T.C.

DANIŞTAY

Altıncı Daire

Esas No   : 2003/812

Karar No   : 2003/4044

Özeti: İptal davalarında kabulün, dava konusu işlemin değiştirilmesi, kaldırılması veya geri alınması biçiminde ortaya çıkması gerektiğinden, dava konusu işlemi tesis eden ve bu işlemi geri almaya veya kaldırmaya yetkili olan belediye meclisince bu konuda bir karar alınmamış olması nedeniyle, davalı idare tarafından salt davanın kabul edildiğine ilişkin bir dilekçe verildiğinden bahisle davanın bu yönde sonuçlandırılmasının mümkün olmadığı hakkında.-DKD.3

Temyiz İsteminde Bulunan:... Büyükşehir Belediye Başkanlığı

Vekili                     : Av...

Karşı Taraf        :...

Vekili                     : Av...

İstemin Özeti : Ankara 3. İdare Mahkemesinin 14.11.2002 günlü, E:2002/84, K:2002/1653 sayılı kararının usul ve yasaya aykırı olduğu ileri sürülerek bozulması İstenilmektedir.

Savunmanın Özeti: Savunma verilmemiştir.

Danıştay Tetkik Hakimi Ahmet Berberoğlu'nun Düşüncesi: Temyiz isteminin reddi ile mahkeme kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

Danıştay Savcısı Aynur Şahinok'un Düşüncesi: Temyiz dilekçesinde öne sürülen hususlar, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49. maddesinin 1. fıkrasında belirtilen nedenlerden hiçbirisine uymayıp İdare Mahkemesince verilen kararın dayandığı hukuki ve yasal nedenler karşısında anılan kararın bozulmasını gerektirir nitelikte görülmemektedir.

Açıklanan nedenlerle, temyiz isteminin reddiyle İdare Mahkemesi kararının onanmasının uygun olacağı düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:

Dava, ... İli, ... İlçesi, 16614 ada, 1 parsel sayılı taşınmazın belediye hizmet alanından çıkarılarak akaryakıt satış ve servis istasyonu alanına alınmasına ilişkin 1/2000 Ölçekli nazım imar planın değişikliğine yapılan itirazın reddine ilişkin 2.11.2001 tarihli, 580 sayılı belediye meclisi kararının iptali istemiyle açılmış; idare Mahkemesince, dosyanın incelenmesinden, uyuşmazlık konusu parselin Akaryakıt istasyonu ve Ticaret Merkezi olarak belirlenmesine yönelik daha önce yapılan plan değişikliğinin iptali istemiyle ... Belediye Başkanlığı tarafından açılan dava sonucunda, parselin akaryakıt istasyonu olarak belirlenmesinin uygun olmadığı gerekçesi ile işlemin iptali yolunda verilen Ankara 9. İdare Mahkemesinin 5.5.1996 tarihli, K:1997/581 sayılı kararının Danıştay Altıncı Dairesinin 27.11.1997 tarihli, E:1996/6293f K:1997/5365 sayılı kararı ile bozulması üzerine anılan Mahkemece yaptırılan bilirkişi incelemesi sonucu akaryakıt istasyonunun Şehrin giriş ve çıkışında öngörülmesi, taşınmazın akaryakıt istasyonu için uygun bir alan olması, yakın çevrede konut alanı bulunmaması, risk planlaması açısından bir sorun görülmemesi, taşınmazın ulaşım sistemi, konumu açısından akaryakıt istasyonu için uygun bir alan olması yolundaki belirlemeler karşısında nazım imar planı değişikliğinde hukuka aykırılık bulunmadığından bahisle 25.6.1999 tarihli, K.1999/707 sayılı karar ile davanın reddedilmesi sonrasında yargı kararını uygulaması amacıyla uyuşmazlık konusu işlemin tesis edildiği sonucuna varıldığından dava konusu işlemde mevzuata aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, bu karar davalı idare vekili tarafından temyiz edilmiştir.

Temyiz dilekçesinde davalı idare vekili tarafından, dava devam ederken verilen dilekçe ile davanın kabul edildiği ileri sürülmekte ise de, İdare Hukukunda, iptal davasında kabulün, dava konusu işlemin değiştirilmesi, kaldırılması veya geri alınması biçiminde ortaya çıkması gerektiği açıktır. Ayrıca bir iptal davasının konusuz kalabilmesi için, işlemin tesis edildiği andan itibaren doğurduğu tüm hukuksal sonuçlarıyla birlikte geri alınması gerekmektedir. Bir idari işlemin geri alınmasıyla iptal kararının doğurduğu tüm hukuksal sonuçların doğacağı da tartışmasızdır.

