Prime esas kazançlar
MADDE 80-
(Değişik: 17/4/2008-5754/47 md.)
4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a)
bendi kapsamındaki sigortalıların prime esas kazançları aşağıdaki şekilde
belirlenir.
a) Prime esas kazançların hesabında;
1) Hak edilen ücretlerin,
2) Prim, ikramiye ve bu nitelikteki
her çeşit istihkaktan o ay içinde yapılan ödemelerin ve işverenler tarafından
sigortalılar için özel sağlık sigortalarına ve bireysel emeklilik sistemine
ödenen tutarların,
3) İdare veya yargı mercilerince
verilen karar gereğince yukarıdaki (1) ve (2) numaralı alt bentlerde belirtilen
kazançlar niteliğinde olmak üzere sigortalılara o ay içinde yapılan ödemelerin,
brüt toplamı esas alınır.
b) Ayni yardımlar ve ölüm, doğum ve
evlenme yardımları, görev yollukları, seyyar görev tazminatı, kıdem tazminatı,
iş sonu tazminatı veya kıdem tazminatı mahiyetindeki toplu ödeme, keşif ücreti,
ihbar ve kasa tazminatları ile Kurumca tutarları yıllar itibarıyla belirlenecek
yemek, çocuk ve aile zamları, işverenler tarafından sigortalılar için özel
sağlık sigortalarına ve bireysel emeklilik sistemine ödenen ve aylık toplamı
asgari ücretin % 30'unu geçmeyen özel sağlık sigortası primi ve bireysel
emeklilik katkı payları tutarları, prime esas kazanca tabi tutulmaz.
c) (b) bendinde belirtilen istisnalar
dışında her ne adla yapılırsa yapılsın tüm ödemeler ile ayni yardım yerine
geçmek üzere yapılan nakdi ödemeler prime esas kazanca tabi tutulur. Diğer
kanunlardaki prime tabi tutulmaması gerektiğine dair muafiyet ve istisnalar bu
Kanunun uygulanmasında dikkate alınmaz.
Sayfa 68
9841
d) Ücretler hak edildikleri aya mal
edilmek suretiyle prime tabi tutulur. Diğer ödemeler ise öncelikle ödendiği ayın
kazancına dahil edilir ve ücret dışındaki bu ödemelerin yapıldığı ayda üst
sınırın aşılması nedeniyle prime tabi tutulamayan kısmı, ödemenin yapıldığı ayı
takip eden aydan başlanarak iki ayı geçmemek üzere üst sınırın altında kalan
sonraki ayların prime esas kazançlarına ilâve edilir. Toplu iş sözleşmelerine
tabi işyerleri işverenlerince veya kamu idareleri veya yargı mercilerince
verilen kararlara istinaden, sonradan ödenen ücret dışındaki ödemelerin hizmet
akdinin mevcut olmadığı veya askıda olduğu bir tarihte ödenmesi
durumunda, 82 nci madde hükmü de nazara alınmak suretiyle prime esas kazancın
tabi olduğu en son ayın kazancına dahil edilir. Bu durumlarda sigorta
primlerinin, yukarıda belirtilen mercilerin kararlarının kesinleşme tarihini
izleyen ayın sonuna kadar ödenmesi halinde, gecikme cezası ve gecikme zammı
alınmaz ve 102 nci madde hükümleri uygulanmaz.
e) Saatlik, günlük, haftalık veya
aylık olarak belirli bir ücrete dayanmış olmayıp da komisyon ücreti ve kâra
katılma gibi belirsiz zaman ve tutar üzerinden ücret alan sigortalıların prim ve
ödeneklerinin hesabında esas tutulacak günlük kazançları, 82 nci madde hükmüne
göre belirlenen alt sınırdır.
f) Bir işverene tabi olarak çalışan
sigortalının belirli ücretinin dışında ayrıca (e) bendi kapsamında ücret alması
halinde, prime esas günlük kazancı bunların toplamından oluşur.
g) Primlerin hesabına esas tutulacak
günlük kazanç, sigortalının, bir ay için prime esas tutulan kazancının otuzda
biridir. Ancak günlük kazancın hesabına esas tutulan ay içindeki bazı günlerde
çalışmamış ve çalışmadığı günler için ücret almamış sigortalının günlük kazancı,
o ay için prime esas tutulan kazancının ücret aldığı gün sayısına bölünmesi
suretiyle hesaplanır.
