maliki olduğu, ... ait tekstil fabrikası olarak kullanılan uyuşmazlık konusu taşınmazın özelleştirme idaresi tarafından ... A.Ş.'ne satılmasından sonra tesis edilen dava konusu imar planı değişikliği işlemlerinin hak ve menfaatlerini ihlal ettiği, plan tadilatının yapılması sırasında imar mevzuatına uygun hareket edilmediği iddiaları ile bu davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 8.6.2000 günlü, 4577 sayılı Kanunla değişik 2. maddesinde belirtildiği üzere, idari işlemler hakkında yetki, şekil, sebep, konu ve maksat yönlerinden biri ile hukuka aykırı olduklarından dolayı iptalleri 'için menfaatleri ihlal edilenler tarafından açılan davalar iptal davası olarak tanımlanmış olup, bu davalar İdarenin hukuka uygun davranmasını sağlayan en Önemli araçlardandır. Bu nedenledir ki iptal davasında davacı olabilmek için "menfaat ihlali" yeterli görülmüş, davacı ile dava konusu işlem arasında sadece meşru, kişisel ve güncel bir ilişkinin varlığı aranmıştır.

Bu anlayışla, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 10.6.1994 günlü, 4001 sayılı Yasanın 1. maddesiyle değiştirilen 2. maddesinin 1. bendinin (a) alt-bendinde yer alan "... kişisel haklan ihlal edilenler..." ibaresi nedeniyle sözkonusu (a) altbent Anayasa Mahkemesinin 21.9.1995 günlü, E:1995/27, K:1995/47 sayılı kararıyla Anayasaya aykırı bulunarak iptal edilmiş, iptal davalarında menfaatleri ihlal edilenlerin dava açabilecekleri esası benimsenmiştir. Kaldı ki sözkonusu iptal kararına esas olan düzenlemede dahi "...çevre, tarihi ve ültürel değerlerin korunması, imar uygulamaları gibi kamu yararını yakından ilgilendiren hususlar hariç olmak üzere..." şeklinde sınırlama ile çevre tarihi ve kültürel değerlerin korunması konularında açılacak davalarda dava açma ehliyeti önceki düzenlemede olduğu gibi korunmuştur.

İdarenin bütün eylem ve işlemlerinin yargısal denetime açık olduğu hukuk devletinde idarenin hukuka uygunluğunun sağlanmasında en etkin araçlardan biri "iptal davalaradır.

İptal davalarındaki sübjektif ehliyet koşulu doğrudan doğruya hukuk devletinin yapılandırılması ve sürdürülmesine ilişkin bir sorundur. Dolayısıyla sübjektif ehliyet koşulunun, idari işlemlerin hukuka uygunluğunun iptal davası yoluyla denetlenmesini engellemeyecek bir biçimde anlaşılması gerekmektedir.

Nitekim; çevre, tarihi ve kültürel değerlerin korunması, imar uygulamaları gibi kamu yararını yakından ilgilendiren konularda sübjektif ehliyet koşulunun, bu durum dikkate alınarak yorumlanması gerektiğine ilişkin Danıştay kararları yerleşik içtihat niteliği kazanmıştır.

Bu saptamalar çerçevesinde uyuşmazlığa bakıldığında, imar planlan kamu yararını ilgilendiren genel nitelikte düzenleyici işlemler olduğundan, semt sakini sıfatıyla menfaatinin ihlal edildiğinden bahisle dava açma hakkı bulunan davacının imar planı tadilatının iptali istemiyle açtığı bu davada dava açma ehliyetinin bulunduğu sonucuna varılmış, idare mahkemesi kararında isabet görülmemiştir.

Açıklanan nedenlerle Konya İdare Mahkemesinin 31.12.2002 günlü, E:2002/1697, K:2002/1782 sayılı kararının bozulmasina, 16.090.000 lira karar harcı ile fazladan yatırılan 12.000.000.- lira harcın temyiz isteminde bulunana iadesine, dosyanın adı geçen mahkemeye gönderilmesine 9.7.2003 gününde oybirliğiyle karar verildi. T.C.

