ALTINCI DAİRE KARARLARI

GECEKONDU İŞLERİ

          T.C.

D A N I Ş T A Y

Altıncı Daire

Esas  No   : 2005/899

Karar No   : 2007/2196

Özeti : 1967 yılında 775 sayılı Yasa uyarınca "Gecekondu Önleme Bölgesi" olarak ilan edilmiş bulunan alanda kalan gecekondular nedeniyle, daha sonra 2981 sayılı Yasa uyarınca yapılan af başvurusunun kabul edilmesi suretiyle düzenlenmiş tapu tahsis belgelerinin, 775 sayılı Yasa hükümlerinin uygulanması gereken bir alanda, 2981 sayılı Yasa hükümlerine dayanılarak işlem tesis edilmesi mümkün olmadığından, geri alınmasında hukuka aykırılk bulunmadığı hakkında.

            Temyiz İsteminde Bulunan : İstanbul Valiliği (Defterdarlık Milli Emlak Dairesi

                                                       Başkanlığı Kartal Emlak Müdürlüğü)

            Karşı Taraf : …

            Vekili    : Av. …

            İstemin Özeti : İstanbul 4. İdare Mahkemesinin 28.4.2004 günlü, E:2003/1041, K:2004/687 sayılı kararının usul ve yasaya aykırı olduğu ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.

            Savunmanın Özeti : Savunma verilmemiştir.

            Danıştay Tetkik Hakimi Mehmet Sıtkı Çelik'in Düşüncesi : Dava konusu olayda, Bayındırlık ve İskan Bakanlığınca 1967 yılında 775 sayılı Yasa uyarınca "Gecekondu Önleme Bölgesi" olarak ilan edilmiş bulunan bu alanda kalan gecekondular nedeniyle daha sonra 2981 sayılı Yasa uyarınca yapılan af başvurusunun kabul edilmesi suretiyle tapu tahsis belgeleri düzenlenmiş ise de, 775 sayılı Yasa hükümlerinin uygulanması gereken bir alanda 2981 sayılı Yasa hükümlerine dayanılarak işlem tesis edilmesi mümkün olmadığından temyiz isteminin kabulü ile aksi gerekçeyle dava konusu işlemin iptali yolunda verilen mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

            Danıştay Savcısı Ahmet Arslan'ın Düşüncesi : Davacının tapu tahsis belgesinin iptaline ilişkin 21.2.2003 günlü,178-5113-217 sayılı işlemin iptali istemiyle açılan davada dava konusu işlemin iptali yolundaki İdare Mahkemesi kararını davalı idare temyiz etmekte ve bozulmasını istemektedir.

            Dosyanın incelenmesinden; Bayındırlık ve İskan Bakanlığınca 1967 yılında 775 sayılı Yasa uyarınca "Gecekondu Önleme Bölgesi" olarak ilan edilmiş bulunan alanda kalan gecekondular nedeniyle daha sonra 2981 sayılı Yasa uyarınca yapılan af başvuruları kabul edilerek tapu tahsis belgeleri düzenlendiği, Milli Savunma Bakanlığının, Evren Kışlasının bir bölümünde planlanan Gecekondu Önleme Bölgesinin iptali istemli başvurusu üzerine davalı idarece söz konusu alanın askeri amaçla kullanılmasının daha uygun olduğu, 775 sayılı Yasa amaçlarında kullanılamıyacağı belirlenerek Maltepe II nolu Gecekondu Önleme Bölgesinin iptal edildiği ve 1/25000 ölçekli plan değişikliği Maltepe II Nolu Gecekondu Önleme Bölgesi sınırları içinde kalan alanın "Askeri  Alan" olarak belirlendiği ve tapu tahsis belgesinin iptaline karar verildiği anlaşılmaktadır.

            Bayındırlık ve İskan Bakanlığınca 1967 yılında 775 sayılı yasa uyarınca "Gecekondu Önleme Bölgesi" olarak ilan edilmiş bulunan bu alanda yine 775 sayılı Yasada öngörülen usul ve esasların uygulanacağı açıktır.Davalı idarece, hernekadar Gecekondu Önleme Bölgesinde kalan gecekondu nedeniyle daha sonra 2981 sayılı Yasa uyarınca yapılan af başvurusunun kabul edilmesi suretiyle tapu tahsis belgesi düzenlenmiş ise de, esasen 775 sayılı Yasa hükümlerinin uygulanması gereken bir alanda 2981 sayılı Yasa hükümlerine dayanılarak işlem tesis edilmesi mümkün bulunmamaktadır.