Bu itibarla, dava konusu işlemi tesis eden ve bu işlemi geri almaya veya kaldırmaya yetkili olan belediye meclisince bir karar alınmamış olması nedeniyle, salt davanın kabul edildiğine ilişkin bir dilekçe verildiğinden bahisle davanın sonuçlandırılması mümkün değildir.

Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddi yolundaki temyize konu Ankara 3. İdare Mahkemesinin 14.11.2002 günlü, E:2002/84, K:2002/1653 sayılı kararında, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49. maddesinin 1. fıkrasında sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından, bozma istemi yerinde görülmeyerek anılan mahkeme kararının onanmasina, fazla yatırılan 11.970.000.- lira harcın temyiz isteminde bulunana iadesine, dosyanın adı geçen mahkemeye gönderilmesine 18.6.2003 gününde oybirliğiyle karar verildi.

T.C

DANIŞTAY

Altıncı Daire

Esas     No:1999/1445

Karar   No:200Q/91

ÖZETİ : Üzerinde yapı bulunan taşınmazla­rın parselasyon işlemine tabi tutulması halinde bu parsellerin yol. meydan, oto­park ve yeşil alan gibi yerlere giren kı­sımlarının ■ ve bitişiğinde düzgün imar parseli oluşturmak için bahçesinden ge­rekli miktar düzenleme ortaklık payı ola­rak alınabileceğinden, dava konusu par­selden belirtilen yerlere giren kısımla­rının bulunmaması nedeniyle 'düzenleme or­taklık payı alınmaması ve aynen korunması gerektiği hk.-DD.104

Belediye Başkanlığı

Temyiz İsteminde Bulunan

.    Vekili_________ ı Av.  ...

Karşı Taraf       : Vakıflar Genel Müdürlüğüne izafeten ... Vakıflar Bölge Müdürlüğü

Vekili_______ _j_ Av.   ...- Av....

İstemin Özeti : Kayseri İdare Mahkemesinin 25.11.1998 günlü. E:1997/978. K:1998/935 sayılı kararının usul ve yasaya aykırı olduğu öne sürülerek bozulması istenilmektedir.

Savunmanın (keti: Temyiz edilen kararda bozma nedenlerinden hiçbiri bu­lunmadığından usul ve kanuna uygun olan kararın onanması gerektiği savunulmakta­dır.

Tetkik Hakimi Selçuk Topal'm Düşüncesi : Temyiz isteminin reddi ile mah­keme kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

Savcı Turan Karakaya'mn Düşüncesi : Temyiz dilekçesinde öne sürülen hu­suslar. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49.maddesinin 1.fıkrasında belirtilen nedenlerden hiçbirisine uymayıp idare mahkemesince verilen kararın dayandığı hukuki ve yasal nedenler karşısında anılan kararın bozulmasını gerek­tirir nitelikte görülmemektedir.

Açıklanan nedenlerle temyiz isteminin reddiyle idare mahkemesi kararının onanmasının uygun olacağı düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince tetkik hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:

Dava....... İlçesi, ... pafta. ... ada, ... parsel sayılı taşınmazın

bulunduğu alanda 3194 sayılı İmar Kanununun 18.maddesi uyalasyon işlemine ilişkin 20.8.1996 günlü. 16.19 sayılı belediye encümeni kararı­nın iptali istemiyle açılmış; idare mahkemesince, yerinde yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucunda düzenlenen raporla dosyadaki bilgi ve belgelerin birlikte değerlendirilmesinden; 61 m2'lik dava konusu taşınmazdan 21,35 m2 dü­zenleme ortaklık payı alındığı. 17.08 m2'sinin okul alanında kalan 3135 ada. 1 sayılı parselden pay olarak verildiği. 22,57 m2'sinin ise parselasyon işlemiyle korunan ve sınırları değişmeyen, üzerinde tescilli kümbet bulunan ve eski yerin­de oluşturulan 3164 ada. 1 sayılı parselde hisselendirildiği. tescilli kümbet bulunan kadastral parsel sınırlarında bir değişiklik yapılmadığı, aynen korundu­ğu, parselasyon-işlemiyle düzenleme ortaklık payı alınarak hisseli bir duruma dönüştiirülemeyecek yerlerden olduğu anlaşıldığından, dava konusu işlemde mevzu­ata uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle iptaline karar verilmiş: karar davalı idare vekili tarafından temyiz edilmiştir.

