İMAR KANUNU
Kanun
Numarası : 3194
Kabul
Tarihi : 3/5/1985
Yayımlandığı
R. Gazete : Tarih : 9/5/1985 Sayı : 18749
Yayımlandığı
Düstur : Tertip : 5 Cilt : 24 Sayfa : 378
BİRİNCİ BÖLÜM
Genel Hükümler
Amaç:
Madde 1 –
Bu Kanun,
yerleşme yerleri ile bu yerlerdeki yapılaşmaların; plan, fen, sağlık ve
çevre şartlarına uygun teşekkülünü sağlamak amacıyla düzenlenmiştir.
Kapsam:
Madde 2
– Belediye ve mücavir alan sınırları içinde ve dışında kalan yerlerde
yapılacak planlar ile inşa edilecek resmi ve özel bütün yapılar bu Kanun
hükümlerine tabidir.
Genel
esas:
Madde 3
– Herhangi bir saha, her ölçekteki plan esaslarına, bulunduğu bölgenin
şartlarına ve yönetmelik hükümlerine aykırı maksatlar için kullanılamaz.
İstisnalar:
Madde 4
– 2634 sayılı Turizmi Teşvik Kanunu, 2863 sayılı Kültür ve Tabiat
Varlıklarını Koruma Kanunu, bu Kanunun ilgili maddelerine uyulmak kaydı ile
2960 sayılı İstanbul Boğaziçi Kanunu ve 3030 sayılı Büyük Şehir
Belediyelerinin Yönetimi Hakkında Kanun ile diğer özel kanunlar ile
belirlenen veya belirlenecek olan yerlerde, bu Kanunun özel kanunlara aykırı
olmayan hükümleri uygulanır.
Türk
Silahlı Kuvvetlerine ait harekat, eğitim ve savunma amaçlı yapılar için, bu
Kanun hükümlerinden hangisinin ne şekilde uygulanacağı Milli Savunma
Bakanlığı ile Bayındırlık ve İskan Bakanlığı tarafından müştereken
belirlenir.
Tanımlar:
Madde 5
– Bu Kanunda geçen terimlerden bazıları aşağıda tanımlanmıştır. Nazım İmar
Planı; varsa bölge veya çevre düzeni planlarına uygun olarak halihazır
haritalar üzerine, yine varsa kadastral durumu işlenmiş olarak çizilen ve
arazi parçalarının; genel kullanış biçimlerini, başlıca bölge tiplerini,
bölgelerin gelecekteki nüfus yoğunluklarını, gerektiğinde yapı yoğunluğunu,
çeşitli yerleşme alanlarının gelişme yön ve büyüklükleri ile ilkelerini,
ulaşım sistemlerini ve problemlerinin çözümü gibi hususları göstermek ve
uygulama imar planlarının hazırlanmasına esas olmak üzere düzenlenen,
detaylı bir raporla açıklanan ve raporuyla beraber bütün olan plandır.
Uygulama
İmar Planı; tasdikli halihazır haritalar üzerine varsa kadastral durumu
işlenmiş olarak nazım imar planı esaslarına göre çizilen ve çeşitli
bölgelerin yapı adalarını, bunların yoğunluk ve düzenini, yolları ve
uygulama için gerekli imar uygulama programlarına esas olacak uygulama
etaplarını ve diğer bilgileri ayrıntıları ile gösteren plandır.
Yerleşme
Alanı; imar planı sınırı içindeki yerleşik ve gelişme alanlarının tümüdür.
İmar
Adası; imar planındaki esaslara göre meydana gelen adadır.
İmar
Parseli; İmar adaları içerisindeki kadastro parsellerinin İmar Kanunu, İmar
Planı ve yönetmelik esaslarına göre düzenlenmiş şeklidir.
Kadastro
Adası; kadastro yapıldığı zaman var olan adadır.
Kadastro
Parseli; kadastro yapıldığı zaman kadastro adaları içinde bulunan mülkiyeti
tescilli parseldir.
Yapı;
karada ve suda, daimi veya muvakkat, resmi ve hususi yeraltı ve yerüstü
inşaatı ile bunların ilave, değişiklik ve tamirlerini içine alan sabit ve
müteharrik tesislerdir.
Bina;
kendi başına kullanılabilen, üstü örtülü ve insanların içine girebilecekleri
ve insanların oturma, çalışma, eğlenme veya dinlenmelerine veya ibadet
etmelerine yarıyan, hayvanların ve eşyaların korunmasına yarayan yapılardır.
İlgili
idare; belediye ve mücavir alan sınırları içinde belediye, dışında
valiliktir.
Bakanlık;
Bayındırlık ve İskan Bakanlığıdır.
Mücavir
Alan; imar mevzuatı bakımından belediyelerin kontrol ve mesuliyeti altına
verilmiş olan alanlardır.
Çevre
düzeni planı;
Ülke ve
bölge plan kararlarına uygun olarak konut, sanayi, tarım, turizm, ulaşım
gibi yerleşme ve arazi kullanılması kararlarını belirleyen plandır.