            Diğer taraftan 2981 sayılı Yasanın 14.maddesinin (b) bendi uyarınca askeri alanda bulunan taşınmaz üzerinde bulunan binaların muhafazası içinde askeri makamlardan izin alınmadığı açık olduğundan davacıların 2981 sayılı Yasa hükümlerinden yararlanamayacağıda açıktır.

            Açıklanan nedenlerle,davalı idarenin temyiz isteminin kabulü ile temyize konu idare mahkemesi kararının bozulmasının uygun olacağı düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

            Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:

            Dava, İstanbul, Maltepe, Başıbüyük Mahallesi, Köyiçi Mevkii, … pafta, … ada, … parsel sayılı taşınmaz üzerinde bulunan gecekondu için verilen tapu tahsis belgesinin iptaline ilişkin valilik işleminin iptali istemiyle açılmış; İdare Mahkemesince, davacıya tapu tahsis belgesinin verildği tarih itibariyle uyuşmazlık konusu taşınmaz Milli Savunma Başkanlığına tahsisli olmadığından bu Bakanlıktan izin alınmasının gerekmediği, ancak daha sonra Milli Savunma Bakanlığına tahsis edilmesi ve imar planında askeri alana ayrılması nedeniyle yerinde korunamayacak yapının sahiplerine 2981 sayılı Yasanın 13/b maddesi uyarınca yer verilmeksizin tapu tahsis belgesinin iptal edilmesine ilişkin dava konusu işlemin hukuka aykırı olduğu gerekçesiyle iptaline karar verilmiş, bu karar davalı idarece temyiz edilmiştir.

            Dosyanın incelenmesinden, 775 sayılı Yasa amaçlarında kullanılmak üzere Belediyesince teklif edilen ve 28.9.1967 gününde sınır onaması yapılan Maltepe 11 Nolu Gecekondu Önleme Bölgesinin mülkiyetinin hazineye, kullanım hakkının Bayındırlık ve İskan Bakanlığına ait olduğu, bölgenin kuzey kısmında kalan parseller üzerinde Milli Savunma Bakanlığı Levazım Maliye Okulu ve Eğitim Merkez Komutanlığı Evren Kışlasına ait bina ve tesislerin bulunduğu, Maliye Bakanlığınca Milli Savunma Bakanlığına tahsis edilen yerin Askeri Yasak Bölge ilan edildiği, anılan bölgenin güney kısmının ise gecekondular tarafından işgal edilmesi nedeniyle Maltepe Belediye Başkanlığı tarafından 2981 sayılı Yasa gereği ıslah imar planı uygulamasına tabi tutulduğu, Milli Savunma Bakanlığının Evren Kışlasının bir bölümünde planlanan Gecekondu Önleme Bölgesinin iptali istemli başvuru üzerine davalı İdarece sözkonusu parsellerin askeri amaçla kullanılmasının daha uygun olduğu, Bölgenin 775 sayılı Yasa amaçlarında kullanılamayacağı belirlenerek dava konusu edilen işlemle, tapu tahsis belgesinin iptal edildiği anlaşılmaktadır.

            Dava konusu olayda, Bayındırlık ve İskan Bakanlığınca 1967 yılında 775 sayılı Yasa uyarınca "Gecekondu Önleme Bölgesi" olarak ilan edilmiş bulunan bu alanda kalan gecekondular nedeniyle daha sonra 2981 sayılı Yasa uyarınca yapılan af başvurusunun kabul edilmesi suretiyle tapu tahsis belgeleri düzenlenmiş ise de, 775 sayılı Yasa hükümlerinin uygulanması gereken bir alanda 2981 sayılı Yasa hükümlerine dayanılarak işlem tesis edilmesi mümkün değildir.

            Gecekondulaşmayı önlemeye yönelik bir alan olan gecekondu önleme bölgesi üzerinde yapılan gecekondular nedeniyle verilen tapu tahsis belgesinin iptaline ilişkin dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varıldığından İdare Mahkemesince, uyuşmazlık hakkında yeniden bir karar verilmesi gerekmektedir.

            Açıklanan nedenlerle İstanbul 4. İdare Mahkemesinin 28.4.2004 günlü, E:2003/1041, K:2004/687 sayılı kararının BOZULMASINA, dosyanın adı geçen mahkemeye gönderilmesine 24.4.2007 gününde oybirliğiyle karar verildi.