İmar Kanununun 18.Maddesi Uyarınca Yapılacak Arazi ve Arsa Düzenlemesi ile ilgili Esaslar Hakkında Yönetmelik'in Düzenleme Sırasında Korunacak Yapılar başl-iklı 8.Maddesinde: "İmar veya kadastro parselleri üzerine inşa edilmiş ve düzenleme sırasında, plan ve mevzuata göre muhafazasında mahzur bulunmayan bir yapı bir imar parseli içinde bırakılabilir.

Bu gibi yapıların bulunduğu parsellerin yol, meydan, otopark ve yeşil sa­ha gibi yerlere giren kısımları ile bitişiğinde düzgün imar parseli teşkil etmek için bahçelerinden gerekli miktar ifraz edilerek düzenleme ortaklık payı olarak alınır. Alınacak miktar düzenleme ortaklık payından fazla ise kamulaştırma ile alınabilir." hükmü yer almaktadır.

Dava konusu parselasyon işlemiyle tescilli kümbet'in bulunduğu yerde ka­dastral parsel sınırlarında bir değişiklik yapılmadan, aynen korunarak imar par­seline dönüştürüldüğü ve yukarıda belirtilen yönetmelik hükmü uyarınca kadastral parselin, yol. meydan, otopark ve yeşil alan gibi yerlere giren kısımlarının ve bu gibi yerler için ifraz edilecek bölümünün olmadığı anlaşıldığından.dava ko­nusu parselden düzenleme ortaklık payı alınması gerekliliği bulunmamaktadır.

Dava konusu işlemin yukanda özetlenen gerekçeyle iptali yolundaki temyi­ze konu Kayseri İdare Mahkemesinin 25.11.1998 günlü. E:1997/978. K:1998/935 sa­yılı kararında. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49. maddesinin 1. fıkrasında sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından bozma istemi yerinde görülmeyerek anılan mahkeme kararının onanmasına, dosyanın adı geçen mahkemeye gönderilmesine 17.1.2000 gününde oybirliğiyle karar verildi

DANIŞTAY

Altıncı Daire

Esas     No:1998/7510

Karar   No:2000/88

ÖZETİ : Üzerinde yapı bulunan taşınmazla­rın parselasyon işlemine tabi tutulması halinde bu parsellerin yol. meydan, oto­park ve yeşil alan gibi yerlere giren kı­sımları ile bitişiğinde düzgün imar par­seli teşkil etmek için bahçelerinde ge­rekli miktarın düzenleme ortaklık payı olarak alınabileceği hk.-DD.104

Temyiz İsteminde Bulunan : Vakıflar Genel Müdürlüğüne İzafeten

... Vakıflar Bölge Müdürlüğü

Vekili________ ı Av. ...

Karşı Taraf       :  ... Belediye Başkanlığı

Vekili________ ı Av....

İstemin Özeti : Kayseri İdare Mahkemesinin 1.10.1998 günlü. E:1997/980. K:1998/729 sayılı kararının usul ve yasaya aykırı olduğu öne sürülerek bozulması istenilmektedir.

Savunmanın Özeti: Temyiz edilen kararda bozma nedenlerinden hiçbiri bu­lunmadığından usul ve kanuna uygun olan kararın onanması gerektiği savunulmakta-

dır.

Tetkik Hakimi Selçuk Topal'm Düşüncesi : İmar Kanununun 18.maddesi Uya­rınca Yapılacak Arazi ve Arsa Düzenlemesi ile ilgili Esaslar Hakkında Yönetmeli­ğin 8.madde hükmünde belirtilen hususlar araştırılarak bir karar verilmesi ge­rektiğinden, temyize konu idare mahkemesi kararının bozulmasının uygun olacağı düşünülmektedir.

Savcı Tülin Özgene.'in Düşüncesi : Temyiz dilekçesinde öne sürülen husus­lar, 2577 sayılı îdari Yargılama Usulü Kanununun 49.maddesinin 1.fıkrasında be­lirtilen nedenlerden hiçbirisine uymayıp idare mahkemesince verilen kararın da­yandığı hukuki ve yasal nedenler karşısında anılan kararın bozulmasını gerekti­rir nitelikte görülmemektedir.