(Ek :
26/4/1989 - 3542/1 md.) Fen adamları; yapı, elektrik tesisatı, sıhhi tesisat
ve ısıtma, makine, harita-kadastro ve benzeri alanlarda mesleki ve teknik
öğrenim veren en az lise dengi okullardan mezun olmuş veya lise mezunu olup,
bir öğretim yılı süreyle bakanlıkların açmış olduğu kursları başarıyla
tamamlamış olanlar ile 3308 sayılı Çıraklık ve Meslek Eğitimi Kanununa göre
ustalık belgesine sahip olan elemanlardır.
Ayrıca, bu
Kanunda adı geçen diğer tanımlar Bakanlıkça hazırlanacak yönetmelikte tarif
edilir.
İKİNCİ BÖLÜM
İmar Planları ile
İlgili Esaslar
Planlama
kademeleri:
Madde 6 –
Planlar, kapsadıkları alan ve amaçları açısından; "Bölge Planları" ve "İmar
Planları", imar planları ise, "Nazım İmar Planları" ve "Uygulama İmar
Planları" olarak hazırlanır. Uygulama imar planları, gerektiğinde etaplar
halinde de yapılabilir.
Halihazır
harita ve imar planları:
Madde 7 –
Halihazır harita ve imar planlarının yapılmasında aşağıda belirtilen
hususlara uyulur.
a)
Halihazır haritası bulunmayan yerleşim yerlerinin halihazır haritaları
belediyeler veya valiliklerce yapılır veya yaptırılır. Bu haritaların tasdik
mercii belediyeler ve valilikler olup tasdikli bir nüshası Bakanlığa, diğer
bir nüshası da ilgili tapu dairesine gönderilir.
b) Son
nüfus sayımında, nüfusu 10.000'i aşan yerleşmelerin imar planlarının
yaptırılmaları mecburidir.
Son nüfus
sayımında nüfus 10.000'i aşmayan yerleşmelerde, imar planı yapılmasının
gerekli olup olmadığına belediye meclisi karar verir. Mevcut imar planları
yürürlüktedir.
c) Mevcut
planların yerleşmiş nüfusa yetersiz olması durumunda veya yeni yerleşme
alanlarının acilen kullanmaya açılmasını temin için; belediyeler veya
valiliklerce yapılacak mevzi imar planlarına veya imar planı olmayan
yerlerde Bakanlıkça hazırlanacak yönetmelik esaslarına göre uygulama
yapılır.
Haritaların alınmasına veya imar planlarının tatbikatına memur edilen
vazifeliler, vazifelerini yaparlarken 2613 sayılı Kadastro ve Tapu Tahriri
Kanununun 7 nci maddesindeki selahiyeti haizdirler.
Planların
hazırlanması ve yürürlüğe konulması:
Madde 8 –
Planların hazırlanmasında ve yürürlüğe konulmasında aşağıda belirtilen
esaslara uyulur.
a) Bölge
planları; sosyo - ekonomik gelişme eğilimlerini, yerleşmelerin gelişme
potansiyelini, sektörel hedefleri, faaliyetlerin ve alt yapıların dağılımını
belirlemek üzere hazırlanacak bölge planlarını, gerekli gördüğü hallerde
Devlet Planlama Teşkilatı yapar veya yaptırır.
b) İmar
Planları; Nazım İmar Planı ve Uygulama İmar Planından meydana gelir. Mevcut
ise bölge planı ve çevre düzeni plan kararlarına uygunluğu sağlanarak,
belediye sınırları içinde kalan yerlerin nazım ve uygulama imar planları
ilgili belediyelerce yapılır veya yaptırılır. Belediye meclisince
onaylanarak yürürlüğe girer. Bu planlar onay tarihinden itibaren belediye
başkanlığınca tespit edilen ilan yerlerinde bir ay süre ile ilan edilir. Bir
aylık ilan süresi içinde planlara itiraz edilebilir. Belediye başkanlığınca
belediye meclisine gönderilen itirazlar ve planları belediye meclisi onbeş
gün içinde inceleyerek kesin karara bağlar.
Belediye
ve mücavir alan dışında kalan yerlerde yapılacak planlar valilik veya
ilgilisince yapılır veya yaptırılır. Valilikçe uygun görüldüğü takdirde
onaylanarak yürürlüğe girer. Onay tarihinden itibaren valilikçe tespit
edilen ilan yerinde bir ay süre ile ilan edilir. Bir aylık ilan süresi
içinde planlara itiraz edilebilir. İtirazlar valiliğe yapılır, valilik
itirazları ve planları onbeş gün içerisinde inceleyerek kesin karara bağlar.
Onaylanmış
planlarda yapılacak değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir.
Kesinleşen
imar planlarının bir kopyası, Bakanlığa gönderilir.
İmar
planları alenidir. Bu aleniyeti sağlamak ilgili idarelerin görevidir.