İMAR İŞLERİ

          T.C.

D A N I Ş T A Y

Altıncı Daire

Esas  No   : 2005/214

Karar No   : 2007/1461

Özeti : İmar planları mülkiyet hakkıyla ilgili olduğu ve bu mülkiyet hakkının kullanılabilmesi için imar durumu alınmış olması halinde, aynı konuda idareye tekrar başvurulmasına ve başvuruya verilen cevap üzerine imar planına karşı dava açılmasına bir engel bulunmadığı hakkında.

            Temyiz İsteminde Bulunan : …

            Vekili           : Av. …

            Karşı Taraf : Mordoğan Belediye Başkanlığı

            Vekili           : Av. …

            İstemin Özeti : İzmir 3. İdare Mahkemesinin 22.9.2004 günlü, E:2003/1213, K:2004/1178 sayılı kararının usul ve yasaya aykırı olduğu ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.

            Savunmanın Özeti : Savunma verilmemiştir.

            Danıştay Tetkik Hakimi Ahmet Berberoğlu'nun Düşüncesi : Temyiz isteminin reddi ile mahkeme kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

            Danıştay Savcısı M.İclal Kutucu'nun Düşüncesi :  İdare ve vergi mahkemelerince verilen kararların temyizen incelenerek bozulabilmesi için, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49 uncu maddesinin birinci fıkrasında belirtilen nedenlerin bulunması gerekmektedir.

            Temyiz dilekçesinde öne sürülen hususlar, söz konusu maddede yazılı nedenlerden hiçbirisine uymadığından, istemin reddi ile temyiz edilen Mahkeme kararının onanmasının uygun olacağı düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

            Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:

            Dava, İzmir, Karaburun İlçesi, Çatalkaya Mahallesi, … pafta, … parsel sayılı taşınmazı kapsayan alanda yapılan ve 22.10.1993 günlü, 1993/4-4-62 sayılı belediye meclisi kararı ile kabul edilen revizyon imar planının iptali istemiyle açılmış; İdare Mahkemesince, dosyanın incelenmesinden, davacının ilk olarak 24.10.1995 gününde imar durumu belgesi aldığı, ancak bir dava açmadığı, daha sonra 21.3.2003 gününde alınan imar durumu belgesi üzerine 7.4.2003 gününde bu davanın açıldığı anlaşıldığından, ilk imar durumu belgesi alındığı 24.10.1995 gününü izleyen altmış gün içinde açılması gereken davanın, bu süre geçirildikten sonra açılmış olması nedeniyle süreaşımı yönünden reddine karar verilmiş, bu karar davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.

            2577 sayılı Yasanın 7. maddesinin birinci fıkrasında dava açma süresinin, özel kanunlarda ayrı süre gösterilmeyen hallerde Danıştay'da ve idare mahkemelerinde altmış gün olduğu, bu sürelerin idari uyuşmazlıklarda yazılı bildirimin yapıldığı tarihi izleyen günden itibaren başlayacağı, dördüncü fıkrasında ise ilanı gereken düzenleyici işlemlerde dava süresinin, ilan tarihini izleyen günden itibaren başlayacağı, ancak bu işlemlerin uygulanması üzerine ilgililerin düzenleyici işlem veya uygulanan işlem yahut her ikisi aleyhine birden dava açabileceği kurala bağlanmıştır.

            Diğer taraftan 3194 sayılı İmar Kanunu'nun 22. maddesi ile yapı ruhsatı almak için yasanın verilmesini zorunlu kıldığı belgeler, üzerine yapı yapılmak istenilen taşınmazın imar planında gösterilen tahsis şekli, yapı nizamı, binanın niteliği, kat adedi gibi bilgiler olmaksızın düzenlenemeyeceğine göre başvuru üzerine idarece verilen imar durumu belgesinin düzenleyici işlem olan imar planının uygulanması niteliğinde olduğunu kabul etmek zorunludur.

            Anayasal güvence altındaki temel hak ve özgürlüklerden olan mülkiyet hakkının kullanılabilmesi için ilgililerin gerekli işlemin yapılmasının idareden her zaman isteyebilecekleri açıktır. İmar planları mülkiyet hakkıyla ilgilidir ve bu mülkiyet hakkının kullanılabilmesi için imar durumu alınmış olması halinde aynı konuda idareye tekrar başvurulmasına ve başvuruya verilen cevap üzerine imar planına karşı dava açılmasına bir engel bulunmamaktadır. Her yeni başvuru üzerine idarece tesis edilecek işlem üzerine 2577 sayılı Yasanın 7. maddesinde öngörülen 60 günlük süre içinde imar planına dava açılması mümkündür.