Açıklanan nedenlerle temyiz isteminin reddiyle idare mahkemesi kararının onanmasının uygun olacağı düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince tetkik hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:

Dava....... Mahallesi. ... pafta. ... ada. ... parsel sayılı taşınma­
zın 3194 sayılı İmar Kanununun 18.maddesi uyarınca parselasyon işlemine tabi tu­
tulmasına ilişkin 20.8.1996 günlü. 1619 sayılı belediye encümeni kararının ipta­
li istemiyle açılmış: idare mahkemesince, yerinde yaptırılan keşif ve bilirkişi
incelemesi sonucunda düzenlenen raporla dosyadaki bilgi ve belgelerin birlikte
değerlendiril meşinden, dava konusu taşınmazın parselasyon işlemi sonucunda, ta­
rihi değeri olan ve bütünlüğü bozulmadan korunan tescilli türbe alanında kalan
3156 ada. 1 sayılı parselden ve parselasyondan önce yapılan 1/1000 ölçekli re­
vizyon imar planında 31 pafta. 45 ada. 66 sayılı parsel sayılı davacı kuruma ait
taşınmazın okul alanı içinde kalması, parselasyon işlemi ile bu alanın yeni olu­
şan 3153 ada, 1 sayılı parsel ile korunması nedeniyle 3153 ada 1 sayılı parsel­
den hisselendiriîmesinde kamu yararına ve mevzuata aykırılık bulunmadığı sonucu­
na varıldığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş: karar davacı vekili
tarafından temyiz edilmiştir.

îmar Kanununun 18 inci Haddesi Uyarınca Yapılacak Arazı ve Arsa Düzenle­mesi ile İlgili Esaslar Hakkında Yönetmelik'in Düzenleme Sırasında Korunacak Ya­pılar başlıklı 8.maddesinde: "İmar veya kadastro parselleri üzerinde inşa edil­miş ve düzenleme sırasında, plan ve mevzuata göre muhafazasında mahzur bulunma­yan bir yapı bir imar parseli içinde bırakılabilir.

Bu gibi yapıların'bulunduğu parsellerin yol. meydan, otopark ve yeşil şa­ha gibi yerlere giren kısımları'ile bitişiğinde düzgün imar parseli teşkil etmek için bahçelerinden gerekli miktar ifraz edilerek düzenleme ortaklık payı olarak alınır. Alınacak mitar düzenleme ortaklık payından fazla ise kamulaştırma ile alınabilir" hükmü yer almaktadır.

Dava konusu parselasyon işlemiyle davacı kuruma ait tescil 1 i türbe Binası bulunan taşınmazlardan yukarıda yer alan yönetmelik hükmü dikkate alınarak; an­cak belirtilen yerler için düzenleme ortaklık payı alınabileceğinden, idare mah­kemesince, bu husus araştırılmaksızın davanın reddine karar verilmesinde isabet görülmemiştir.

Açıklanan nedenlerle Kayseri İdare Mahkemesinin 1.10.1998 günlü. £;1997/

980, K:1998/720 sayılı kararının bozulmasına, dosyanın adı geçen mahkemeye gön­derilmesine 17.1.2000 gününde oybirliğiyle karar verildi

T.C

DANIŞTAY

Altıncı Daire

Esas      No:1998/6178

Karar   No:1999/6424

ÖZETİ : İmar planında değişiklik yapıla­rak, çevre imar adaları ile eşitlik sağ­layacak şekilde inşaat yoğunluğunun art­tırılmasında mevzuata aykırılık bulunma­dığı hk.-DD.103

Temyiz İsteminde Bulunan:   ...  Belediye Başkanlığı

Vekili________ ı Av.   ...

Karşı Taraf        :   ...

Vekili_________ ı Av.   ...

tstemin Özeti ; İzmir 3.İdare Mahkemesinin 10.9.1998 günlü. E:1997/13I. K:1998/610 sayılı kararının usul ve yasaya aykırı olduğu Öne sürülerek bozulması istenilmektedir.

Savunmanın Özeti:  Savunma verilmemiştir.

Tetkik Hakimi Leyla Kodakoğlu'nun Düşüncesi : Temyiz isteminin kabulü ile mahkeme kararının bozulması  gerektiği düşünülmektedir.

Savcı Aynur Şahinok'un Düşüncesi : Temyiz dilekçesinde öne sürülen husus­lar, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49.maddesinin 1.fıkrasında be­lirtilen nedenlerden hiçbirisine uymayıp idare mahkemesince verilen kararın da­yandığı hukuki ve yasal nedenler karşısında anılan kararın bozulmasını gerekti­rir nitelikte görülmemektedir.