Belediye Başkanlığı ve mülki amirlikler, imar planının tamamını veya bir
kısmını kopyalar veya kitapçıklar haline getirip çoğaltarak tespit edilecek
ücret karşılığında isteyenlere verir.
c) (Ek:
3/7/2005 - 5403/25 md.) Tarım arazileri, Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı
Kanununda belirtilen izinler alınmadan tarımsal amaç dışında kullanılmak
üzere plânlanamaz.
İmar
planlarında Bakanlığın yetkisi:
Madde 9 –
Bakanlık gerekli görülen hallerde, kamu yapıları ile ilgili imar planı ve
değişikliklerinin, umumi hayata müessir afetler dolayısıyla veya toplu konut
uygulaması veya Gecekondu Kanununun uygulanması amacıyla yapılması gereken
planların ve plan değişikliklerinin, birden fazla belediyeyi ilgilendiren
metropoliten imar planlarının veya içerisinden veya civarından demiryolu
veya karayolu geçen, hava meydanı bulunan veya havayolu veya denizyolu
bağlantısı bulunan yerlerdeki imar ve yerleşme planlarının tamamını veya bir
kısmını, ilgili belediyelere veya diğer idarelere bu yolda bilgi vererek ve
gerektiğinde işbirliği sağlayarak yapmaya, yaptırmaya, değiştirmeye ve
re'sen onaylamaya yetkilidir.
(Ek :
24/11/1994 - 4046/41 md.) Belediye hudutları ve mücavir alanlar içerisinde
bulunan ve özelleştirme programına alınmış kuruluşlara ait arsa ve
arazilerin, ilgili kuruluşlardan gerekli görüş, (Belediye)
alınarak Çevre İmar bütünlüğünü bozmayacak (Ek ibare: 3/4/1997 - 4232/4 md.)
imar tadilatları ve mevzi imar planlarının ve buna uygun imar durumlarının
Başbakanlık Özelleştirme İdaresi Başkanlığınca hazırlanarak Özelleştirme
Yüksek Kurulunca onaylanmak su- retiyle yürürlüğe girer ve ilgili
Belediyeler bu arsa ve arazilerin imar fonksiyonlarını 5 yıl
değiştiremezler. (Ek ibare : 3/4/1997 - 4232/4 md.) ilgili belediyeler
görüşlerini onbeş gün içinde bildirir.
Bir kamu
hizmetinin görülmesi maksadı ile resmi bina ve tesisler için imar
planlarında yer ayrılması veya bu amaçla değişiklik yapılması gerektiği
takdirde, Bakanlık, valilik kanalı ile ilgili belediyeye talimat verebilir
veya gerekirse imar planının resmi bina ve tesislerle ilgili kısmını re'sen
yapar ve onaylar.
Bakanlık
birden fazla belediyeyi ilgilendiren imar planlarının hazırlanmasında, kabul
ve onaylanması safhasında ortaya çıkabilecek ihtilafları halleder,
gerektiğinde re'sen onaylar.
(Ek fıkra
: 20/6/1987 - 3394/7 md.; İptal : Ana.Mah. 26/9/1991 tarih ve E. 1990/38, K.
1991/32 sayılı Kararı ile.)
Kesinleşen
planlar ilgili belediyelere ve valiliklere tebliğ edilir. Bu planların
uygulanması mecburidir.
Re'sen
yapılan planlardaki değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir.
(Ek fıkra:
3/7/2005 – 5398/19 md.) 4046 sayılı Kanun kapsamında gelir ortaklığı modeli
ve işin gereğine uygun sair hukuki tasarruflar yöntemine göre özelleştirme
işlemleri yapılan hizmet özelleştirilmesi niteliğindeki yatırımların
yapılacağı yerlerde hazırlanan veya hazırlattırılan plânları, Özelleştirme
İdaresince değerlendirilmek ve sözleşmeye uygunluğu konusundaki görüşü de
alınmak kaydı ile imar mevzuatındaki kısıtlamalara tâbi olmaksızın re'sen
onaylamaya Bayındırlık ve İskan Bakanlığı yetkili olup, her türlü ruhsatı
ilgili belediye en geç iki ay içinde verir.
İmar
programları, kamulaştırma ve kısıtlılık hali:
Madde 10 –
Belediyeler; imar planlarının yürürlüğe girmesinden en geç 3 ay içinde, bu
planı tatbik etmek üzere 5 yıllık imar programlarını hazırlarlar. Beş yıllık
imar programlarının görüşülmesi sırasında ilgili yatırımcı kamu
kuruluşlarının temsilcileri görüşleri esas alınmak üzere Meclis toplantısına
katılır. Bu programlar, belediye meclisinde kabul edildikten sonra
kesinleşir. Bu program içinde bulunan kamu kuruluşlarına tahsis edilen
alanlar, ilgili kamu kuruluşlarına bildirilir. Beş yıllık imar programları
sınırları içinde kalan alanlardaki kamu hizmet tesislerine tahsis edilmiş
olan yerleri ilgili kamu kuruluşları, bu program süresi içinde
kamulaştırırlar. Bu amaçla gerekli ödenek, kamu kuruluşlarının yıllık
bütçelerine konulur.