DANIŞTAY

Altıncı Daire

Esas No : 2003/5595

Karar No : 2004/179

Özeti : Davacıların yapımcısı ve müellifi oldukları imar planlarında değişiklikler yapılmış olması nedeniyle değişiklik yapılmasına ilişkin işlemin iptali istemiyle dava açma ehliyetlerinin bulunduğu hakkında.-DKD.4

Temyiz İsteminde Bulunanlar : 1)...

2)... Üretim Organizasyon A.Ş.
Vekili                     : Av. ...

Karşı Taraf        : ... Belediye Başkanlığı

Vekili                     : Ay. ...

İstemin Özeti : İstanbul 2. İdare Mahkemesince verilen 22.4.2003 günlü, E:2002/1555, K:2003/486 sayılı kararın usul ve yasaya aykırı olduğu öne sürülerek bozulması istenilmektedir.

Savunmanın Özeti: Savunma verilmemiştir.

Danıştay Tetkik Hakimi İsmet Çan'ın Düşüncesi : Davacıların yapımcısı ve müellifi oldukları imar planlarında değişiklikler yapılması yolundaki işlem ile arasında sübjektif ehliyet koşulu olarak menfaat ihlalinin kişisel, meşru ve güncel bir menfaat olması karşısında bu işlemin iptali istemiyle açılan davada dava açma ehliyeti bulunduğundan temyize konu mahkeme kararının bozulması gerekeceği düşünülmektedir.

Danıştay Savcısı M.İclal Kutucu1 nun Düşüncesi : ........................ köyü 111, 112,

116, 128 ve 130 sayılı imar adalarında bir kısım yolların kapanması ve yeni yolların açılması ve diğer tadilatlarla ilgili olarak 1/5000 ölçekli nazım ve 1/1000 ölçekli uygulama imar planlarında değişiklik yapılmasına ilişkin 19.6.2001 günlü ve 2001/2-(71) sayılı belediye meclis kararının iptali istemiyle açılan davayı ehliyet yönünden reddeden mahkeme kararının bozulması davacılar tarafından istenilmektedir.

İdari işlem ile bu işleme karşı iptal dava açacak kişi arasında öngörülen sübjektif ehliyet koşulunun menfaat ilişkisi olduğu 2577 sayılı Yasanın 2.maddesinin 1. fıkrasının (a) bendinde yer alan hükümden anlaşılmaktadır. Adı geçen bende göre iptal davalarının "menfaatleri ihlal edilenler tarafından" açılabileceği belirtilmiştir.

İmar Planı Yapılması ve Değişikliklerine Ait Esaslara Dair Yönetmeliğin 21. maddesinde, plan müellifinin uygun görüşünün alınmasının şart olduğu açıklanmış, 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanununun 2. maddesinde her nevi planların fikir ve sanat eseri sayıldığı, 16. maddesinde eser sahibinin izni olmadıkça eserde veyahut eser sahibinin adında kısaltmalar, ekleme ve başka değiştirmeler yapılamayacağı öngörülmüştür.

Dosya içeriğinden, ...... Konut alanında 1/5000 ölçekli nazım imar planı ve 1/1000

ölçekli uygulama imar planının davacı şirketle, S.S .........  Konut Yapı Kooperatifleri Birliği

arasında yapılan sözleşme üzerine davacı şirketçe yapıldığı, plan müellifinin ise davacı ... olduğu, planların belediye meclisi tarafından onaylanmasından sonra yapılan plan değişikiikleri ile yeşil alanların rekreasyon alanına çevrildiği, devamlılığı olan yoiu'n iptal edildiği, plan müellifi olarak davacılara plan tadilatı ile ilgili başvurunun olmadığı öne sürülerek dava açıldığı anlaşılmaktadır.

Uyuşmazlık konusu, 1/5000 ölçekli nazım imar planı İle 1/1000 ölçekli uygulama imar planlarında değişiklik yapılmasıyla ilgili Belediye Meclis kararı, eser sahibi davacıların hukukunu ilgilendirdiğinden, planı yapan davacılarla bu işlem arasında meşru, güncel ve kişisel menfaat ilgisinin bulunduğunun kabulü gerekir.

Bu durumda davayı ehliyet yönünden reddeden mahkeme kararında isabet bulunmamaktad'r.

