içinde eski kadrolarına ait aylık, ek gösterge ve diğer haklarını
almaya devam ederler.
Geçici Madde 2 – (Ek:19/6/1994 – KHK- 542/10 md.)
Ekli (1)sayılı cetvelde yer alan kadrolar ihdas edilerek 190
sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin eki (1) sayılı cetvelin Arsa Ofisi Genel
Müdürlüğü bölümüne serbest kadro olarak eklenmiştir.
Geçici Madde 3 – (Ek: 18/8/1993 – KHK – 517/10 md.; İptal
Ana.Mah.’nin, 26/11/1993 tarih ve E. 1993/52, K. 1993/54 sayılı Kararı ile)
Madde 21 – Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Madde 22 – Bu Kanunu Bakanlar Kurulu yürütür.
1164
SAYILI KANUNA EK VE DE?İŞİKLİK GETİREN MEVZUATIN
YÜRÜRLÜ?E GİRİŞ TARİHİNİ GÖSTERİR LİSTE
Kanun
Yürürlüğe
No. Farklı tarihte yürürlüğe giren
maddeler giriş tarihi
2504
— 30/7/1981
KHK/392
— 16/2/1990
KHK/517
— 15/9/1993
KHK/542
— 30/6/1994
4698
–– 7/7/2001
4916
–– 19/7/2003
4966
–– 7/8/2003
5273 1, 2, 3, 4, 5, 7, 19, 20, Ek Madde 3 ve
4 15/12/2004