YARGILAMANIN YENİLENMESİ:
Madde 53 - 1. (Değişik ilk cümle: 05/04/1990 - 3622/22 md.) Danıştay ile bölge idare, idare ve vergi mahkemelerinden verilen kararlar hakkında, aşağıda yazılı sebepler dolayısıyla yargılamanın yenilenmesi istenebilir.
a) Zorlayıcı sebepler dolayısıyla veya lehine karar verilen tarafın eyleminden doğan bir sebeple elde edilemeyen bir belgenin kararın verilmesinden sonra ele geçirilmiş olması,
b) Karara esas olarak alınan belgenin, sahteliğine hükmedilmiş veya sahte olduğu mahkeme veya resmi bir makam huzurunda ikrar olunmuş veya sahtelik hakkındaki hüküm karardan evvel verilmiş olup da, yargılamanın yenilenmesini isteyen kimsenin karar zamanında bundan haberi bulunmamış olması,
c) Karara esas olarak alınan bir ilam hükmünün, kesinleşen bir mahkeme kararıyla bozularak ortadan kalkması,
d) Bilirkişinin kasıtla gerçeğe aykırı beyanda bulunduğunun mahkeme kararıyla belirlenmesi,
e) Lehine karar verilen tarafın, karara etkisi olan bir hile kullanmış olması,
f) Vekil veya kanuni temsilci olmayan kimseler ile davanın görülüp karara bağlanmış bulunması,
g) Çekinmeye mecbur olan başkan, üye veya hakimin katılmasıyla karar verilmiş olması,
h) (Değişik alt bent: 10/06/1994 - 4001/23 md.) Tarafları, konusu ve sebebi aynı olan bir dava hakkında verilen karara aykırı yeni bir kararın verilmesine neden olabilecek kanuni bir dayanak yokken, aynı mahkeme yahut başka bir mahkeme tarafından önceki ilamın hükmüne aykırı bir karar verilmiş bulunması,
ı) ( Ek bend: 15/07/2003 - 4928 S.K./6. md.) Hükmün, İnsan Haklarını ve Ana Hürriyetleri Korumaya Dair Sözleşmenin veya eki protokollerin ihlali suretiyle verildiğinin, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin kesinleşmiş kararıyla tespit edilmiş olması.
2. Yargılamanın yenilenmesi istekleri esas kararı vermiş olan mahkemece karara bağlanır.
3. ( Değişik bent: 10/06/1994 - 4001/23 md.) (Değişik ilk cümle: 15/07/2003 - 4928 S.K./1. md.) Yargılamanın yenilenmesi süresi, (1) numaralı fıkranın (h) bendinde yazılı sebep için on yıl, (1) numaralı fıkranın (ı) bendinde yazılı sebep için Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararının kesinleştiği tarihten itibaren bir yıl ve diğer sebepler için altmış gündür. Bu süreler, dayanılan sebebin istemde bulunan yönünden gerçekleştiği tarihi izleyen günden başlatılarak hesaplanır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM: KARARLARA KARŞI BAŞVURU YOLLARI
İTİRAZ:
Madde 45
- 1. (Değişik fıkra: 08/06/2000 - 4577/7.
md.) İdare ve vergi mahkemelerinin;
a) İlk ve orta öğretim öğrencilerinin sınıf
geçmelerine ve notlarının tespitine ilişkin işlemlerden,
b) Valilik, kaymakamlık ve yerel yönetimler ile
bakanlıkların ve diğer kamu kurum ve kuruluşlarının taşra teşkilatındaki yetkili
organları tarafından kamu görevlileri hakkında tesis edilen geçici
görevlendirme, görevden uzaklaştırma, yolluk, lojman ve izinlerine ilişkin idari
işlemlerden,
c) 3091 sayılı Taşınmaz Mal Zilyedliğine Yapılan
Tecavüzlerin Önlenmesi Hakkında Kanunun uygulanmasından,
d) 2022 sayılı 65 Yaşını Doldurmuş Muhtaç,
Güçsüz ve Kimsesiz Türk Vatandaşlarına Aylık Bağlanması Hakkında Kanun ile 3294
sayılı Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Kanunu gereğince kamu kurum ve
kuruluşları tarafından sosyal yardım amacıyla bağlanan aylık ve yapılan sosyal
yardımlarla ilgili uygulamalardan,
e) 213 sayılı Vergi Usul Kanunu uyarınca verilen
işyeri kapatma cezalarından, Kaynaklanan uyuşmazlıklarla ilgili olarak
verdikleri nihai kararlar ile tek hakimle verilen nihai kararlara, başka
kanunlarda aksine hüküm bulunsa dahi, mahkemelerin bulunduğu yargı çevresindeki
bölge idare mahkemesine itiraz edilebilir.
2. (Değişik
fıkra: 08/06/2000 - 4577/7. md.) İdare ve
vergi mahkemelerinin yukarıdaki fıkra uyarınca verdikleri nihai kararlara karşı
itiraz süresi, tebliğ tarihini izleyen günden itibaren otuz gündür.
3. İtiraz, temyizin şekil ve usullerine tabidir.
4. Bölge idare mahkemesi evrak üzerinde yaptığı
inceleme sonunda, maddi vakıalar hakkında edinilen bilgiyi yeter görürse veya
itiraz sadece hukuki noktalara ilişkin ise veya itiraz olunan karardaki maddi
yanlışlıkların düzeltilmesi mümkün ise işin esası hakkında karar verir. Aksi
halde gerekli inceleme ve tahkikatı kendisi yaparak esas hakkında yeniden karar
verir. (Ek cümle: 05/04/1990 - 3622/15 md.)