İmar
programlarında, umumi hizmetlere ayrılan yerler ile özel kanunları gereğince
kısıtlama konulan gayrimenkuller kamulaştırılıncaya veya umumi hizmetlerle
ilgili projeler gerçekleştirilinceye kadar bu yerlerle ilgili olarak diğer
kanunlarla verilen haklar devam eder.
Kamuya ait
gayrimenkuller:
Madde 11 –
İmar planlarında; meydan, yol, park, yeşil saha, otopark, toplu taşıma
istasyonu ve terminal gibi umumi hizmetlere ayrılmış yerlere rastlayan
Vakıflar Genel Müdürlüğüne ait gayrimenkuller ile askeri yasak bölgeler,
güvenlik bölgeleri ile ülke güvenliği ile doğrudan doğruya ilgili Türk
Silahlı Kuvvetlerine ait harekat ve savunma amaçlı yerler hariç Hazine ve
özel idareye ait arazi ve arsalar belediye veya valiliğin teklifi, Maliye ve
Gümrük Bakanlığının onayı ile belediye ve mücavir alan sınırları içinde
belediyeye; belediye ve mücavir alan hudutları dışında özel idareye bedelsiz
terk edilir ve tapu kaydı terkin edilir. Ancak, bu yerlerin üzerinde bina
bulunduğu takdirde, arsası hariç yalnız binanın halihazır kıymeti için
takdir edilecek bedel ödenir. Bedeli ve ödeme şekli taraflarca tespit
olunur.
Bu suretle
maledilen arazi ve arsalar belediye veya özel idare tarafından satılamaz ve
başka bir maksat için kullanılamaz. Bu hususta tapu kütüğünün beyanlar
hanesine gerekli şerh konur.
Bu
yerlerin kullanılış şekli, yeni bir imar planıyla değiştirilip
özel mülkiyete konu olabilecek hale getirildiği takdirde, bu yerler
devir alınan idareye belediye veya özel idarece aynı usulle iade edilir.
Buna aykırı davranışı sabit olan ilgililer şahsen sorumludur. Bu terkinler
hiçbir şekilde resim, harç ve vergiye tabi değildir.
(Değişik :
25/2/1998 - 4342/35 md.) Hazırlanan imar planı sınırları içindeki kadastral
yollar ile meydanlar, imar planının onayı ile bu vasıflarını kendiliğinden
kaybederek, onaylanmış imar planı kararı ile getirilen kullanma amacına konu
ve tabi olurlar.
Cephe
hattı:
Madde 12 –
İmar planlarında gösterilen cephe hattından önde bina yapılamaz. Herhangi
bir arsanın cephe hattının gerisinde kalan kısmı, plan ve yönetmelik
esaslarına uygun bina inşaatına yetmiyorsa, beş yıllık imar programı içinde
olup olmadığına göre, 10 uncu maddede belirtilen müddetler içerisinde 18
inci madde hükümleri tatbik edilmediği veya başka bir şekilde halline imkan
bulunmadığı takdirde mal sahibinin yazılı müracaatı üzerine, bu arsanın
tamamı ilgili idarelerce kamulaştırılır.
İmar
planlarında umumi hizmetlere ayrılan yerler:
Madde 13 –
(Birinci fıkra iptal: Ana.Mah.nin 29/12/1999 tarihli ve E.:1999/33,
K.:1999/51 sayılı Kararı ile)
İmar
programına alınan alanlarda kamulaştırma yapılıncaya kadar emlak vergisi
ödenmesi durdurulur. Kamulaştırmanın yapılması halinde durdurma tarihi ile
kamulaştırma tarihi arasında tahakkuk edecek olan emlak vergisi,
kamulaştırmayı yapan idare tarafından ödenir. Birinci fıkrada yazılı
yerlerin kamulaştırma yapılmadan önce plan değişikliği ile kamulaştırmayı
gerektirmeyen bir maksada ayrılması halinde ise durdurma tarihinden itibaren
geçen sürenin emlak vergisini mal sahibi öder.
(Üçüncü
fıkra iptal: Ana.Mah.nin 29/12/1999 tarihli ve E.:1999/33, K.:1999/51 sayılı
Kararı ile)
Onaylanmış
imar planlarında, birinci fıkrada yazılı yerlerdeki arsa ve arazilerin, bu
Kanunda öngörülen düzenleme ortaklık payı oranı üzerindeki miktarlarının mal
sahiplerince ilgili idarelere bedelsiz olarak terk edilmesi halinde bu terk
işlemlerinden ayrıca emlak alım ve satım vergisi alınmaz.
İrtifak
hakları:
Madde 14 –
Belediye veya valilikler, imar planlarının uygulanması sırasında, bir
gayrimenkulün tamamını kamulaştırmadan o yerin muayyen saha, yükseklikte ve
derinliğindeki kısmı üzerinde kamu yararı amacıyla irtifak hakkı tesis
edebilir.