Açıklanan nedenlerle temyiz isteminin reddiyle idare mahkemesi kararının onanmasının uygun olacağı düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

ı      Karar   veren   Danıştay   Altıncı    Dairesince Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:

Dava.   ...   İli.   ...   İlçesi.... Mahallesi.   ...  pafta..................................... ve    ...

parsel sayılı taşınmazların imar planında değişiklik yapılarak inşaat yoğunlu­ğunun arttırılmasına ilişkin 7.2.1997 günlü. 1997/1-2 sayılı belediye meclisi kararının iptali istemiyle açılmış: idare mahkemesince, mahallinde yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi üzerine düzenlenen raporun ve dosyanın birlikte değerlendiriTmesinden.    1975   onaylı    imar planında MQ inşaat yoğunluğuna sahip

iken. 1987 yılında yapılan imar planı revizyonu sırasında yoğunluğun *25 olarak belirlendiği, daha sonra herhangi bir zorunluluk bulunutainasına rahnen parsel ma­liklerinin müracaatı üzerine dava konusu işlemin tesis edildiği ve yoğunluğun 230"a çıkartılması üzerine işlemde karşı oy kullanan belediye başkam tarafından bu davanın açıldığı anlaşıldığından, parsellerin yoğunluğunun arttırılması ile zemin katlarında mevcut otopark kullanımlarının kaldırılması ve tam daire haline dönüştürülmesi .sonucunu doğuracak olan plan tadilatında şehircilik ve planlama ilkeleri ile kamu yararına uyarlık görülmediği gerekçesiyle iptaline karar ve­rilmiş; bu kitrar davalı idare tarafından temyiz edilmiştir.

İdare mahkemesince mahallinde yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi üzerine düzenlenen raporda, 1975 yılında onaylanan imar planında *40 olan yoğun­luğun 1987 yılında onaylanan imar planında sadece dava konusu parsellerin bulun­duğu imar adasında X2S'e düşürüldüğü, çevre adalara ise Î30 yoğunluk verildiği, dava konusu imar planı değişikliği işlemi ile imar adaları arasındaki bu eşit­sizliğin giderilmesinin amaçlandığı, bina yüksekliği açısından herhangi bir so­run yaratmayacak olan bu tadilatın şehircilik ve planlama ilkeleri ile kamu ya­rarına uygun olduğu belirtilmiş; bilirkişi raporunun değerlendirme bölümünde, yoğunluğun arttırılmasının parsel ölçeğinde inşaat hakkının artmasına neden ola­cağından bahsedilmesi ve bu yerde mevcut yapıların otopark olarak kullanılan ze­min katlarının konut kullanımına açılması sonucunu doğurabileceği, ancak bu du­rumun imar adaları arasındaki eşitsizliği hafclı göstermeyeceği yolunda değerlen­dirmede bulunulmuştur.

Bilirkişi raporundaki açıklamaların dava dosyasında bulunan imar planı Örnekleri ile birlikte değerlendirilmesinden, dava konusu parsellerin bulunduğu imar adasının yoğunluğunun çevre imar adaları ile eşitlik sağlayacak şekilde *30 alarak belirlenmesinde mevzuata aykırılık görülmemiştir.

Diğer taraftan, dava konusu imar adasında yoğunluğun XZS olarak belirlen­mesini zorunlu kılıcak bir neden de gösterilememektedir.

Bu durumda, idare mahkemesince verilen iptal kararında isabet görülmemiş­tir.

Açıklanan nedenlerle İzmir 3.İdare Mahkemesinin 10.9.1998 günlü. E:1997/ 131, K:1998/610 sayılı kararının bozulmasına, dosyanın adı geçen mahkemeye gön­derilmesine 10.12.1999 gününde oybirliğiyle karar verildi.

T.C.

DANIŞTAY

Altıncı Daire

Esas No : 2002/2797

Karar No : 2003/7024

Özeti : 1/25.000 ölçekli plan yapma yetkisi bulunmayan büyükşehir belediye meclisince yapılan planın esas alınması suretiyle bu planı yapma konusunda yetkili

olan   Bayındırlık  ve   iskan   Bakanlığınca   J./25.000 ölçekli planda değişiklik yapılamayacağı hakkında.-DKD.4

Davacı                   :... Büyükşehir Belediye Başkanlığı

Vekili                     : Av. ...

Davalılar               :1 - Bayındırlık ve İskan Bakanlığı

2 -... Belediye Başkanlığı

Vekili                     : Av...

Davanın Özeti : ... İÜ, ... Belediyesi sınırları içinde kalan ve ... Kent Toplu Konut Alanı olarak İlan edilen bir kısım alanı"... Eğlence Merkezi" olarak belirleyen ve Bayındırlık ve İskan Bakanlığınca 23.11.2001 tarihinde onanan 1/25.000 ölçekli ... Kent Bütünü ve Yakın Çevresi İmar Planı değişikliği ile yapılan itirazın reddine ilişkin işlemin; uyuşmazlığın 3194 sayılı Yasa'nın 9. maddesi kapsamında değerlendirilemeyeceği, belediyelerinin bilgisi dışında değişikliğin gerçekleştirildi, taşınmazın toplu konut alanından çıkarılmasına ilişkin bir kararın bulunmadığı, plan raporunun hazırlanmadığı, değişimin kent bütününde getireceği etkileşimler etüt edilmeden yapıldığı öne sürülerek iptali istenilmektedir.

