Bu kısımda Danıştayın imar hukuku ile ilgili karar örnekleri bulunmaktadır.

Temyiz İsteminde Bulunanlar:!-... Belediye Başkanlığı

Vekili

Vekili Karşı Taraf İstemin Özeti

Av. ...

Sakarya 2. idare Mahkemesinin 25.12.2002 günlü, E:2002/443, K:2002/1616 sayılı kararının usul ve yasaya aykırı olduğu ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.

Savun m an m Özeti: Savunma verilmemiştir.

Danıştay Tetkik Hakimi Leyla Kodakoğlu'nun Düşüncesi : Dava, davacının taşınmazının bulunduğu yerden imar yolu geçirilmesine ilişkin uygulama imar planı değişikliği İşleminin iptali istemiyle açılmış, İdare Mahkemesince, yolun tamamının davacının parselinden geçirilmesinin eşitlik ilkesine aykırı olduğu gerekçesi İle işlem iptal edilmiştir.

İmar planlarında öngörülen ulaşım sisteminin bir parçası olan imar yollarının güzergahının belirlenmesi sırasında yolun devamlılığının ve diğer yollarla bağlantısının gözönünde bulundurulması zorunludur.

Dava konusu imar planı değişikliği işlemi ile imar adasının ortasından geçirilen yolun komşu imar adalarında da devam ettiği ve devamlılığı olan bir yol güzergahının parçası olduğu anlaşılmaktadır.

Bu nedenle, yolun kısmen komşu parsellerden geçirilmesi ve güzergahının bu şekilde belirlenmesi gerektiği yolundaki gerekçe ile İmar planı tadilatını iptal eden idare mahkemesi kararında isabet görülmediğinden, kararın bozulması gerektiği düşünülmektedir.

Danıştay Savcısı Tülin Özgenç'in Düşüncesi : Davacıya ait, .,., .,., 56 pafta, 2986 parsel sayılı taşınmazdan yol geçirilmesine İlişkin Encümen kararının iptali istemiyle açılan dava sonucunda, İdare Mahkemesince dava konusu işlemin iptali yolunda verilen kararın temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

İdare Mahkemesince yerinde yaptırılan keşif ve bilirkişi İncelemesi sonucu düzenlenen raporda, uyuşmazlık konusu yoiun ait ölçekli planda getirilmiş ayrıntı niteliğinde ek yaya yolu özelliği taşıdığı belirtilmiş ise de, mevcut imar planı örneğine göre bu yolun 10 m genişliğinde ve devamlılığı olan bir yol olarak düzenlendiği görüldüğünden, bölgenin 1/5000 ölçekli nazım imar planı örneği getirilerek yolun trafik yolu niteliği taşıyıp taşımadığının ortaya konulması, komşu imar adalarındaki 10 m.lik yollarında 1/5000 ölçekli planda düzenlenip düzenlenmediği de dikkate alınarak uyuşmazlık konusu yolun bir ayrıntı niteliğinde olup olmadığının buna göre belirlenmesi gerektiğinden, bu hususlar İncelenmeden verilen mahkeme kararında hukuki isabet görülmemiştir.

Açıklanan nedenlerle, temyize konu mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü;

Dava, ..., ..., 56 pafta, 2986 parsel sayılı taşınmazdan yol geçirilmesi yolundaki 1/1000 ölçekli uygulama imar planı değişikliğine ilişkin 4.1.2001 günlü, 1 sayılı ... Belediye Meclisi kararının ve bu kararın onanmasına ilişkin 12.1.2001 günlü ... Büyükşehir Belediye Başkanlığı işleminin iptali istemiyle açılmış; İdare Mahkemesince, mahallinde yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi üzerine düzenlenen raporun dosyada bulunan bilgi ve belgelerle birlikte değerlendirilmesinden, dava konusu taşınmazın imar planında konut alanında kaldığı, konumu ve işlevi ile planda getirilen kullanımın şehircilik ilkelerine uygun olmamakla birlikte, dava konusu 2986 parsel sayılı taşınmaz ile 12131 parsel sayılı komşu taşınmaz arasında oluşturulan yolun güzergahının her iki tarafındaki taşınmazlardan eşit miktarda pay alınması suretiyle düzenlenmesi gerekirken yolun tamamının davacıya ait taşınmazdan geçirilmesine ilişkin imar planı değişikliği işleminde eşitlik ilkesine ve planlama tekniğine uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle iptaline karar verilmiş, bu karar davalı idareler tarafından temyiz edilmiştir.