Belediyeler veya valilikler, mümkün olan yer ve hallerde mal sahibinin
muvafakatiyle, bedelsiz irtifak hakkı verme karşılığında, bedelsiz irtifak
hakkı tesis edebilir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
İfraz ve Tevhid İşleri
İfraz ve
tevhid:
Madde 15 –
İmar planlarına göre yol, meydan, yeşil saha, park ve otopark gibi umumi
hizmetlere ayrılan yerlere rastlayan gayrimenkullerin bu kısımlarının
ifrazına veya tevhidine izin verilmez.
İmar
parselasyon planı tamamlanmış olan yerlerde yapılacak ifraz veya tevhidin bu
planlara uygun olması şarttır.
İmar
planlarında parsel cepheleri tayin edilmeyen yerlerde yapılacak ifrazların,
asgari cephe genişlikleri ve büyüklükleri yönetmelikte belirtilen esaslara
göre tespit edilir.
İmar planı
dışında kalan alanlarda yönetmeliklerinde tayin edilecek miktarlardan küçük
ifrazlara izin verilmez.
Tescil ve
şüyuun izalesi:
Madde 16 –
Belediye ve mücavir alan hudutları içindeki gayrimenkullerin re'sen veya
müracaat üzerine tevhid veya ifrazı, bunlar üzerinde irtifak hakkı tesisi
veya bu hakların terkini, bu Kanun ve yönetmelik hükümlerine uygunluğu
belediye encümenleri veya il idare kurullarınca onaylanır.
Onaylama
işlemi, müracaatın belediyelere veya valiliklere intikalinden itibaren en
geç 30 gün içinde sonuçlandırılır ve tescil veya terkini için 15 gün içinde
tapuya bildirilir.
Tapu
dairesi, tescil veya terkin işlemini bir ay içinde sonuçlandırmak
zorundadır.
Bu Kanun
hükümlerine göre şüyulandırılan gayrimenkullerin sahipleri ilgili idarenin
tebliği tarihinden itibaren altı ay içinde aralarında anlaşamadıkları veya
şüyuun izalesi için, mahkemeye müracaat edilmediği takdirde ilgili idare
hissedarmış gibi, şüyuun izalesi davası açabilir.
Tarafların
rızası veya mahkeme kararı ile şüyuun izalesi ve arazi taksimi de yukarıdaki
hükümlere tabidir.
Kamulaştırmadan arta kalan kısımlar:
Madde 17 –
Belediye veya valilik, kendi malı olan veya imar planlarının tatbiki sonucu
kamulaştırmadan artan parçalarla, istikameti değiştirilen veya kapanan yol
ve meydanlarda hasıl olan sahalardan müstakil inşaata elverişli olmayan
parçaları, bitişiğindeki arsa veya bina sahibine bedel takdiri suretiyle
satmak, gayrimenkul sahiplerinin yola giden yerlerden dolayı tahakkuk eden
istihkaklarını bedel takdiri suretiyle değiştirmek ve komşu gayrimenkul
sahibi takdir edilen bedelle satın almaktan imtina ederse, şüyulandırıp
satmak suretiyle imar planına uygunluğunu temin eder.
Bunlardan
müstakil inşaata elverişli olanları, kamu yararı için, belediye veya
valilikçe yeri alınan şahısların muvafakatları halinde istihkaklarına
karşılık olarak bedel takdiri ve icabında denklik temini suretiyle
değiştirmeye belediye ve valilik yetkilidir.
Ayrıca
belediye veya valilikler ile şüyulu olan müstakil inşaat yapmaya müsait
bulunan imar parsellerinde, belediye veya valilikler, hisselerini parselin
diğer hissedarlarına bedel takdiri suretiyle satmaya, ilgililer satın
almaktan imtina ederse, şüyuun izalesi suretiyle sattırmaya yetkilidir.
Bu maddeye
göre bedel takdirleri ve bu bedellere itiraz şekilleri 2942 sayılı
Kamulaştırma Kanunu hükümlerine göre yapılır.
Arazi ve
arsa düzenlemesi:
Madde 18 –
İmar hududu içinde bulunan binalı veya binasız arsa ve arazileri malikleri
veya diğer hak sahiplerinin muvafakatı aranmaksızın, birbirleri ile, yol
fazlaları ile, kamu kurumlarına veya belediyelere ait bulunan yerlerle
birleştirmeye, bunları yeniden imar planına uygun ada veya parsellere
ayırmaya, müstakil, hisseli veya kat mülkiyeti esaslarına göre hak
sahiplerine dağıtmaya ve re'sen tescil işlemlerini yaptırmaya belediyeler
yetkilidir. Sözü edilen yerler belediye ve mücavir alan dışında ise yukarıda
belirtilen yetkiler valilikçe kullanılır.
Belediyeler veya valiliklerce düzenlemeye tabi tutulan arazi ve arsaların
dağıtımı sırasında bunların yüzölçümlerinden yeteri kadar saha, düzenleme
dolayısıyla meydana gelen değer artışları karşılığında "düzenleme ortaklık
payı" olarak düşülebilir. Ancak, bu maddeye göre alınacak düzenleme ortaklık
payları, düzenlemeye tabi tutulan arazi ve arsaların düzenlemeden önceki
yüzölçümlerinin yüzde kırkını geçemez.