Açılanan nedenlerle, temyiz konusu mahkeme kararının bozulmasının uygun olacağı düşünülmektedir.

TÜRK MİLLCTİ ADINA

Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:

Dava, İstanbul,..,,..., ... Köyü, 111, 112, 116, 128 ve 130 sayılı imar adalarında bir kısım yolların kapanması ve yeni yolların açılması ile diğer tadilatlarla ilgili olarak mevcut 1/5000 ölçekli nazım ve 1/1000 ölçekli uygulama imar planlarında değişiklik yapılması yolundaki 19.6.2001 günlü, 2001/2-(71) sayılı belediye meciis kararının iptali istemiyle açılmış; İdare Mahkemesince, dosyanın incelenmesinden, yapımcı firma ve plan müellifi olarak davacılar tarafından hazırlanan imar planlarının belediye meclisi tarafından onaylanarak yürürlüğe konulmasından sonra bölgede faaliyet gösteren ... Konut Yapı Kooperatifleri Birliği'nin başvurusu üzerine dava konusu plan değişikliği işleminin tesis edildiği, davacıların ilk imar planlarının yapımcı firması ve müellifi olmak dışında söz konusu plan değişikliğinin kişisel menfaatini ihlal etmediği gibi belediye ve mücavir alan sınırları içinde taşınmazları bulunduğu ya da burada oturdukları yolunda bilgi ve belge de bulunmadığı anlaşıldığından değiştirilen imar planlarının yalnızca yapımcı firması ve müellifi olma sıfatının değişiklik işlemlerine karşı dava açma ehliyeti kazandırmayacağı gerekçesiyle davanın ehliyet yönünden reddine karar verilmiş; karar davacılar vekili tarafından temyiz edilmiştir.

Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 2. maddesinde, Türkiye Cumhuriyetinin Hukuk Devleti olduğu belirtilmektedir. Hukuk Devletinin öğesi olan idarece tesis edilen işlemlerin hukuka uygunluğu ve sonuçta idarenin hukuka bağlılığının yargısal denetimi iptal davaları yoluyla sağlanır,

2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 8.6.2000 günlü, 4577 sayılı Kanunla değişik 2. maddesinde belirtildiği üzere, idari işlemler hakkında yetki, şekil, sebep, konu ve maksat yönlerinden biri ile hukuka aykırı olduklarından dolayı iptalleri İçin menfaatleri ihlal edilenler tarafından açılan davalar iptal davası olarak tanımlanmıştır.

İdari işlemlerin hukuka uygunluğunun yargı yoluyla denetimini amaçlayan iptal davasının görüşüiebilmesinin ön koşullardan biri olan "dava açma ehliyeti", her idari işleme karşı herkes tarafından iptal davası açılmasının idare ile işlemlerinde istikrarsızlığa neden

olmaması ve idarenin işleyişinin bu yüzden olumsuz etkilenmemesi için, dava konusu edilecek işlem ile dava açacak kişi arasında belli ölçütler içinde menfaat ilişkisinin varlığını ifade etmektedir. Her olay ve davada, idari işlem ile dava açacak kişi arasında öngörülen sübjektif ehliyet koşulu olarak menfaat ihlalinin kişisel, meşru ve güncel bir menfaat olması ölçütleri ekseninde yargı mercilerince değerlendirilerek takdir edilecektir.

Öte yandan, 2.9.1999 günlü, 23804 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan İmar Planı Yapılması ve Değişikliklerine Ait Esaslara Dair Yönetmelikte Değişiklik Yapılması Hakkındaki Yönetmeliğin 8. maddesiyle İmar Planı Yapılması ve Değişikliklerine Ait Esaslara Dair Yönetmeliğin 27. maddesinin 1. fıkrasına "Plan müellifinin gerekçeli uygun görüşünün alınması şarttır" şeklinde bir bent eklenmiştir.