            Dosyanın incelenmesinden, davacının ilk olarak 24.10.1995 tarihinde imar durumu belgesi aldığı, ancak imar planının iptali istemiyle dava açmadığı, 21.3.2003 gününde yeniden imar durumu belgesi alması üzerine 7.4.2003 gününde bu davayı açtığı anlaşılmaktadır.

            Bu durumda, mülkiyet hakkıyla ilgili bir konuda uygulama işlemi niteliğindeki imar durumu belgesi alınması üzerine süresinde dava açıldığından, İdare Mahkemesince işin esasına girilerek bir karar verilmesi gerekirken davanın süre yönünden reddine karar verilmesinde isabet bulunmamaktadır.

            Açıklanan nedenlerle, İzmir 3. İdare Mahkemesinin 22.9.2004 günlü, E:2003/1213, K:2004/1178 sayılı kararının BOZULMASINA, 20,60 YTL. karar harcı ile fazladan yatırılan 15,30 YTL harcın temyiz isteminde bulunana iadesine, dosyanın adı geçen mahkemeye gönderilmesine 9.3.2007 gününde oybirliğiyle karar verildi.

          T.C.

D A N I Ş T A Y

Altıncı Daire

Esas  No   : 2005/1513

Karar No   : 2007/2360

Özeti : İmar planı yapılırken mevzuat uyarınca tesisi zorunlu olan sağlık koruma bandının dikkate alınması ve koruma bandı içinde yapılaşmanın olanaksız olduğu hakkında.

            Temyiz İsteminde Bulunan : … Kireç San. ve Tic. A.Ş.

            Vekili                : Av. …

            Karşı Taraf        : Yeşilyurt Belediye Başkanlığı

            Vekili                : Av. …

            İstemin Özeti    : Malatya İdare Mahkemesinin 31.12.2004 günlü, E: 2002/1575, K:2004/2851 sayılı kararının usul ve yasaya aykırı olduğu ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.

            Savunmanın Özeti : Savunma verilmemiştir.

            Danıştay Tetkik Hakimi G.Filiz Ercan Aslantaş'ın Düşüncesi : Temyiz isteminin reddi ile mahkeme kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

            Danıştay Savcısı Ahmet Arslan'ın Düşüncesi : İdare ve vergi mahkemelerince verilen kararların temyizen incelenerek bozulabilmesi için, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49 uncu maddesinin birinci fıkrasında belirtilen nedenlerin bulunması gerekmektedir.

            Temyiz dilekçesinde öne sürülen hususlar, söz konusu maddede yazılı nedenlerden hiçbirisine uymadığından, istemin reddi ile temyiz edilen Mahkeme kararının onanmasının uygun olacağı düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

            Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:

            Dava, Malatya, Yeşilyurt, … ada, … parsel sayılı taşınmazın konut alanından çıkartılması yolunda imar planı değişikliği yapılması isteminin reddine ilişkin 9.10.2002 günlü, 3 sayılı belediye encümeni kararının iptali istemiyle açılmış; İdare Mahkemesince, yerinde yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucu düzenlenen raporla dosyada yer alan bilgi ve belgelerin birlikte incelenmesinden, uyuşmazlık konusu alanda önerilen plan değişikliğini zorunlu kılan nedenlere rastlanılmadığı, plan değişikliği ile yeşil alanın konutlar ile kireç işletmesi arasına yerleştirilerek sağlık koruma bandı hedeflenmekte ise de, tesisin yakın çevresinde hakim rüzgara maruz kalan ve plan değişikliği dışında kalan alanların fabrika sınırına bitişik olduğu, diğer taraftan 200 metrelik koruma bandının işletmenin bulunduğu parselin dışına taşarak özel mülkiyetlere ve yerleşik konut alanına isabet ettiği oysa koruma bandının işletmeye dahil parsel içinde kalması gerektiği anlaşıldığından, plan değişikliği isteminin reddine ilişkin dava konusu işlemde şehircilik ilkeleri, planlama esasları ve kamu yararına aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, karar davacı vekilince temyiz edilmiştir.