(Değişik üçüncü
fıkra: 3/12/2003-5006/1 md.) Düzenleme ortaklık payları, düzenlemeye tâbi
tutulan yerlerin ihtiyacı olan Milli Eğitim Bakanlığına bağlı ilk ve
ortaöğretim kurumları, yol, meydan, park, otopark, çocuk bahçesi, yeşil
saha, ibadet yeri ve karakol gibi umumî hizmetlerden ve bu hizmetlerle
ilgili tesislerden başka maksatlarla kullanılamaz.
Düzenleme
ortaklık paylarının toplamı, yukarıdaki fıkrada sözü geçen umumi hizmetler
için, yeniden ayrılması gereken yerlerin alanları toplamından az olduğu
takdirde, eksik kalan miktar belediye veya valilikçe kamulaştırma yolu ile
tamamlanır.
Herhangi
bir parselden bir miktar sahanın kamulaştırılmasının gerekmesi halinde
düzenleme ortaklık payı, kamulaştırmadan arta kalan saha üzerinden ayrılır.
Bu fıkra
hükümlerine göre, herhangi bir parselden bir defadan fazla düzenleme
ortaklık payı alınmaz. Ancak, bu hüküm o parselde imar planı ile yeniden bir
düzenleme yapılmasına mani teşkil etmez.
Bu
düzenlemeye tabi tutulan arazi ve arsaların düzenleme ortaklık payı
alınanlarından, bu düzenleme sebebiyle ayrıca değerlendirme resmi alınmaz.
Üzerinde
bina bulunan hisseli parsellerde, şüyulanma sadece zemine ait olup, şüyuun
giderilmesinde bina bedeli ayrıca dikkate alınır.
Düzenleme
sırasında, plan ve mevzuata göre muhafazasında mahzur bulunmayan bir yapı,
ancak bir imar parseli içinde bırakılabilir. Tamamının veya bir kısmının
plan ve mevzuat hükümlerine göre muhafazası mümkün görülemeyen yapılar ise,
birden fazla imar parseline de rastlayabilir. Hisseli bir veya birkaç parsel
üzerinde kalan yapıların bedelleri, ilgili parsel sahiplerince yapı sahibine
ödenmedikçe ve aralarında başka bir anlaşma temin edilmedikçe veya şüyuu
giderilmedikçe bu yapıların eski sahipleri tarafından kullanılmasına devam
olunur.
Bu maddede
belirtilen kamu hizmetlerine ayrılan yerlere rastlayan yapılar, belediye
veya valilikçe kamulaştırılmadıkça yıktırılamaz.
Düzenlenmiş arsalarda bulunan yapılara, ilgili parsel sahiplerinin
muvafakatları olmadığı veya plan ve mevzuat hükümlerine göre mahzur
bulunduğu takdirde, küçük ölçüdeki zaruri tamirler dışında ilave, değişiklik
ve esaslı tamir izni verilemez. Düzenlemeye tabi tutulması gerektiği halde,
bu madde hükümlerinin tatbiki mümkün olmayan hallerde imar planı ve
yönetmelik hükümlerine göre müstakil inşaata elverişli olan kadastral
parsellere plana göre inşaat ruhsatı verilebilir.
Bu
maddenin tatbikinde belediye veya valilik, ödeyecekleri kamulaştırma bedeli
yerine ilgililerin muvafakatı halinde kamulaştırılması gereken yerlerine
karşılık, plan ve mevzuat hükümlerine göre yapı yapılması mümkün olan
belediye veya valiliğe ait sahalardan yer verebilirler.
Veraset
yolu ile intikal eden, bu Kanun hükümlerine göre şüyulandırılan Kat
Mülkiyeti Kanunu uygulaması, tarım ve hayvancılık, turizm, sanayi ve
depolama amacı için yapılan hisselendirmeler ile cebri icra yolu ile
satılanlar hariç imar planı olmayan yerlerde her türlü yapılaşma amacıyla
arsa ve parselleri hisselere ayıracak özel parselasyon planları, satış vaadi
sözleşmeleri yapılamaz.
Parselasyon planlarının hazırlanması ve tescili:
Madde 19 –
İmar planlarına göre parselasyon planları yapılıp, belediye ve mücavir alan
içinde belediye encümeni, dışında ise il idare kurulunun onayından sonra
yürürlüğe girer. Bu planlar bir ay müddetle ilgili idarede asılır. Ayrıca
mutat vasıtalarla duyurulur. Bu sürenin sonunda kesinleşir. Tashih edilecek
planlar hakkında da bu hüküm uygulanır.
Kesinleşen
parselasyon planları tescil edilmek üzere tapu dairesine gönderilir. Bu
daireler ilgililerin muvafakatı aranmaksızın, sicilleri planlara göre re'sen
tanzim ve tesis ederler.