5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanununun 1. maddesinde genel anlamda "eser" tanımı yapılmış, 2. maddesinin 3. fıkrasında her nevi planların fikir ve sanat eseri sayıldığı, 16. maddesinin 1. fıkrasında da, eser sahibinin izni olmadıkça eserde veyahut eser sahibinin adında kısaltmalar, ekleme ve başka değiştirmeler yapılamayacağı, hükme bağlanmıştır. Bu hükümler uyarınca planın teknik ve bilimsel fikir eseri olarak korunduğu, eser sahibinin izni olmadıkça plan değişikliği yapılamayacağı, planda değişiklik yapılabilmesi için plan müellifinin muvafakatinin alınması gerekmektedir.

Buna göre, 5846 sayılı Yasada belirtilen düzenlemenin uygulanması ve Yasa kapsamında bulunan planın eser olarak korunması amacıyla plan müellifinin gerekçeli uygun görüşünün alınmasının şart olduğu görülmektedir.

Dosyanın İncelenmesinden, .....  Konut alanındaki 1/5000 ölçekli nazım, 1/1000

ölçekli uygulama İmar planlarının S.S....... Konut Yapı Kooperatifleri Birliği ile davacı şirket

arasında düzenlenen sözleşmeye göre davacı şirketçe yapıldığı, plan müellifliğinin ise davacı ... tarafından üstlenildiği, bu planların belediye meclisince onaylandığı, daha sonra bu planlarda yapılan değişikliklerle yeşil alanların rekreasyon alanına çevrildiği, devamlılığı olan yolun iptal edildiği, plan müellifi olarak davacılara plan tadilatı ile İlgili herhangi bir başvuruda bulunmadığı ileri sürülerek görülen davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

İdari işlem ile dava açacak kişi arasında öngörülen sübjektif ehliyet koşulu olarak menfaat ihlalinin kişisel, meşru ve güncel bir menfaat olması ölçütleri çerçevesinde, uyuşmazlık konusu olayda, davacıların yapımcısı ve müellifi oldukları imar planlarında değişiklikler yapılması, ayrıca plan müellifi olarak da görüşünün alınmamış olduğunun öne sürülmesi karşısında planlarda değişiklik yapılmasına ilişkin işlemin iptali istemiyle açılan davada dava açma ehliyeti bulunmaktadır.

Bu durumda, dava konusu imar planlarında değişiklik yapılmasına ilişkin işlemin iptali istemiyle davacıların dava açma ehliyetinin bulunmasına karşın aksi yönde verilen temyize konu mahkeme kararında hukuki isabet görülmemiştir.

Açıklanan nedenlerle, İstanbul 2. İdare Mahkemesince verilen 22.4.2003 günlü, E:2002/1555, K:2003/486 sayılı kararının bozulmasına, 16.090.000.-lira karar harcı ile fazladan yatırılan 11.970.000.-lira harcın temyiz isteminde bulunana iadesine, dosyanın adı geçen mahkemeye gönderilmesine 14.1.2004 gününde oybirliğiyle karar verildi.

T.C

DANIŞTAY

Altıncı Daire

Esas  No:1998/2676

Karar No:1999/2714

ÖZETİ : Parselasyon işlemi sırasında aynı düzenleme alanın bulunan davacıya ait

parsellerin birlikte değerlendirilmesinde ve parsellerin toplam yüzölçümleri üze­rinden düzenleme ortaklık payı alınarak imara uygun parseller oluşturulup eski yerlerinden tahsis yapılmasında mevzuata aykırılık bulunmadığı hk.-DD.102

Temyiz isteminde Bulunan :  ... Belediye Başkanlığı
Vekili                  : Av.  ...

Karşı Taraf       :   ...

İstemin Özeti : Bursa 2.İdare Mahkemesinin 31.12.1997 günlü, E:1996/339. K:1997/1115 sayılı kararının usul ve yasaya aykırı olduğu öne sürülerek bozulma­sı istenilmektedir.

Savunmanın Özeti: Savunma verilmemiştir.

Tetkik Hakimi Leyla Kodakoğlu'nun Düşüncesi : Temyiz isteminin kabulü ile mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

Savcı Aynur Şahinok'un Düşüncesi : Temyiz dilekçesinde Öne sürülen husus­lar, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49.maddesinin 1.fıkrasında be­lirtilen nedenlerden hiçbirisine uymayıp idare mahkemesince verilen kararın da­yandığı hukuki ve yasal nedenler karşısında anılan kararın bozulmasını gerekti­rir nitelikte görülmemektedir.