Bayındırlık ve İskan Bakanlığı'nın Savunmasının Özeti : Valiliğin olumlu görüşünün alınması suretiyle onaylanan 1/25.000 ölçekli ... Kent Bütünü ve Yakın Çevresi İmar Planı değişikliği ile yapılan itirazın reddine ilişkin işlemde yetki ve esas yönünden hukuka aykırılık bulunmadığı öne sürülerek davanın reddi gerektiği savunulmaktadır.

Belediye Başkanlığı'nın Savunmasının Özeti: 1934 yılında planlı arsa düzenlemesi yapmak ve ucuz konut üretmek amacıyla 700 hektarlık bir alanın toplu konut alanı olarak belirlenmesine karşın 370 hektarlık kısmının halihazırda boş olduğu, sonuçta mevcut onanlı planlarla yerleşime açılan arsaların gelecekteki nüfusu fazlasıyla karşılayabilecek yeterlilikte bulunduğu, "... Projesi" nin enerji üretimini, ulaşımı, konaklamayı,ticari faaliyetleri kendi içinde çözümleyen bir proje olduğu ve çevre düzeni plan kararlarını taşıyabilecek nitelikte bulunduğu öne sürülerek davanın reddi gerektiği savunulmaktadır.

Danıştay Tetkik Hakimi Özlem Şimşek'in Düşüncesi : Dava dosyasında yer alan bilgi ve belgelerin İncelenmesi sonucunda, Bayındırlık ve İskan Bakanlığınca alana ilişkin 1/25.000 ölçekli ... Kent Bütünü ve Yakın Çevresi İmar Planının 24.11.1980 tarihinde onandığı, bölgeye ilişkin ... Büyükşehir Belediye Meclisince de kabul edilmiş 1/25.000 ölçekli Çevre Düzeni Planının bulunduğu, 1/25.000 ölçekli Çevre Düzeni planı yapma konusunda yetkili Bayındırlık ve İskan Bakanlığınca ... Büyükşehir Belediye Meclisince 20.12.1996 tarihinde kabul edilen çevre düzeni planı esas alınarak dava konusu plan değişikliğinin yapıldığı anlaşılmaktadır.

Bu durumda yetkili makamca onaylanmamış plan üzerinde yetkili makamca değişiklik yapılması nedeniyle dava konusu işlemle imar mevzuatına uyarlık bulunmadığından, dava konusu işlemin iptali gerektiği düşünülmektedir.

Danıştay Savcısı M.İclal Kutucu'nun Düşüncesi : Dava ... İli, ... Belediyesi sınırları içinde, ... Toplu Konut ASanı olarak ilan edilen alanın bir bölümünü "... Eğlence Merkezi" olarak belirleyen ve Bayındırlık ve İskan Bakanlığınca 23.11.2001 tarihinde onanan 1/25000 ölçekli ... Kent Bütünü ve Yakın Çevresi İmar Planı değişikliği ile plana yapılan itirazın reddine İlişkin işlemin iptali istemiyle açılmıştır.

3194 sayılı İmar Kanununun 8. maddesinde, planların bölge planı, çevre düzeni planı, nazım imar planı olduğu, belediye ve mücavir alan sınırları içinde kalan yerlerin nazım ve uygulama imar planlarının belediyelerce yapılacağı belirtilmiş, 3030 sayılı Kanunun 6. maddesinin A fıkrasında sayılan büyükşehir belediyelerine ait görevler arasında Büyükşehir nazım imar planlarını yapmak, yaptırmak ve onaylayarak uygulamak, ilçe belediyelerinin nazım plana uygun olarak hazırlayacakları tatbikat imar planlarını onaylamak ve uygulamasını denetlemek görevide sayılmıştır.

İmar Planı Yapılması ve Değişikliklerine Ait Esaslara Dair Yönetmelikte ise çevre düzeni planının Bayındırlık ve İskan Bakanlığınca onaylanarak yürürlüğe gireceği belirtilmiştir.

Buna göre 1/25,000 ölçekli Çevre düzeni planı yapma ve değiştirme yetkisinin Bayındırlık ve İskan Bakanlığına ait olduğu, büyükşehir belediyelerine 1/5000 ölçekli nazım imar planı yapmak ve ilçe belediyelerince yapılan 1/1000 ölçekli uygulama imar planlarını onaylamak dışında bir yetki tanınmadığı sonucu ortaya çıkmaktadır.

