Bulunduğu
alanda imar planı çalışmaları sürüyor olsa bile, ruhsatsız olarak inşa edilen
yapının, imar mevzuatına uygun hale getirilmesi yolunda işlem tesis
edilebileceği hakkında.
T.C.
D A N I Ş T A Y
Altıncı Daire
Esas No : 2005/4397
Karar No : 2007/5914
Özeti :
Bulunduğu alanda imar planı çalışmaları sürüyor olsa bile, ruhsatsız olarak inşa
edilen yapının, imar mevzuatına uygun hale getirilmesi yolunda işlem tesis
edilebileceği hakkında.
Temyiz İsteminde Bulunan
: … Belediye Başkanlığı
Vekili : Av. …
Karşı Taraf
: ..
Vekili
: Av. …
İstemin Özeti
: Muğla İdare Mahkemesinin 8.9.2004 günlü, E:2002/350, K:2004/704 sayılı
kararının usul ve yasaya aykırı olduğu ileri sürülerek bozulması
istenilmektedir.
Savunmanın Özeti
: Savunma verilmemiştir.
Danıştay Tetkik Hakimi Mehmet Sıtkı Çelik'in Düşüncesi
: Temyiz isteminin reddi ile mahkeme kararının onanması gerektiği
düşünülmektedir.
Danıştay Savcısı M. İclal Kutucu'nun Düşüncesi
: İdare ve vergi mahkemelerince verilen kararların temyizen incelenerek
bozulabilmesi için, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49 uncu
maddesinin birinci fıkrasında belirtilen nedenlerin bulunması gerekmektedir.
Temyiz dilekçesinde öne sürülen hususlar, söz konusu maddede yazılı
nedenlerden hiçbirisine uymadığından, istemin reddi ile temyiz edilen Mahkeme
kararının onanmasının uygun olacağı düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince Tetkik Hakiminin
açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği
görüşüldü:
Dava, …, …, … Beldesi, … Mahallesi, 9 pafta, 281 parsel sayılı
taşınmaz üzerinde ruhsatsız olarak inşa edilen yapının 3194 sayılı Yasanın 32.
maddesi uyarınca imara uygun hale getirilmesine ilişkin 28.2.2002 günlü, 3
sayılı belediye encümeni kararının iptali istemiyle açılmış; İdare Mahkemesince,
uyuşmazlık konusu yapının üzerinde yer aldığı taşınmazı da kapsayan alana
ilişkin 1/1000 ölçekli uygulama imar planının Aydın 1. İdare Mahkemesinin
30.12.1999 günlü, (E:1998/839), K:1999/967 sayılı kararıyla iptaline karar
verildiği, anılan yerde revizyon imar planı çalışmalarının sürdüğü, yapılacak
yeni plana göre dava konusu yapının ruhsata bağlanabilme durumu olup olmadığı
değerlendirileceğinden bu aşamada tesis edilen dava konusu işlemin hukuka aykırı
olduğu gerekçesiyle iptaline karar verilmiş, bu karar davalı idare vekili
tarafından temyiz edilmiştir.
3194 sayılı İmar Kanunu'nun 32. maddesinde, bu kanun hükümlerine
göre ruhsat alınmadan yapılabilecek yapılar hariç, ruhsat alınmadan yapıya
başlandığı veya ruhsat ve eklerine aykırı yapı yapıldığı, ilgili idarece
tesbiti, fenni mesulce tesbiti ve ihbarı veya herhangi bir şekilde bu duruma
muttali olunması üzerine, Belediye veya Valiliklerce, o andaki inşaat durumunun
tesbit edileceği yapının mühürlenerek inşaatın derhal durdurulacağı,
durdurmanın yapı tatil zaptının yapı yerine asılmasıyla yapı sahibine tebliğ
edilmiş sayılacağı, bu tebligatın bir nüshasının da muhtara bırakılacağı, bu
tarihten itibaren en çok bir ay içinde yapı sahibinin yapısını ruhsata uygun
hale getirerek veya ruhsat alarak, Belediyeden veya Valilikten mührün
kaldırılmasını isteyebileceği, ruhsata aykırılık olan yapıda, bu aykırılığın
giderilmiş olduğu veya ruhsat alındığı ve yapının bu ruhsata uygunluğu, inceleme
sonunda anlaşılırsa, mührün Belediye veya Valilikçe kaldırılarak inşaata izin
verileceği, aksi takdirde, ruhsatın iptal edileceği, ruhsata aykırı veya
ruhsatsız yapılan binanın, Belediye Encümeni veya İl İdare Kurulu kararını
müteakip Belediye veya Valilikçe yıktırılacağı kurala bağlanmıştır.