h) Sigortalıların günlük kazançlarının
hesabında esas tutulan gün sayıları, aynı zamanda, bunların prim ödeme gün
sayılarını gösterir. Ancak, işveren ve sigortalı arasında kısmî süreli hizmet
akdinin yazılı olarak yapılmış olması kaydıyla, ay içerisinde günün bazı
saatlerinde çalışan ve çalıştığı saat karşılığında ücret alan sigortalının ay
içindeki prim ödeme gün sayısı, ay içindeki toplam çalışma saati süresinin 4857
sayılı İş Kanununa göre belirlenen haftalık çalışma süresine göre hesaplanan
günlük çalışma saatine bölünmesi suretiyle bulunur. Bu şekildeki hesaplamada gün
kesirleri bir gün kabul edilir.
ı) İşveren ve sigortalı arasında çağrı
üzerine çalışmaya dayalı yazılı iş sözleşmesinde taraflar arasında çalışma
süresi gün, hafta ve ay olarak belirlenmemiş ise, sigortalının ay içindeki prim
ödeme gün sayısı haftalık çalışma süresi en az yirmi saat kararlaştırılmış
sayılarak (h) bendi hükmüne göre hesaplanır.
i) 88 inci maddenin dördüncü fıkrasına
göre ay içerisinde 30 günden az prim ödeme gün sayılarına ait eksik günlerin
genel sağlık sigortası primleri, eksik çalışma süreleri dikkate alınmak
suretiyle hesaplanır.
4 üncü maddesinin birinci fıkrasının
(b) bendi kapsamındaki sigortalıların prime esas kazançları aşağıdaki şekilde
belirlenir.
Sayfa 69
9842
a) Aylık prime esas kazanç, 82 nci
maddeye göre belirlenen prime esas günlük kazanç alt sınırı ile üst sınırı
arasında kalmak şartı ile kendileri tarafından beyan edilecek günlük kazancın
otuz katıdır. Bu sigortalılar tarafından Kurumca belirlenen sürelerde aylık
prime esas kazanç beyan edilir. Beyanda bulunmayan sigortalıların aylık prime
esas kazancı, prime esas günlük kazanç alt sınırının otuz katı olarak
belirlenir.
b) Sigortalı aynı zamanda işveren ise
aylık prime esas kazancı, çalıştırdığı sigortalıların prime esas günlük
kazancının en yükseğinin otuz katından az olamaz. Aylık prime esas kazancı,
çalıştırdığı sigortalının otuz günlük prime esas kazancından düşük olduğu tespit
edilen sigortalıların aylık prime esas kazançları, tespit edilen kazanç düzeyine
çıkartılarak aradaki farkın primi, 89 uncu madde hükümlerine göre gecikme cezası
ve gecikme zammı uygulanmak suretiyle tahsil edilir.
c) 4 üncü maddenin birinci fıkrasının
(b) bendi kapsamında sigortalı sayılmayı gerektirecek birden fazla durumun söz
konusu olması halinde, bu fıkranın (a) ve (b) bentlerinde belirtilen esaslara
göre tek beyanda bulunulur.
Bu Kanuna göre ilk defa 4 üncü
maddenin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında sigortalı olanların prime esas
kazançlarının hesabında;
a) Aylıklarını personel kanunlarına
göre alan sigortalılar için;
1) İlgili kanunları uyarınca aylık
gösterge ve ek göstergeler üzerinden ödenen aylık tutarları,
2) Memuriyet taban aylık ve kıdem
aylık tutarları,
3) Makam, temsil ve görev
tazminatları, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 152 nci maddesi uyarınca
ödenen tazminatlar (bölge, kurum, birim, çalışma mahalli, görevin niteliği ve
benzeri kriterlere dayalı olarak asıl tazminatlara ilave, ek veya ayrıca ödenen
tazminatlar hariç), 27/7/1967 tarihli ve 926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri
Personel Kanununun ek 17 nci maddesinin (A) bendinde yer alan cetvelde
belirtilen oranlar üzerinden ödenen hizmet tazminatı (28/2/1982 tarihli ve 2629
sayılı Kanun ile 17/11/1983 tarihli ve 2955 sayılı Kanuna göre tazminat veya
üniversite ödeneği alanların sadece rütbelerinin karşılığı hizmet tazminatları),
11/10/1983 tarihli ve 2914 sayılı Yükseköğretim Personel Kanununun 12 nci