Dosyanın incelenmesinden, dava konusu yapılan ve Bayındırlık ve İskan Bakanlığınca 23.11.2001 günü onanan 1/25.000 ölçekli ... Kent Bütünü ve Yakın Çevresi îmar Planı Değişikliğinden önceki 1/25000 ölçekli planın ... Büyükşehir Meclisinin 20.12.1996 günlü ve 83 sayılı kararıyla onandığı anlaşılmaktadır.

Bu durumda, yetkisiz büyükşehir belediye meclisi kararıyla onanmış 1/25.000 ölçekli planda yetkili Bayındırlık ve İskan Bakanlığınca değişiklik yapılması hukuken mümkün bulunmamaktadır.

Açıklanan nedenlerle dava konusu imar planı değişikliğinin iptalinin uygun olacağı düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 17. maddesinin 3. fıkrasında, duruşma talebinin dava dilekçesi ile cevap ve savunmalarda yapılabileceğinin belirlenmiş olması karşısında, davalı idarelerden ... Belediye Başkanlığınca bu aşamalar geçirildikten sonra yapılan duruşma istemi yerinde görülmediği gibi davada anılan maddenin 4. fıkrası uyarınca resen de duruşma yapılmasına gerek görülmeyerek işin esasına geçildi.

Dava, ... İli, ... Belediyesi sınırları içinde ... Toplu Konut Alanı olarak ilan edilen bir kısım alanı " ... Eğlence Merkezi" olarak belirleyen ve Bayındırlık ve İskan Bakanlığınca 23.11.2001 tarihinde onanan 1/25000 ölçekli ... Kent Bütünü ve Yakın Çevresi İmar Planı değişikliği ile yapılan itirazın reddine ilişkin işlemin iptali istemiyle açılmıştır.

3194 sayılı İmar Kanununun 8. maddesinde, planların tanımlarına yer verilerek planlar bölge planı, çevre düzeni planı, nazım imar planı ve uygulama imar planı olarak kademelendirilmiş, belediye ve mücavir alan sınırları içinde kalan yerlerin nazım ve uygulama imar planlarının belediyelerce yapılacağı hükmü getirilmiş; 3030 sayılı Yasanın "Büyükşehir ve ilçe belediyelerinin görevleri" başlıklı 6. maddesinin A fıkrasında da, büyükşehir belediyelerine ait görevler sayılmış, (b) bendinde "Büyükşehir nazım imar planlarını yapmak, yaptırmak ve onaylayarak uygulamak, ilçe belediyelerinin nazım plana uygun olarak hazırlayacakları tatbikat imar planlarını onaylamak ve uygulanmasını denetlemek" görevinin büyükşehir belediyelerine ait olduğu kurala bağlanmıştır.

Nitekim, Plan Yapımına Ait Esaslara Dair Yönetmeliğin 3.maddesinin 2.9.1999 günlü, 23804 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan ek 10.bendinde de; Çevre Düzeni Planı, konut sanayi, tarım, turizm, ulaşım gibi sektörler ile kentsel-kirsal yapı ve gelişme ile doğal ve kültürel değerler arasında koruma kullanma dengesini sağlayan ve arazi kullanım kararlarını belirleyen yönetsel, mekansal ve işlevsel bütünlük gösteren sınırlar içinde varsa bölge planı kararlarına uygun olarak idareler arası koordinasyon esaslarım belirleyen 1/25000, 1/50000, i/100000 ve 1/200000 ölçekte hazırlanan plan notları ve raporuyla bir bütün olan plan olarak tanımlanmış ve çevre düzeni planının Bayındırlık ve İskan Bakanlığınca onaylanarak yürürlüğe gireceği kurala bağlanmıştır.

Yukarıda yer alan Yasa kurallarının birlikte değerlendirilmesinden,l/25.000 ölçekli çevre düzeni planı yapma ve değiştirme yetkisinin Bayındırlık ve İskan Bakanlığı'na ait olduğu,   büyükşehir   belediyelerine   1/5000   ölçekli   nazım   İmar  planı  yapmak  ve  ilçe

belediyelerince yapılan 1/1000 ölçekli uygulama imar planını onaylamak dışında herhangi bir plan yapmak ya da onaylamak yetkisi tanınmadığı sonucuna varılmaktadır.