            Dosyanın incelenmesinden, uyuşmazlık konusu olup davalı idareden kiralanan … ada, … parsel ile davacıya ait aynı ada, … sayılı parsel üzerinde davacı tarafından işletilen kireç ocağına 28.8.1987 yılında 1.Sınıf Gayri Sıhhi Müessese ruhsatı verildiği ve ruhsattan önce de 6.2.1984'te ruhsat verilmesi düşünülen söz konusu alandaki (72 sayılı parsel üzerindeki) toz kireç fabrikasının koruma bandının fabrika binasından 150 m, pişirme fırınından 200 m. olarak belirlendiği ve 30.5.1985 tarihinde 1/5000 ölçekli harita üzerinde işlendiği, anılan tarihte 114 parsel sayılı taşınmazın 1/1000 ölçekli uygulama imar planında "kır kahvesi park, çocuk bahçesi, belediye lojman alanı ve kültür merkezi "olarak planlandığı, 2001 yılında yapılan plan değişikliği ile de kültür merkezi ile sağlık merkezinin  yerlerinin değiştirilerek bir araya getirildiği, kır kahvesinin yerinin korunduğu ve eski plandaki sağlık, kültür merkezi ve 114 parseldeki yeşil alanı kapsayan yerde konut alanı ve yolların, yapı adaları arasındaki yeşil alanın konumlarının değiştirilerek yeniden oluşturulduğu ve bu plana dayalı olarak imar uygulamasının gerçekleştirildiği, davacı tarafından da, anılan değişiklikle fabrikanın ve sağlık koruma bandının gözardı edildiği, söz konusu alanın 1.sınıf gayri sıhhi müessese olan kireç ocağı işletmesi nedeniyle konut alanından çıkarılarak yeşil alana dönüştürülmesi istemiyle yapılan plan değişikliği isteminin reddi üzerine görülmekte olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

            Gayrisıhhi Müesseseler Yönetmeliği'nin 5.maddesinde, sanayi bölgelerinin ve sanayi bölgelerinin dışında kurulacak birinci ve ikinci sınıf gayri sıhhi müesseselerin etrafında sağlık koruma bandı konulmasının mecburi olduğu, bu alanda yapılaşmaya izin verilmeyeceği 6.maddesi son bendinde de, kesinleşen sağlık koruma bandının belediye sınırları içinde mahallin belediyesince korunacağı hüküm altına alınmıştır.

            Uyuşmazlık konusu olayda ise davacının değiştirilmesini istediği imar planı (2001 tarihli) yapılırken mevzuat uyarınca tesisi zorunlu olan sağlık koruma bandının dikkate alınmadığı ve koruma bandı içinde yapılaşmanın olanaksız olduğu hususlarının gözönünde bulundurulmadığı anlaşılmakla birlikte mahkemece yerinde yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucu düzenlenen rapordaki bilgiler ışığında bu aşamada anılan alanın yeşil alan olarak ayrılması yolundaki davacı isteminin de uygun olmadığı sonucuna ulaşılmaktadır.

            Diğer taraftan söz konusu alandaki fabrika ve kireç ocağının durumu, sağlık koruma bandının konumu gibi durumların ve sağlık koruma bandı içerisinde hiç bir suretle yapılaşmaya izin verilmemesi gerektiği yolundaki yasal zorunluluk karşısında davalı idarece yeniden planlama çalışmaları yapılırken belirtilen durumların gözönünde bulundurulacağı açıktır.

            Bu itibarla, davacıya ait 1.sınıf gayrisıhhi müessese ruhsatı bulunan kireç ocağı işletmesinin sağlık koruma bandı alanı içerisinde kalan 114 sayılı parselin yapılaşmaya açılmaması yolunda plan değişikliği yapılması isteminin reddine ilişkin işlemde hukuka uyarlık görülmediğinden İdare Mahkemesince bu hususlar gözönünde bulundurulmak suretiyle yeniden bir karar verilmesi gerekmektedir.

            Açıklanan nedenlerle Malatya İdare Mahkemesinin 31.12.2004 günlü, E: 2002/1575, K:2004/2851 sayılı kararının BOZULMASINA, 20,60 YTL. karar harcı ile fazladan yatırılan 15,30 YTL harcın temyiz isteminde bulunana iadesine, dosyanın adı geçen mahkemeye gönderilmesine 30.4.2007 gününde oybirliğiyle karar verildi.

          T.C.

D A N I Ş T A Y

Altıncı Daire

Esas  No   : 2006/5047

Karar No   : 2007/1095

Özeti : Koruma amaçlı imar planlarının iptaline ilişkin belediye meclisi kararının hukuki sonuç doğurabilmesi için, 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu'na göre, Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulunca onaylanması gerektiği hakkında.