Açıklanan nedenlerle temyiz isteminin reddiyle idare mahkemesi kararının onanmasının uygun olacağı düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:

Duruşma yapılmasına gerek görülmedi.

Dava         Beldesi, ... Mahallesinde, 2981 sayılı Yasanın 10/c madde­
si uyarınca yapılan parselasyon işleminin eski 4704 parsel sayılı taşınmaza
ilişkin kısmının ve bu parselasyona yapılan itirazın reddedilmesine ilişkin 2.4.
1996 günlü, 130 sayılı beleydiye encümeni kararının iptali istemiyle açılmış,
idare mahkemesince; mahallinde yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi üzerine
düzenlenen raporun dosyada bulunan bilgi ve belgelerle birlikte değerlendirilme­
sinden, davacının 3 adet parselinin parselasyona tabi tutulduğu ve her bir par­
selden eşit oranda düzenleme ortaklık payı alınması gerekirken farklı oranlarda
alındığı, parsellerin konumları nedeniyle değerlerinin farklı olduğu, daha de­
ğerli yerde bulunan parselden daha fazla, değersiz yerdeki parselden ise çok da­
ha az oranda düzenleme ortaklık payı alınarak eşdeğerde tahsis yapılmadığı anla­
şıldığından, 4704 parsel sayılı 165 m2 yüzölçümlü değerli yerdeki taşınmaza yeni
357 ada, 1 parsel numarası verildiği ve 85 m2 yüzölçümlü olarak oluşturulduğu ve
bu değerli parselde oluşan mağduriyetin eşdeğerde olmayan 2968 ve 2985 parsel
sayılı taşınmazlar ile giderilmeye   çalışıldığı    anlaşıldığından,    parselasyonuneşitlik ilkesine de aykırı olduğu gerekçesiyle dava konusu işlemlerin iptaline karar verilmiş, bu karar davalı idare tarafından temyiz edilmiştir.

Dosyanın incelenmesinden, davacının 4704, 2968 ve 2985 parsel sayılı üç adet taşınmazının parselasyon işlemi kapsamında bulunduğu, toplam yüzölçümü 1096 m2' olan taşınmazlardan, yöre için hesaplanan % 20 oranında toplam 226.90 m2'lik düzenleme ortaklık payı alındıktan sonra kalan 881.56 m2"lik taşınmazın eski yerlerinde oluşturulan parsellerin müstakil olarak tahsis edilmesi suretiyle karşılandığı, fazladan verilen 11 m2'lik kısım için ise davacı aleyhine ipotek tesis edildiği anlaşılmaktadır.

4704 parsel sayılı taşınmazın daha değerli bir konumda bulunduğu, bu yer­den düzenleme ortaklık payı alındıktan sonra 131.18 m2 pay kalmış ise de. eski taşınmazın büyük bir kısmının yol alanında kalmış olması nedeniyle yol alam dı­şında kalan kısmının daha küçük bir parsel haline getirildiği ve 85 m2'lik müs­takil bir imar parseli olarak davacıya tahsis edildiği, eksik verilen 46.18 m2' lik kısmının ise yol alanında kalmış olması nedeniyle eski yerinden verilmesi olanağı bulunmadığından ve başka bir yerden verilmesinin zorunlu olduğu, bu ne­denle, aym düzenleme alanında bulunan davacıya ait eski 2968 ve 2985 parsel sa­yılı taşınmazlarla birlikte değerlendirildiği ve bu taşınmazların bulunduğu yer­de oluşturulan ve müstakil olarak davacıya tahsis edilen 378 ada. 11 parsel; 378 ada. 12 parsel: 378 ada. 13 parsel ve 363 ada. 3 parsel sayılı taşınmazlara ila­ve edildiği anlaşılmıştır.

Bu durum karşısında, düzenleme ortaklık payının yöre için. hesaplanan % 20 oranında ve her parselden eşit oranda alındığı, eski parsellerin bulunduğu yerde oluşturulan yeni imar parsellerinin müstakil olarak davacıya tahsis edil­diği, fazladan verilen 11 m2'lik kısım için ise ipotek tesis edildiği açık ol­duğundan ve parselasyon işleminde mevzuata aykırılık bulunmadığından, dava konu­su işlemlerin iptali yolundaki idare mahkemesi kararında isabet görülmemiştir.