Dosyanın incelenmesinden, ... İlinde yaklaşık 700 hektarlık bir alanın 23.10.1984 tarihinde ... Toplu Konut Alanı olarak belirlendiği, ... Belediye Başkanlığı tarafından ... projesi adı altında başlatılan proje nedeniyle ... Toplu Konut Alanında henüz yapılanmamış 370 hektarlık alanda yer seçimi kararı verilerek 6.12.2000 gününde nazım imar planı değişikliği yapılması yolunda ... Büyükşehir Belediye Başkanlığına başvuruda bulunulduğu, davacı idarenin konu ile ilgili incelemeleri sonucunda, 1985 yılında başlayan toplu konut uygulamalarının devam etmesine karşın gerek ...'de konut ihtiyacının azalması, gerekse Belediyeler aracılığıyla toplu konut yapılmasının mali sıkıntısı nedeniyle konut yapımının imkansız hale geldiğinden bahisle yapılaşmamış sözkonusu alanın Toplu Konut Alanından çıkarılarak yeni bir proje ile ...'e hizmet verilebilmesi için 5.12.2001 gününde Valilikten uygun görüş sorulması üzerine valilik tarafından konunun Bakanlığa iletildiği, planlanması düşünülen alanın mülkiyet durumu ile sınırları belirlendikten sonra valiliğin uygun görüşü alınarak 23.11.2001 günlü, 26907 sayılı işlem ile ... Belediyesi sınırları içindeki 370 hektarlık bir alan ile bir kısım orman alanında "... Eğlence Merkezi" olarak 1/25.000 ölçekli ... Kent Bütünü ve Yakın Çevresi İmar Planının Bayındırlık ve İskan Bakanlığınca onandığı anlaşılmaktadır.

Diğer taraftan, uyuşmazlığın çözümlenebilmesi için 23.10.2002 günlü ara kararı ile dava konusu edilen ve Bayındırlık ve İskan Bakanlığınca 23.11.2001 gününde onanan 1/25.000 ölçekli ... Kent Bütünü ve Yakın Çevresi imar plan değişikliğinden önceki 1/25.000 ölçekli planın hangi idare tarafından yapılarak onandığının sorulması üzerine; Bayındırlık ve İskan Bakanlığı'nın 24.1.2003 günlü cevap yazısında, önceki 1/25.000 ölçekli planın 20.12.1996 günlü, 83 sayılı ... Büyükşehir Belediye Meclisi tarafından onandığı belirtilmiş, ... Büyükşehir Belediye Başkanlığı'nın 5.2.2003 günlü cevap yazısında da aynı bilgi tekrarlanmış bulunmaktadır.

Hernekadar, anılan Bakanlıkça 29.5.2003 günlü dilekçede, Bakanlık tarafından 24.11.1980 tarihinde onaylanmış bulunan 1/ 25.000 ölçekli ... Kent Bütünü ve Yakın Çevresi Nazım İmar Planının geçerliliğinden bahisie dava konusu plan değişikliğinin bu planın esas alınması suretiyle yapıldığı savunularak aksi yöndeki beyanın sehven verildiği belirtilmiş İse de, 24.11.1980 tarihinde Bayındırlık ve İskan Bakanlığınca onanan çevre düzeni planına ilişkin pafta ile 20.12.1996 günü, 83 sayılı ... Büyükşehir Belediye Meclisi tarafından onanan çevre düzeni planına ilişkin paftanın karşılaştırılmasından 23.10.1984 tarihli işlemle ... Kent Toplu Konut İskan Sahası olarak tespit edilen alanda gerçekleştirilen plan değişikliğinin büyükşehir belediyesince yapılan çevre düzeni planı esas alınarak gerçekleştirildiği anlaşılmaktadır.

Bu durumda, dava konusu 1/25.000 ölçekli çevre düzeni planı değişikliğine esas alınan 1/25.000 ölçekli çevre düzeni planının ... Büyükşehir Belediye Meclisi kararıyla onanmış olması nedeniyle 1/25.000 ölçekli plan yapma konusunda yetkili olan Bayındırlık ve İskan Bakanlığınca yetkisiz makamca onaylanmış 1/25.000 ölçekli planda değişiklik yapılması yoluna gidilmesi hukuken olanaklı görülmediğinden, dava konusu plan değişikliği ile yapılan itirazın reddine ilişkin işlemde mevzuata uyarlık bulunmamaktadır.

Açıklanan nedenlerle, dava konusu işlemlerin İPTALİNE, aşağıda dökümü yapılan 90.730.000.- lira yargılama gideri ile kararın verildiği tarihte yürürlükte olan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre 300.000.000.- lira vekalet ücretinin davalı idarelerden alınarak davacıya verilmesine, 19.12.2003 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.

imar hukukçusu

Copyright © Imar Hukukcusu Tüm hakları saklıdır.

Yayınlanma:: 2007-06-05 (2807 okuma)