            Temyiz İsteminde Bulunanlar : 1- Kültür ve Turizm Bakanlığı

                                                           2- …, …, …, …, …

            Vekilleri            : Av. …

            Diğer Temyiz Eden     : Ankara Büyükşehir  Belediye Başkanlığı

            Vekili                : Av.…

            Diğer Davalı      : Altındağ Belediye Başkanlığı

            Vekili    : Av.…

            Karşı Taraf        : …, …, …, …, …

            Vekilleri            : Av. …

                                    2- Kültür ve Turizm Bakanlığı

            İstemin Özeti : Ankara 8. İdare Mahkemesinin 30.12.2005 günlü, E:2004/498, K:2005/2548 sayılı kararının usul ve yasaya aykırı olduğu ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.

            Savunmanın Özeti : Temyiz edilen kararda bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından, usul ve kanuna uygun olan kararın onanması gerektiği savunulmaktadır.

            Danıştay Tetkik Hakimi Gül Filiz Ercan Aslantaş'ın Düşüncesi : Temyiz isteminin reddi ile mahkeme kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

            Danıştay Savcısı Sedat Larlar'ın Düşüncesi : Dosyanın incelenmesinden,henüz Koruma Kurulunca onaylanarak kesinleşmiş bir belediye meclisi kararının bulunmadığı,buna karşın,mahkemece,Ulus Tarihi Kent Merkezi Koruma ıslah imar planının iptal edildiği öne sürülerek, plana dayanılarak tesis edilen dava konusu parselasyon işleminin iptaline karar verilmesine  isabet bulunmadığı anlaşılmaktadır.

            Bu nedenle idare mahkemesince,parselasyon işleminin mevzuatta öngörülen usul ve esaslara göre tesis edilip edilmediğinin incelenmesi suretiyle yeniden bir karar verilmek üzere,idare mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmüştür.

TÜRK MİLLETİ ADINA

            Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:

            Dava, Ankara, Altındağ, … ada, … sayılı ve kadastral … ada … sayılı parsellerin de bulunduğu alanda Ulus Tarihi Kent Merkezi Koruma İslah İmar Planı kapsamında hazırlanan 68699/4 nolu parselasyon planının onaylanmasına ilişkin Ankara Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu'nun 2.5.2003 günlü, 8541 sayılı işleminin iptali istemiyle açılmış; İdare Mahkemesince, dosyanın incelenmesinden dava konusu parselasyon işleminin dayanağı olan Ulus Tarihi Kent Merkezi Koruma Islah İmar Planının ve bu alana ilişkin daha önce onaylanmış tüm 1/1000 ve 1/5000 ölçekli planların Ankara Büyükşehir Belediye Meclisinin 14.1.2005 günlü, 210 sayılı kararıyla iptal edildiği anlaşıldığından dayanağı kalmayan parselasyon işleminde hukuka uyarlık görülmediği gerekçesiyle işlemin iptaline karar verilmiş, bu karar davalı idarelerce temyiz edilmiştir.

            2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu'nun 17. maddesinde "Koruma bölge kurulunda görüşülen ve uygun görülen koruma planları onaylanmak üzere ilgili idarelere gönderilir.

            İlgili idareler, koruma amaçlı imar planını en geç iki ay içinde görüşür ve varsa değişmesini istediği hususları koruma bölge kuruluna bildirir. Koruma  Bölge Kurulunda bu hususlar da değerlendirilir ve kurul tarafından uygun görülen haliyle planlar ilgili idarelere onaylanmak üzere gönderilir. Altmış gün içerisinde onaylanmayan planlar kesinleşerek yürürlüğe girer. Koruma amaçlı imar planının yürürlüğe girmesiyle geçiş dönemi esasları ve kullanma şartları ayrıca karar almaya gerek kalmadan ortadan kalkar.

            Ören yerlerinde çevre düzenleme projesi yapımı ve değişiklikleri, ilgili koruma bölge kurulunun uygun görüşü doğrultusunda Bakanlıkça yapılır, yaptırılır ve onaylanır.

            Koruma amaçlı imar planları ve çevre düzenleme projelerinde yapılacak değişiklikler yukarıdaki usullere tabidir" hükmü yer almaktadır.