Açıklanan nedenlerle Bursa 2.İdare Mahkemesinin 31.12.1997 günlü, E:1996/ 339. K:1997/1115 sayılı kararının bozulmasına, dosyanın adı geçen mahkemeye gön­derilmesine 18.5.1999 gününde oybirliğiyle karar verildi.

DANIŞTAY

Altıncı Daire

Esas No : 2002/2922

Karar No : 2003/5324

Özeti : Davacılara ait taşınmazlar; yapı yapılamayacak olan kıyı ve sahil şeridinin ilk 50 metrelik bölümünde kaldığından ve parselasyon paftasında da buradaki taşınmazlar park olarak gösterildiğinden, eski yerinin daha değerli olmasının mümkün olmadığı ve bulunduğu yer dışında imar parseli verilmesinin mevzuata uygun olduğu hakkında.-DKD.4

Temyiz İsteminde Bulunan : ... Belediye Başkanlığı
Vekili                     : Av ...

Karşı Taraf        : ... Mirasçıları: ...,...,...,...,...,...,...,...,...,...,...,...

Vekilleri                : Av. ..., Av....

İstemin Özeti : Edirne İdare Mahkemesinin 20.9.2001 günlü, E:2001/608, K:2001/687 sayılı kararının usul ve yasaya aykırı olduğu öne sürülerek bozulması istenilmektedir.

Savunmanın Özeti: Savunma verilmemiştir.

Danıştay Tetkik Hakimi Selçuk Topalın Düşüncesi : Davacılara ait 125 ada, 57 ve 114 parsel sayılı taşınmazların 3621 sayılı Kıyı Kanununa göre yapı yapılamayacak olan kıyı ve sahil şeridinin ilk 50 metrelik bölümü içinde kaldığı ve dava dosyasında bulunan parselasyon işlemine ait paftada da davacının kadastral parsellerinin bulunduğu yerde oluşturulan taşınmazların park alanı olarak gösterildiği ve bu yerde imar parseli oluşturularak tahsis yapılamayacağı; ayrıca, kadastral parsellerin bitişiğinde ve yakınında oluşturulan imar parsellerinin de o yerlerdeki kadastral parsel maliklerine verildiği dikkate alındığında, davacıya parselasyon işlemine tabi tutulan taşınmazlarına karşılık olarak fiziki ve teknik zorunlulukların göz önünde bulundurulması suretiyle kadastral parsellerin dışındaki yerdeki imar parsellerinden tahsis yapılmasında mevzuata aykırılık bulunmadığından, aksi yönde verilen temyize konu idare mahkemesi kararının bozulmasının uygun olacağı düşünülmektedir.

Danıştay Savcısı Sedat Larlar'in Düşüncesi : Temyiz dilekçesinde öne sürülen hususlar, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49. maddesinin 1. fıkrasında belirtilen

nedenlerden hiçbirisine uymayıp İdare Mahkemesince verilen kararın dayandığı hukuki ve yasal nedenler karşısında anılan kararın bozulmasını gerektirir nitelikte görülmemektedir.

Açıklanan   nedenlerle,   temyiz   isteminin   reddiyle   İdare   Mahkemesi   kararının onanmasının uygun olacağı düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:

Dava, ..., ... İlçesi, ... Mahallesi, 125 ada, 57 ve 114 parsel sayılı taşınmazların bulunduğu bölgede 3194 sayılı İmar Kanununun 18. maddesi uyarınca yapılan parselasyon işleminin ve bu işleme yönelik itirazın reddine ilişkin 23.6.2000 günlü, 23/165 sayılı belediye encümeni kararının iptali istemiyle açılmış; İdare Mahkemesince, yerinde yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucunda düzenlenen raporla dosyadaki bilgi ve belgelerin birlikte değerlendirilmesinden, dava konusu taşınmazların güney cepheleri kıyı kenar çizgisinden itibaren yaklaşık 5 metre içerde iken, taşınmazların denize olan yakınlığı gözardı edilerek denize yakın olarak oluşturulan imar adalarından davacılara yer verilmeyerek daha kuzeyde ve denizden uzaktaki imar parsellerinden yer verildiği, davacıların kadastral parsellerinin kuzeyinde yer alan kadastral parsel sahiplerine eski yerlerinde ve denize daha yakın yerde oluşturulan İmar parsellerinden tahsis yapıldığı anlaşıldığından, dava konusu işlemlerde mevzuata ve hakkaniyete uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle iptaline karar verilmiş; karar davalı idare vekili tarafından temyiz edilmiştir.