Bir parsel
üzerinde birden fazla bina ve tesislerin yapımı gerektiğinde (Kooperatif
evleri, siteler, toplu konut inşatı gibi) imar parselasyon planları ifraza
gerek kalmadan bu ihtiyacı karşılayacak şekilde düzenlenir veya değiştirilir
ve burada, talep halinde, Kat Mülkiyeti Kanunu hükümleri uygulanır.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Yapı ve Yapı ile İlgili
Esaslar
Yapı:
Madde 20
– Yapı:
a) Kuruluş
veya kişilerce kendilerine ait tapusu bulunan arazi, arsa veya parsellerde,
b) Kuruluş
veya kişilerce, kendisine ait tapusu bulunmamakla beraber kamu kurum ve
kuruluşlarının vermiş oldukları tahsis veya irtifak hakkı tesis belgeleri
ile,
İmar
planı, yönetmelik, ruhsat ve eklerine uygun olarak yapılabilir.
Yapı
ruhsatiyesi:
Madde 21 –
Bu Kanunun kapsamına giren bütün yapılar için 26 ncı maddede belirtilen
istisna dışında belediye veya valiliklerden (....)
yapı ruhsatiyesi alınması mecburidir.
Ruhsat
alınmış yapılarda herhangi bir değişiklik yapılması da yeniden ruhsat
alınmasına bağlıdır. Bu durumda; bağımsız bölümlerin brüt alanı artmıyorsa
ve nitelik değişmiyorsa ruhsat, hiçbir vergi, resim ve harca tabi olmaz.
Ancak; derz, iç ve dış sıva, boya, badana, oluk, dere, doğrama, döşeme ve
tavan kaplamaları, elektrik ve sıhhi tesisat tamirleri ile çatı onarımı ve
kiremit aktarılması ve yönetmeliğe uygun olarak mahallin hususiyetine
göre belediyelerce hazırlanacak imar yönetmeliklerinde belirtilecek
taşıyıcı unsuru etkilemeyen diğer tadilatlar ve tamiratlar ruhsata tabi
değildir.
Belediyeler veya valilikler mahallin ve çevrenin özelliklerine göre yapılar
arasında uyum sağlamak, güzel bir görünüm elde etmek amacıyla dış cephe boya
ve kaplamaları ile çatının malzemesini ve rengini tayin etmeye yetkilidir.
Bu Kanunun yürürlüğe girmesinden önce yapılmış olan yapılar da bu hükme
tabidir.
Ruhsat
alma şartları:
Madde 22 –
Yapı ruhsatiyesi almak için belediye, valilik (....)
bürolarına yapı sahipleri veya kanuni vekillerince dilekçe ile müracaat
edilir. Dilekçeye sadece tapu (istisnai hallerde tapu senedi yerine geçecek
belge), mimari proje, statik proje, elektrik ve tesisat projeleri, resim ve
hesapları, röperli veya yoksa, ebatlı kroki eklenmesi gereklidir.
Belediyeler veya valiliklerce (....)
ruhsat ve ekleri incelenerek eksik ve yanlış bulunmuyorsa müracaat
tarihinden itibaren en geç otuz gün içinde yapı ruhsatiyesi verilir.
Eksik veya
yanlış olduğu takdirde; müracaat tarihinden itibaren onbeş gün içinde
müracaatçıya ilgili bütün eksik ve yanlışları yazı ile bildirilir. Eksik ve
yanlışlar giderildikten sonra yapılacak müracaattan itibaren en geç onbeş
gün içinde yapı ruhsatiyesi verilir.
Geliştirme
alanlarında yapı ruhsatı:
Madde 23 –
İskan hudutları içinde olup da, imar planında beldenin inkişafına ayrılmış
bulunan sahalarda her ne şekilde olursa olsun, yapı izni verilebilmesi için;
a) Bu
sahaların imar planı esaslarına ve yönetmelik hükümlerine uygun olarak
parselasyon planlarının belediye encümeni veya il idare kurulunca tasdik
edilmiş bulunması,
b) Plana
ve bulunduğu bölgenin şartlarına göre yollarının, pis ve içme suyu
şebekeleri gibi teknik alt yapısının yapılmış olması,
Şarttır.
Ancak,
bunlardan parselasyon planları tasdik edilmiş olmakla beraber yolu, pis ve
içme suyu şebekeleri gibi teknik alt yapısı henüz yapılmamış olan yerlerde,
ilgili idarenin izni halinde ve ilgili idarece hazırlanacak projeye uygun
olarak yaptıranlara veya parselleri hizasına rastlayan ve yönetmelikte
belirtildiği şekilde hissesine düşen teknik alt yapı bedelini % 25 peşin
ödeyip geri kalan % 75 ini alt yapı hizmetinin ilgili idaresince
tamamlanacağı tarihten en geç altı ay içinde ödemeyi taahhüt edenlere de
yapı ruhsatı verilir. Kanalizasyon tesisinin yapı bitirilip kullanılmaya
başlanacağı tarihe kadar yapılmaması halinde, fosseptik veya benzeri geçici
bir tesis yaptırılması yoluna gidilir. Bu yapılmadığı takdirde yapıya
kullanma izni verilemez. Ana tesis yapıldığında yapı sahibi veya sahipleri
lağım ayaklarını bu tesise bağlamaya mecburdurlar.