İmar planlarında öngörülen ulaşım sisteminin bir parçası olan imar yollarının güzergahının belirlenmesi sırasında yolun devamlılığının ve diğer yollarla bağlantısının gözönünde bulundurulması zorunludur.

Dava konusu imar planı değişikliği İşlemi ile imar adasının ortasından geçirilen yolun komşu imar adalarında da devam ettiği ve devamlılığı olan bir yol güzergahının parçası olduğu anlaşılmaktadır. Bu nedenle, yolun kısmen komşu parsellerden geçirilmesi ve güzergahının bu şekilde belirlenmesi gerektiği yolundaki gerekçe ile imar planı tadilatının iptali yolundaki idare mahkemesi kararında şehircilik ve planlama ilkelerine uyarlık bulunmamaktadır.

Diğer taraftan alt ölçekli İmar planları üst ölçekli İmar planlarına aykırı olamayacağından, arazi kullanım kararlarının alt ölçekli uygulama imar planları ile değiştirilmesi mümkün değildir.

İdare Mahkemesince karara esas alınan bilirkişi raporunda, uyuşmazlık konusu imar yolunun alt ölçekteki imar planında getirilmiş ayrıntı niteliğinde, ek yaya yolu özelliği taşıdığı belirtilmiş ve bu bağlamda nazım imar planına aykırılığı yolunda bir tesbitte bulunulmamıştır.

Ancak, dosyada bulunan imar planı örneğinde bu yolun 10 metre genişliğinde ve devamlılığı olan bir yol olarak düzenlendiği anlaşılmaktadır.

Bu durumda, bölgenin 1/5000 ölçekli nazım imar planı örneğinin davalı idareden istenilmesi suretiyle, uyuşmazlık konusu yolun trafik yolu niteliği taşıyıp taşımadığının açık olarak ortaya konulması, komşu imar adalarındaki 10 metrelik yolların 1/5000 ölçekli planda düzenlenip düzenlenmediğinin de dikkate alınması suretiyle, dava konusu yolun ayrıntı olarak getirilmiş bir kullanım olup olmadığının belirlenmesi gerekmektedir.

Belirtilen nedenlerle, anılan hususların gözönünde bulundurulması suretiyle uyuşmazlığın karara bağlanması gerektiği sonucuna varılmış, İdare Mahkemesi kararında isabet görülmemiştir.

Açıklanan nedenlerle Sakarya 2. İdare Mahkemesinin 25.12.2002 günlü, E:2002/443, K:2002/1616 sayılı kararının bozulmasına, 16.090.000 lira karar harcı ile fazladan yatırılan 11.970.000 lira harcın temyiz isteminde bulunana iadesine, dosyanın adı geçen mahkemeye gönderilmesine 24.10.2003 gününde oybirliğiyle karar verildi.

T.C.

DANIŞTAY

Altıncı Daire

Esas No : 2003/1709

 Karar No : 2004/26

Özeti : Parselasyon işleminin 1/1000 ölçekli uygulama imar planına dayalı olarak yapılacağı, ancak 1/1000 Ölçekli uygulama işleminin dava konusu edilmemesi halinde, parselasyon işleminin 3194 sayılı İmar Kanununun 18. maddesi ile ilgili yönetmelik hükümleri ile 1/1000 ölçekli uygulama imar planına ve parselasyon ilkelerine uygun yapılıp yapılmadığının irdelenmesi suretiyle karar verilmesi gerektiği hakkında.-DKD.5

Temyiz İsteminde Bulunan : ... Belediye Başkanlığı
Vekili                     ; Av. ...

Karşı Taraf        : Türkiye ... Bankası... Şubesi Müdürlüğü
Vekili                     : Av. ...

İstemin Özeti : Konya İdare Mahkemesinin 27.11.2002 günlü, E:2001/1868, K:2002/1594 sayılı kararının usul ve yasaya aykırı olduğu ileri sürülerek bozulması İstenilmektedir.