3194 sayılı İmar Kanununun 18. maddesinde: "İmar hududu İçinde bulunan binalı veya binasız arsa ve arazileri malikleri veya diğer hak sahiplerinin muvafakati aranmaksızın, birbirleri ile, yol fazlaları ile, kamu kurumlarına veya belediyelere ait bulunan yerlerle birleştirmeye, bunları yeniden İmar planına uygun ada veya parsellere ayırmaya, müstakil, hisseli veya kat mülkiyeti esaslarına göre hak sahiplerine dağıtmaya ve re'sen tescil İşlemlerini yaptırmaya belediyeler yetkilidir. Sözü edilen yerler belediye ve mücavir alan dışında ise yukarıda belirtilen yetkiler valilikçe kullanılır. Belediyeler veya valiliklerce düzenlemeye tabi tutulan arazi ve arsaların dağıtımı sırasında bunların yüzölçümlerinden yeteri kadar saha, düzenleme dolayısıyla meydana gelen değer artışları karşılığında "düzenleme ortaklık payı" olarak düşülebilir. Ancak, bu maddeye göre alınacak düzenleme ortaklık paylan, düzenlemeye tabi tutulan arazi ve arsaların düzenlemeden önceki yüzölçümlerinin yüzde otuzbeşini geçemez. Düzenleme ortaklık payları, düzenlemeye tabi tutulan yerlerin ihtiyacı olan yol, meydan, park, otopark, çocuk bahçesi, yeşil saha, cami ve karakol gibi umumi hizmetlerden ve bu hizmetlerle ilgili tesislerden başka maksatlarda kullanılamaz...." hükmü yer almaktadır.

Dosyanın İncelenmesinden, davacılara ait 125 ada, 57 ve 114 parsel sayılı taşınmazların 3621 sayılı Kıyı Kanununa göre yapı yapılamayacak olan kıyı ve sahil şeridinin ilk 50 metrelik bölümü içinde kaldığı ve dava dosyasında bulunan parselasyon işlemine ait paftada da davacının kadastral parsellerinin bulunduğu yerde oluşturulan taşınmazların park alanı oiarak gösterildiği ve bu yerde imar parseli oluşturularak tahsis yapılamayacağı; ayrıca, kadastra! parsellerin bitişiğinde ve yakınında oluşturulan imar parsellerinin de o yerlerdeki kadastral parsel maliklerine verildiği anlaşılmaktadır.

Davacıların kadastral parsellerinin yeri ve bu yerde İmar parseli oluşturularak tahsis yapılamayacağı dikkate alındığında, dava konusu parselasyon İşlemiyle fiziki ve teknik zorunluluklar da göz önünde bulundurularak kadastral parsellerin dışında oluşturulan imar parsellerinden tahsis yapılmasında mevzuata aykırılık bulunmamaktadır.

Bu durumda, dava konusu parselasyon işleminin iptali yolunda verilen idare mahkemesi kararında isabet görülmemiştir.

Açıklanan nedenlerle Edirne İdare Mahkemesinin 20.9.2001 günlü, E:2001/608, K:2001/687 sayılı kararının bozulmasına, 10.120.000.- lira karar harcı ile fazladan yatırılan 7.530.000.- lira harcın temyiz isteminde bulunana iadesine, dosyanın adı geçen mahkemeye gönderilmesine 3.11.2003 gününde oybirliğiyle karar verildi.

imar hukukcusu

Copyright © Imar Hukukcusu Tüm hakları saklıdır.

Yayınlanma:: 2007-06-05 (2639 okuma)