Toplu
mesken alanlarında, ilgili şahıs veya kurumlarca ilgili idarenin izni ile
bütünü inşa ve ikmal edilen teknik altyapının iki tarafındaki diğer
parsellerin sahiplerinden, kendi parsellerine isabet eden bedel alınmadıkça,
kendilerine yapı ruhsatı verilmez.
Toplu
mesken alanlarında altyapı tesisleri belediyelerce onaylı projesine göre
ilgili şahıs veya kurumlarınca yapılmışsa belediyece altyapı hizmetleri
nedeniyle hiçbir bedel alınmaz.
Alınan bu
paralar teknik altyapıyı yaptıranlara veya bu meblağı önceden ilgili idareye
ödeyenlere aynen geri verilir.
Şu kadar
ki, bir yolun iki tarafındaki parsel sahipleri bahis konusu yol bedellerini
ve bir kanalizasyon şebekesinden istifade eden veya etmesi gereken parsel
sahipleri teknik altyapı bedellerini ilgili idareye vermedikçe ilgili
idarenin bu tesisleri inşa ve ikmali mecburiyeti yoktur.
Mevcut
binalarda esaslı değişiklikler ve ilaveler yapılması da bu madde hükümlerine
bağlı olmakla beraber, bunların tamirleri için yukarıdaki şartlar aranmaz.
Bu
maddenin tatbikinde 6183 Sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında
Kanun hükümleri tatbik olunur. Tatbikatla ilgili diğer hususlar imar
yönetmeliğinde belirtilir.
İmar
planları ilke kararları ile yoğunluk ve yapı düzeninde düzeltme ve yenileme
getirilen yerleşik alanlardaki uygulamada mevcut şehirsel teknik ve sosyal
altyapının tevsii ya da yenilenmesi gereken durumlarda, şehirsel hizmetlerin
yerine getirilmesi ile ilgili olarak kanunlarda belirtilen katılma payları
bu hizmetlerden yararlanacak arsa, yapı ya da bina sahiplerinden usulünce
alınır.
İmar
planlarında meskün saha olarak belirtilen yerlerde ise, gayrimenkul
sahiplerince pis su mecralarının, yapının bulunduğu sokaktaki lağım
şebekesine veya varsa umumi fosseptiğe bağlanması, lağım şebekesi veya umumi
fosseptik olmayan yerlerde mahalli ihtiyaç ve vesaite göre ilgili idarece
verilecek esaslar dahilinde gayrimenkulün içinde, lüzumlu tesisatın
yapılması mecburidir. Bu bağlantılar mal sahibi tarafından ilgili idarece
yapılacak tebligatla verilecek müddet zarfında yaptırılmadığı takdirde
ilgili idare tarafından yıktırılır.
Yeminli
serbest mimarlık ve mühendislik bürolarının kuruluşu, yetki alanları ve
sorumlulukları:
Madde 24 –
(İptal :Ana. Mah. 11/12/1986 tarih ve E. 1985/11, K. 1986/29 sayılı kararı
ile.)
Yeminli
serbest mimarlık ve mühendislik bürolarının sınıflandırılması:
Madde 25 –
(İptal : Ana. Mah. 11/12/1986 tarih ve E. 1985/11, K. 1986/29 sayılı Kararı
ile.)
Kamuya ait
yapı ve tesisler ile sanayi te
belediyelerin
Yeni Sayfa 1
belediyelerin "imar", "ımar" ve "imar hukuku", "ımar hukuku", "kaçak yapı",
imar planı", "arazi ve arsa düzenlemesi", "imar para cezaları", "imar kirliliği
suçları", kamulaştırma, kamulaştırmasız el atma, imar affı, tapu tahsis belgesi,
imar dava dilekçe örnekleri, imar hukuku davalarına rapor hazırlama, imar
hukukundan kaynaklanan tazminat davaları, ecrisimisl, korunması gerekli kültür
ve taşınmaz varlıkları, sit alanları, eski eser, yıkılan ve yanan tarihi
eserler, ulaşım planı, çevre düzeni planı, nazım imar planı, uygulama imar
planı, mevzi imar planı, ilave imar planı, inşaat ruhsatı, yapı kullanma izni,
imar hukuku ile ilgili kanunlar, imar hukuku ile ilgili yönetmelikler ve her
türlü imar sorunlarına çözüm getirecek olan "imar hukukcusu" ve "ımar
hukukçusu". imar davası, idari yargı uzmanı,
belediyelerin "imar", "ımar" ve "imar hukuku", "ımar hukuku", "kaçak yapı", imar planı", "arazi ve arsa düzenlemesi", "imar para cezaları", "imar kirliliği suçları", ve her türlü imar sorunlarına çözüm getirecek olan "imar hukukcusu" ve "ımar hukukçusu".
Copyright © Imar Hukukcusu Tüm hakları saklıdır.
Yayınlanma:: 2006-10-31 (5820 okuma)
[ Geri Dön ]
|
|
|
|