Savunmanın Özeti : Temyiz edilen kararda bozma nedenlerinden hiçbiri bulunmadığından, usul ve kanuna uygun olan kararın onanması gerektiği savunulmaktadır.

Danıştay Tetkik Hakimi Halil Koç'un Düşüncesi : Parselasyon işleminin dayanağı 1/1000 ölçekli uygulama imar planı dava konusu edilmediğinden, dava konusu parselasyon işleminin 3194 sayılı yasa ve ilgili yönetmelik hükümleri ile 1/1000 ölçekli uygulama imar planına ve parselasyon ilkelerine uygun yapılıp yapılmadığının irdelenmesi suretiyle yeniden karar verilmesi gerektiğinden mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

Danıştay Savcısı M.İclal Kutucu'nun Düşüncesi :..., ... ilçesi ... Mahallesi 35 pafta, 179 ada, 28 parselde kayıtlı taşınmazın bulunduğu yerde 3194 sayılı Kanunun 18. maddesine göre imar uygulaması yapılmasına ilişkin 21.9.2001 günlü ve 697 sayılı Belediye Encümen Kararını iptal eden idare mahkemesi kararının bozulması istenilmektedir.

Dosyanın incelenmesinden, davacı tarafından parselasyon işlemi sonucu kendisine tahsis edilen parselin başkaları İle hisseli olduğunu ve taşınmazın düzenleme öncesi konumu ile ilişkisinin bulunmadığı, düzenlemenin adalet ve eşitlik ilkelerine ters düştüğü, belediyenin yeni oluşturduğu parsellerin her birine kendisini hissedar yaparak Kanunun amacı dışına çıktığı, mevzuat hükümlerine aykırı biçimde kapanan kadastrol yolların belediyeye ait parsel şeklinde düzenlemeye dahil edildiği ve düzenleme sonucu belediye adına parseller oluşturulduğu iddiaları ile parselasyon işleminin iptali istemiyle dava açıldığı halde mahkemece İmar planı yönünden inceleme yapılıp dava konusu parselasyon işleminin iptal edildiği anlaşılmaktadır.

Bu yüzden parselasyon işleminin iptali istemiyle açılan davanın davacının iddiaları gözönünde bulundurularak karara bağlanması gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle temyiz konusu mahkeme kararının bozulmasının uygun olacağı düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:

Dava, ..., ... İlçesi, 35 pafta, 179 ada, 28 parsel sayılı taşınmazın bulunduğu alanda 3194 sayılı İmar Kanununun 18. maddesi uyarınca parselasyon yapılmasına ilişkin 21.9.2001 günlü, 697 sayılı belediye encümeni kararının iptali istemiyle açılmış; idare mahkemesince, yerinde yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucunda düzenlenen raporla, dosyadaki bilgi ve belgelerin birlikte değerlendirilmesinden, yapılan düzenleme sonucunda oluşturulan imar parsellerinin standart bir büyüklüğünün bulunmadığı, objektif kriterlere dayanılmadığı kentsel siluet açısından birbirine yakın adalarda bile farklı yapılaşma ve yoğunluk kararlarının oluşturulduğu anlaşıldığından, dava konusu işlemde mevzuata uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle iptaline karar verilmiş, bu karar davalı idare vekili tarafıdan temyiz edilmiştir.

3194 sayılı Yasanın 18. maddesinin 1. fıkrasında, imar hududu içinde bulunan binalı veya binasız arsa ve arazileri malikleri veya diğer sahiplerinin muvafakati aranmaksızın birbirleri ile, yol fazlaları ile, kamu kurumlarına veya belediyelere ait bulunan yerlerle birleştirmeye, bunları yeniden imar planına uygun ada veya parsellere ayırmaya, müstakil,

hisseli veya kat mülkiyeti esaslarına göre hak sahiplerine dağıtmaya ve re'sen tescil işlemlerini yaptırmaya belediyelerin yetkili olduğu kurala bağlanmıştır.

İmar Kanununun 18. maddesi uyanca yapılacak Arazı ve Arsa Düzenlemesi ile İlgili Esaslar Hakkında Yönetmeliğin 10. maddesinde de imar parsellerinin oluşturulması ve dağıtımındaki esaslar belirlenmiştir.