Ancak, ilk inceleme üzerine verilen kararlara
karşı yapılan itirazı haklı bulduğu veya davaya görevsiz hakim tarafından
bakılmış olması hallerinde kararı bozmakla birlikte dosyayı geri gönderir, bölge
idare mahkemesinin bu kararları kesindir.
5. Bölge idare mahkemesinin kararları kesindir;
temyiz yoluna başvurulamaz.
6 . (Değişik
fıkra: 08/06/2000 - 4577/7. md.) İtiraza konu
edilen kararı veren ya da karara katılan hakim, aynı davanın itiraz yoluyla
bölge idare mahkemesince incelenmesinde bulunamaz.
TEMYİZ:
Madde 46
- (Değişik madde: 05/04/1990 - 3622/16 md.)
1. Danıştay
dava daireleri ile idare ve vergi mahkemelerinin nihai kararları, başka
kanunlarda aksine hüküm bulunsa dahi Danıştayda temyiz edilebilir.
2. (Değişik
bent: 10/06/1994 - 4001/20 md.) Özel
kanunlarında ayrı süre gösterilmeyen hallerde, Danıştay dava daireleri ile idare
ve vergi mahkemelerinin nihai kararlarına karşı tebliğ tarihini izleyen otuz gün
içinde Danıştayda temyiz yoluna başvurulabilir.
TEMYİZ EDİLEMEYECEK KARARLAR:
Madde 47
- (Değişik madde: 08/06/2000 - 4577/8. md.)
İdare ve
vergi mahkemelerinin itiraz yolu açık olan kararları temyiz edilemez.
TEMYİZ DİLEKÇESİ:
Madde 48
- (Değişik madde: 05/04/1990 - 3622/17 md.)
1. Temyiz
istemleri Danıştay Başkanlığına hitaben yazılmış dilekçeler ile yapılır.
2. Temyiz dilekçelerinin 3 üncü madde esaslarına
göre düzenlenmesi gereklidir, düzenlenmemiş ise eksikliklerin onbeş gün içinde
tamamlatılması hususu, kararı veren Danıştay veya mahkemece ilgiliye tebliğ
olunur. Bu sürede eksiklikler tamamlanmazsa temyiz isteminde bulunulmamış
sayılmasına Danıştay veya mahkemece karar verilir.
3. Temyiz dilekçeleri, ilgisine göre kararı
veren mahkemeye, Danıştaya veya 4 üncü maddede belirtilen mercilere verilir ve
kararı veren mahkeme veya Danıştayca karşı tarafa tebliğ edilir. Karşı taraf
tebliğ tarihini izleyen otuz gün içinde cevap verebilir. Cevap veren, kararı
süresinde temyiz etmemiş olsa bile düzenleyeceği dilekçesinde, temyiz isteminde
bulunabilir. Bu takdirde bu dilekçeler temyiz dilekçesi yerine geçer.
4. (Değişik
bent: 10/06/1994 - 4001/21 md.) Kararı veren
Danıştay veya mahkeme, cevap dilekçesi verildikten veya cevap süresi geçtikten
sonra dosyayı dizi listesine bağlı olarak, Danıştaya veya kurula gönderir.
5. Yürütmenin durdurulması isteği bulunan temyiz
dilekçeleri, karşı tarafa tebliğ edilmeden dosya ile birlikte, yürütmenin
durdurulması istemi hakkında karar verilmek üzere kararı veren mahkemece
Danıştay Başkanlığına, Danıştayın ilk derece mahkemesi olarak baktığı davalarda,
görevli dairece konusuna göre İdari veya Vergi Dava Daireleri Genel Kuruluna
gönderilir. Danıştayda görevli daire veya kurul tarafından yürütmenin
durdurulması istemi hakkında karar verildikten sonra tebligat bu daire veya
kurulca yapılarak dosya tekemmül ettirilir.
6. Temyiz dilekçesi verilirken gerekli harç ve
giderlerin tamamının ödenmemiş olması halinde kararı veren; mahkeme veya
Danıştay daire başkanı tarafından verilecek onbeş günlük süre içerisinde
tamamlanması, aksi halde temyizden vazgeçilmiş sayılacağı hususu temyiz edene
yazılı olarak bildirilir. Verilen süre içinde harç ve giderler tamamlanmadığı
takdirde, mahkeme, ilk derece mahkemesi olarak davaya bakan Danıştay dairesi,
kararın temyiz edilmemiş sayılmasına karar verir. Temyizin kanuni süre geçtikten
sonra yapılması halinde de kararı veren mahkeme, ilk derece mahkemesi olarak
davaya bakan Danıştay dairesi, temyiz isteminin reddine karar verir. Mahkemenin
veya Danıştay dairesinin bu kararları ile bu maddenin 2 nci fıkrasında
belirtilen temyiz isteminde bulunulmamış sayılmasına ilişkin kararlarına karşı,
tebliğ tarihini izleyen günden itibaren yedi gün içinde temyiz yoluna
başvurulabilir.
7. (Ek bent:
10/06/1994 - 4001/21md.) Temyiz dilekçesi
verilirken gerekli harç ve giderlerin ödenmemiş olduğu, dilekçenin 3 üncü madde
esaslarına göre düzenlenmediği ve temyizin kanuni süre geçtikten sonra yapıldığı
hususlarının dosyanın gönderildiği Danıştayın ilgili dairesi ve kurulunca
saptanması hallerinde de 2 ve 6 ncı fıkralarda sözü edilen kararlar daire ve
kurulca verilir.