Dosyanın incelenmesinden; uyuşmazlık konusu yapının bulunduğu alana
ilişkin 1/1000 olçekli imar planının Aydın 1. İdare Mahkemesinin 30.12.1999
günlü, E:1998/839, K:1999/967 sayılı kararıyla iptal edildiği, bu karar Danıştay
Altıncı Dairesinin 12.12.2001 günlü E:2000/5528 K:2001/6375 sayılı kararıyla
bozulmuş ise de, bozma kararı, anılan yerde 1.12.1997 günlü yeni bir uygulama
imar planı değişikliği olduğundan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına
karar verilmesi gerekirken işin esasının incelenmesinde isabet bulunmadığı
gerekçesiyle verildiği, böylece sözü edilen imar planının ortadan kalktığının
anlaşıldığı, öte yandan yukarıya alınan Danıştay Altıncı Dairesi kararında
belirtilen 1.12.1997 günlü uygulama imar planının geçerli olup olmadığı açıkça
anlaşılamamakla beraber Özel Çevre Koruma Kurulu Başkanlığınca sözü edilen
alanda 1/25.000 ölçekli çevre düzeni planı revizyon çalışmaları devam ettiğinden
bu çalışmalar tamamlanana kadar hiç bir imar uygulaması yapılmaması yolunda
28.10.2000 günlü, 3930 sayılı karar alındığı ve davalı idarece savunma
dilekçesinde söz konusu alanı düzenleyen geçerli bir imar planının
bulunmadığının belirtildiği, buna göre idarece plansız duruma düştüğü kabul
edilen taşınmazda davacı tarafından ruhsatsız olarak yapı inşa edildiğinin
tespit edilmesi üzerine yasal süresi içerisinde imara uygun hale getirilmesi
gerektiği yolunda dava konusu işlemin tesis edildiği anlaşılmaktadır.
İmar mevzuatı uyarınca her hangi bir yapının imara uygun olduğundan
söz edebilmek için, yasal istisnalar dışında, usulüne uygun olarak verilmiş
inşaat ruhsatı olması ve bu ruhsata uygun olarak inşa edilmiş olması gerekir.
Öte yandan, imar mevzuatına aykırı yapının bulunduğu alanda imar planı
çalışmalarına devam ediliyor olmasının, bu tür yapılar hakkında işlem tesis
edilmesine engel olmacağı da tabiidir. Olayda ise dava konusu yapının ruhsatsız
olarak inşa edildiği ve süresinde ruhsata bağlanmadığı tartışmasızdır. Bu durum
karşısında anılan yapının yasal hale getirilmesi amacıyla tesis edildiği
anlaşılan dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna
varılmaktadır. Buna göre İdare Mahkemesince uyuşmazlık hakkında yeniden bir
karar verilmesi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle Muğla İdare Mahkemesinin 8.9.2004 günlü,
E:2002/350, K:2004/704 sayılı kararının bozulmasina, fazladan yatırılan 17 YTL
harcın temyiz isteminde bulunana iadesine, dosyanın adı geçen mahkemeye
gönderilmesine 30.10.2007 gününde oybirliği ile karar verildi.