Anılan Yasa ve Yönetmelik hükümlerinin değerlendirilmesinden, parselasyon işlemiyle amaçlananın imar planı, plan raporu ve imar yönetmeliği hükümlerine göre imar adasının tüm biçim ve boyutu, yapı düzeni, inşaat yaklaşma sınırı ve bahçe mesafeleri, yapı yüksekliği ve derinliği, yerleşme yoğunluğu, taban alanı ve kat alanı katsayısı, arazinin kullanma şekli, mülk sınırları, mevcut yapıların durumu gözönüne alınmak suretiyle sorunsuz, üzerinde yapı yapmaya elverişli imar parseli oluşturmak olduğu açıktır.

Öte yandan, bir bölgede parselasyon işlemi yapılabilmesi için öncelikle 1/1000 ölçekli uygulama imar planı yapılması ve parselasyon işlemimin de bu plana dayalı olması gerekmektedir.

Dosyanın incelenmesinden, davanın davacıya ait taşınmazın bulunduğu alanda 3194 sayılı İmar Kanununun 18. maddesi uyarınca yapılan parselasyon işleminin İptali istemiyle açıldığı, idare mahkemesince, dava konusu düzenlemenin 3194 sayılı Yasanın 18. maddesi ve ilgili Yönetmelik hükümlerine uygun olup olmadığının tespiti amacıyla yerinde keşif ve bilirkişi incelemesi yaptırıldığı, ancak bilirkişi raporunda parselasyon işlemiyle birlikte, bu işlemin dayanağı imar planına yönelik değerlendirmelere de yer verildiği, mahkemenin de, dava konusu olmadığı halde imar planına yönelik değerlendirmeleri esas almak suretiyle parselasyon işleminin iptaline karar verdiği anlaşılmaktadır.

Bu durumda, parselasyon işleminin dayanağı 1/1000 ölçekli uygulama imar planı dava konusu edilmediğinden, dava konusu parselasyon işleminin yukarıda anılan Yasa ve Yönetmelik hükümleri ile 1/1000 ölçekli uygulama imar planına ve parselasyon ilkelerine uygun yapılıp yapılmadığının, irdelenmesi suretiyle yeniden bir karar verilmelidir.

Açıklanan nedenlerle, Konya İdare Mahkemesinin 27.11.2002 günlü, E:2001/1868, K:2002/1594 sayılı kararının bozulmasına, 16.090.000- lira karar harcı ile fazla yatırılan 11.970.000- lira harcın temyiz isteminde bulunana iadesine, dosyanın adı geçen mahkemeye gönderilmesine 12.1.2004 gününde oybirliğiyle karar verildi.

T.C.

DANIŞTAY

Altıncı Daire

Esas No : 2002/853

Karar No : 2003/3482

Özeti : Alt ölçekli imar planlarının, üst ölçekli imar planlarına uygun olmaları gerektiği, 1/1000 ölçekli planın 1/5000 ölçekli plana aykırı düzenlemeler getire­meyeceği hk.-DKD.2

Temyiz İsteminde Bulunan : ... Belediye Başkanlığı
Vekili                     : Av. ...

Karşı Taraf        : ...
Vekili                      : Av. ...

İstemin Özeti : İstanbul 1. İdare Mahkemesinin 1.11.2001 günlü, E:2000/908, K:200l/1388 sayılı kararının usul ve yasaya aykırı olduğu ileri sürülerek bozulması istenilmektedir

Savunmanın Özeti         : Savunma verilmemiştir.

Danıştay Tetkik Hakimi İsmet Çan'ın Düşüncesi ; Dava konusu edilen belediye meclis kararı ile kabul edilen imar planının ölçeği ile niteliği belirlenerek, plan hiyerarşisi, planlama teknikleri, şehircilik ilkeleri ve kamu yaran yönlerinden yeniden oluşturulacak bilirkişi kurulu aracılığıyla bilirkişi incelemesi yaptırılarak karar verilmesi gerekirken eksik incelemeye dayalı verilen temyize konu mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

Danıştay Savcısı Aynur Şahinok'un Düşüncesi : Temyiz dilekçesinde öne sürülen hususlar, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49. maddesinin 1. fıkrasında belirtilen nedenlerden hiçbirisine uymayıp İdare Mahkemesince verilen kararın dayandığı hukuki ve yasal nedenler karşısında anılan kararın bozulmasını gerektirir nitelikte görülmemektedir.