            Dosyanın incelenmesinden, Ankara  Büyükşehir Belediye Meclisinin 14.1.2005 günlü, 210 sayılı kararıyla Ulus Tarihi Kent Merkezi Koruma Islah İmar Planını da içine alan Ulus Tarihi ve Kültürel Kentsel Dönüşüm ve Gelişim Proje alanı teklifi onaylanarak söz konusu alanda davacıya ait parselleri de kapsayacak şekilde daha önce onaylanmış KPA5, KPA6 ve Belediye Meclisi kararıyla onaylı 1/5000 ve 1/1000 ölçekli tüm planların iptaline karar verildiği ancak söz konusu kararın 2863 sayılı Kanun'un yukarıda bahsedilen 17. maddesi gereğince Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulunca onaylanmadığı anlaşılmaktadır.

            Bu itibarla ortada henüz Koruma Kurulunca onaylanarak kesinleşmiş bir belediye meclisi kararının bulunmaması karşısında Mahkemece söz konusu kararla Ulus Tarihi Kent Merkezi Koruma Islah İmar Planının iptal edildiğinden bahisle anılan plana dayanılarak tesis edilen dava konusu parselasyon işleminin iptaline karar verilmesinde isabet görülmediğinden, İdare Mahkemesince işin esasının (parselasyon işleminin mevzuatta öngörülen usul ve esaslara göre tesis edilip edilmediğinin) incelenmesi suretiyle yeniden bir karar verilmesi gerekmektedir.

            Açıklanan nedenlerle Ankara 8. İdare Mahkemesinin 30.12.2005 günlü, E:2004/498, K:2005/2548 sayılı kararının BOZULMASINA, 25,10 YTL. karar harcının temyiz isteminde bulunanlardan Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı'na iadesine, dosyanın adı geçen mahkemeye gönderilmesine 23.2.2007 gününde oybirliğiyle karar verildi.

          T.C.

D A N I Ş T A Y

Altıncı DAire

Esas  No   : 2005/28

Karar No   : 2007/1673

Özeti : Orman alanı olarak belirlenmiş yerlerin, inşaata elverişli imar parseli haline getirilemeyecek alanlar olması nedeniyle, parselasyon işlemine tabi tutulamayacakları hakkında.

            Temyiz İsteminde Bulunanlar : 1-… varisleri  …-…-…

            Vekili    : Av. …

            2-Davacı Yanında Davaya Katılan  : Orman Genel Müdürlüğü

            Vekili    : Av. …

            Davacı Yanında Diğer Davaya Katılan  : Karaburun Mal Müdürlüğü

            Karşı Taraf : Mordoğan Belediye Başkanlığı

            Vekili    : Av. …

            İstemin Özeti : İzmir 4. İdare Mahkemesinin 15.9.2004 günlü, E:2002/1482, K:2004/1004 sayılı kararının usul ve yasaya aykırı olduğu ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.

            Savunmanın Özeti : Temyiz edilen kararda bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından, usul ve kanuna uygun olan kararın onanması gerektiği savunulmaktadır.

            Danıştay Tetkik Hakimi Gül Filiz Ercan Aslantaş'ın Düşüncesi : Temyiz isteminin kabulü ile mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

            Danıştay Savcısı Ahmet Arslan'ın Düşüncesi : Dava İzmir, Mordoğan … Köyü, 894 sayılı parselinde içinde bulunduğu alanda yapılan 53 sayılı parselasyon planının onaylanmasına ilişkin 21.10.1998 günlü, 36-169 sayılı Mordoğan Belediye Encümeni kararının iptali istemiyle açılmıştır.

            2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 2.maddesinde belirtildiği üzere, idari işlemler hakkında yetki, şekil, sebep, konu ve maksat yönlerinden biri ile hukuka aykırı olduklarından dolayı iptalleri için menfaatleri ihlal edilenler tarafından açılan davalar iptal davası olarak tanımlanmış olup, bu davalar idarenin hukuka uygun davranmasını sağlayan en önemli araçlardandır.

            Ancak, yargısal denetim amacıyla her idari işleme karşı herkes tarafından iptal davası açılmasının idari işlemlerde istikrarsızlığa neden olmaması ve idarenin işleyişinin bu yüzden olumsuz etkilenmemesi için,dava konusu edilecek işlem ile dava açacak kişi arasında belli ölçüler içinde menfaat ilişkileri bulunması koşuluna ihtiyaç vardır.Her olay ve davada yargı merciine başvurarak dava açan kişinin menfaatinin,iptali istenen işlemle ne ölçüde ihlal edildiğinin takdiri de yargı mercilerine bırakılmıştır.