Açıklanan nedenlerle, temyiz isteminin reddiyle İdare Mahkemesi kararının onanmasının uygun olacağı düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:

Dava, ..., ..., ... Bölge, ... Mahallesi, ... pafta, ... parsel sayılı taşınmazı kapsayan alanda imar planı değişikliği yapılmasına ilişkin 15.6.2000 günlü, 2000/50 sayılı belediye meclis kararının iptali istemiyle açılmış; İdare Mahkemesince, yerinde yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucu düzenlenen rapor ile dosyada yer alan bilgi ve belgelerin birlikte değerlendirilmesinden, henüz yapılaşmamış bir çevrede donatı alanları arasında bu donatı alanının yerinin belirlenmesinde plan bütününde bir değerlendirme yapılması gerekirken sadece parsel ölçeğinde bir değerlendirme ile karar üretilmesinde kamu yararı, planlama esasları ve şehircilik ilkelerine uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle iptaline karar verilmiş; bu karar davalı idare vekili tarafından temyiz edilmiştir.

3194 sayılı Yasanın 5 ve 6. maddelerinde nazım ve uygulama imar planı kavramları açıklanmış ve planlar arasındaki hiyerarşik sıralama belirlenmiştir.

Buna göre, alt ölçekli imar planlarının üst ölçekli imar planlarına uygun olması, 1/1000 ölçekli uygulama imar planlarının 1/5000 Ölçekli nazım imar planlarına aykırı düzenlemeler getirmemesi gerekir.

Dosyanın incelenmesinden, davacı tarafından, davalı belediye meclisinin 15.6.2000 günlü, 2000-50 sayılı kararı İle kabul edilen 1/1000 ölçekli uygulama imar planının iptalinin istenildiği, davalı idarece de uyuşmazlık konusu 132 sayılı parsele ilişkin hazırlanan 1/1000 Ölçekli tadilat imar planının belediye meclisince 15.6.2000 gününde onaylandığının belirtilmesine karşın bilirkişi raporunda aynı gün ve sayılı belediye meclis kararı ile 1/5000 ölçekli nazım imar değişikliği yapıldığının belirtildiği ancak dosyada buna ilişkin belediye meclis kararının bulunmadığı gibi Mahkemenin E:2000/1664 sayılı dosyasına sunulan tadilat sonrası 1/5000 ölçekli nazım imar plan paftasında hangi günlü, sayılı belediye meclis kararı ile onaylandığına ilişkin şerh bulunmadığı anlaşılmaktadır.

Uyuşmazlığa konu edilen ... Mahallesi, ... pafta, ... parsel sayılı taşınmazı kapsayan alanda belediye meclisinin 15.6.2000 günlü, 2000/50 sayılı kararı ile onaylanan planın hangi ölçek ve nitelikte plan ya da planlar olduğu, bunlara ilişkin onay şerhlerini de içeren paftalar da   getirtilmek  suretiyle   gerekirse   konusunda   uzman   üniversite   öğretim   üyelerinden

oluşturulacak yeni üç kişilik bilirkişi kurulu aracılığıyla ayrıntılı ve bilimsel olarak planlama esasları, şehircilik ilkeleri ve kamu yararı açısından yeni bir bilirkişi incelemesi yaptırılarak sonucuna göre karar verilmesi gerekmektedir.

Bu durumda, eksik incelemeye dayalı olarak verilen temyize konu mahkeme kararında isabet görülmemiştir.

Açıklanan nedenlerle İstanbul 1. İdare Mahkemesinin 1.11.2001 günlü, E:2000/908, K:2001/1388 sayılı kararının bozulmasına, 6.610.000.- lira karar harcı ile fazladan yatırılan 4.920.000,- lira harcın temyiz isteminde bulunana iadesine, dosyanın adı geçen mahkemeye gönderilmesine 5.6.2003 gününde oybirliğiyle karar verildi.

imar hukukçusu

Copyright © Imar Hukukcusu Tüm hakları saklıdır.

Yayınlanma:: 2007-06-04 (3145 okuma)