            Bu durum karşısında, subjektif nitelikte işlemler olan parselasyon işlemlerine karşı ancak işlem tarihinde mülkiyet hakkı olanlar dava açabileceğinden ve taşınmazın mülkiyetinin asıl belirleyici unsuru tapu senedi olduğu halde davacının anılan taşınmazın tapulu maliki olmaması, davacının bu alanın tapuda adına tescilini sağladıktan sonra yeniden düzenleme yapılmasını isteyebileceğinden bu aşamada menfaat ihlali koşulu gerçekleşmemesi nedeniyle davanın ehliyet yönünden reddine karar verilmesi gerekmektedir.

            Açıklanan nedenlerle,temyize konu idare mahkemesin yukarıda belirtilen gerekçeyle onanmasının uygun olacağı düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

            Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:

            Duruşma yapılmasına gerek görülmedi.

            Dava, İzmir, Mordoğan, … Köyü, (eski) 894 parsel sayılı taşınmazın da bulunduğu alanda yapılan 53 nolu parselasyon planının onaylanmasına ilişkin 21.10.1998 günlü, 36-169 sayılı belediye encümeni kararının iptali istemiyle açılmış, İdare Mahkemesince; dosyanın incelenmesinden mülkiyeti ihtilaflı olan dava konusu parselin de içinde bulunduğu alanda yapılan parselasyon işleminin 3194 sayılı İmar Kanununun  18. maddesi ile ilgili Uygulama Yönetmeliği hükümlerine uygun olarak tesis edildiği anlaşıldığından davanın reddine karar verilmiş, karar davacılar ve müdahil vekili tarafından temyiz edilmiştir.

            3194 sayılı İmar Kanunu'nun 18. maddesine göre parselasyon işlemi ile yürürlükte bulunan imar planı hükümlerine uygun olarak üzerinde yapı yapmaya elverişli düzgün imar parselleri oluşturmak amaçlandığından orman alanı olarak belirlenmiş yerlerin inşaata elverişli imar parseli haline getirilemeyecek  alanlar olması nedeniyle parselasyon işlemine tabi tutulmalarına yasal olanak bulunmamaktadır.

            Uyuşmazlık konusu olaydan ise; dava konusu parselasyon işlemine tabi tutulan 894 parsel sayılı taşınmazın mülkiyetinin davacılar, üçüncü şahıslar, Maliye Hazinesi ve Orman Genel Müdürlüğü arasında ihtilaflı olup halen Karaburun Kadastro Mahkemesinin 1975/155 esas sayılı dosyasında davanın devam ettiği, Orman Genel Müdürlüğünce de anılan taşınmazın bir kısmının orman sayılan yerlerden olduğunun iddia edildiği anlaşılmaktadır.

            Dava konusu 894 sayılı parselin paftası, yüzölçümü, ne kadarının orman alanında ne kadarının şahıs arazisinde kaldığı Karaburun Kadastro Mahkemesinin E:1975/155 sayılı davasının sonuçlanması halinde kesinleşeceğinden taşınmazın hangi bölümünün orman alanı olduğu hususu netleşmeden anılan yerde 3194 sayılı Yasa'nın 18. maddesi uyarınca parselasyon işlemi tesis edilerek imara elverişli parseller oluşturulduğundan söz etmek parselasyon işleminin amacına aykırılık taşımaktadır.

            Bu itibarla parselasyon işlemi tesis edilemeyecek alanlardan olup olmadığı kesin olarak belirlenmeyen dava konusu 894 parsel sayılı taşınmazın parselasyon işlemine tabi tutulmasında mevzuata uyarlık görülmediğinden İdare Mahkemesince işlemin iptali gerekirken aksi yönde verilen kararda isabet bulunmamaktadır.

            Açıklanan nedenlerle İzmir 4. İdare Mahkemesinin 15.9.2004 günlü, E:2002/1482, K:2004/1004 sayılı kararının BOZULMASINA, 20,60 YTL. karar harcı ile fazladan yatırılan 15,30 YTL harcın temyiz isteminde bulunana iadesine, dosyanın adı geçen mahkemeye gönderilmesine 16.3.2007 gününde oybirliğiyle karar verildi.

116 NOLU Danıştay Dergisi Kararları

imar hukukçusu

Copyright © Imar Hukukcusu Tüm hakları saklıdır.

Yayınlanma:: 2008-11-22 (1079 okuma)