maddesi uyarınca ödenen üniversite ödeneği, 2802 sayılı Hakimler ve Savcılar
Kanununun 106 ncı maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca ödenen ek ödeme,
b) Kadro karşılığı sözleşmeli olarak
görev yapan sigortalılar için işgal ettikleri kadrolar esas alınmak suretiyle
(a) bendinde öngörülen unsurlar üzerinden hesaplanan tutarı,
c) Açıktan vekil olarak atanan
sigortalılar için, (a) bendinde öngörülen unsurlardan ilgili mevzuatı uyarınca
ödenen tutarı,
ç) Başka bir kadro ya da görevin ödeme
unsurları esas alınmak ve kıyaslanmak suretiyle aylık veya ücret ödenen
sigortalılar için; emsal alınan kadro veya görevin prime esas kazanç tutarını
geçmemek üzere, bu kazancın aylık veya ücret ödenmesinde öngörülen oranında
hesaplanacak tutarı,
d) Büyükşehir belediye başkanları için
bakanlık genel müdürünün, diğer belediye başkanları için ise öğrenim durumları
itibarıyla 657 sayılı Kanuna göre yükselebilecekleri dereceyi aşmamak kaydıyla,
657 sayılı Kanuna ekli (I) sayılı ek gösterge cetvelinin “VIII. Mülki İdare
Amirliği Hizmetleri Sınıfı” bölümünün (d) bendinde belirtilenlerin prime esas
kazançları,
Sayfa 70
9842-1
e) 78 sayılı Yükseköğretim Kurumları
Öğretim Elemanlarının Kadroları Hakkında Kanun Hükmünde Kararname eki
cetvellerde yer alan yükseköğretim kurumlarına bağlı konservatuvarlarda 2914
sayılı Yüksek Öğretim Personel Kanununun 15 inci maddesi uyarınca sözleşme ile
istihdam edilen öğretim elemanlarından sanatçı öğretim elemanı olarak istihdam
edilenler için, anılan Kanunda öğretim görevlisi kadro unvanında istihdam
edilenlerin tahsil ve derecelerine göre belirlenen prime esas kazanç tutarı;
kamu idarelerinde sanatçı, sanatkar ve sanatçı öğretmen olarak sözleşme ile
istihdam edilenler için, tahsil ve dereceleri itibarıyla 657 sayılı Kanuna tabi
olarak teknik hizmetler sınıfında yer alan mühendislerin (a) bendindeki prime
esas kazanç tutarı; yüksek öğretim kurumları ile diğer kamu idarelerinde sanat
uygulatıcısı ve sahne uygulatıcısı olarak sözleşme ile istihdam edilenlerden en
az önlisans mezunu olanlar için tahsil ve dereceleri itibarıyla 657 sayılı
Kanuna tabi olarak teknik hizmetler sınıfında yer alan teknikerlerin, diğerleri
için ise teknisyenlerin prime esas kazanç tutarları,
f) İlgili kanunlarında emeklilik ya da
ek gösterge açısından belirli bir kadro, unvan veya görevle bağlantı kurulanlar
için, bağlantı kurulan kadro, unvan veya görevin prime esas kazanç tutarı,
g) Bu fıkranın (a) ilâ (f) bentleri
kapsamı dışında kalan sigortalılar için atandıkları görev itibarıyla 657 sayılı
Kanuna göre girebilecekleri sınıflardaki benzer görevlerin aynı kadro, unvan,
tahsil ve derecesi için belirlenen prime esas kazanç tutarları,
esas alınır. Vekalet veya ikinci görev
karşılığında ilgili mevzuatı uyarınca yapılacak ödemeler prime esas kazancın
hesabında dikkate alınmaz.
Yalnızca genel sağlık sigortasına tâbi
olanlar bakımından prime esas aylık kazancın tespitinde; 60 ıncı maddenin
birinci fıkrasının (d) ve (g) bentlerinde sayılan kişiler için 82 nci maddeye
göre belirlenen prime esas günlük kazanç alt sınırının iki katının otuz günlük
tutarı, 60 ıncı maddenin birinci fıkrasının (c) bendinde belirtilen kişiler için
asgari ücret, 60 ıncı maddenin birinci fıkrasının (e) bendinde belirtilen
kişiler için ise prime esas asgari kazanç tutarı esas alınır. Ancak, 60 ıncı
maddenin birinci fıkrasının (c) bendinin (1) numaralı alt bendi kapsamında genel
sağlık sigortalısı sayılmak için müracaat etmekle birlikte, Kurumca belirlenecek
test yöntemleri ve veriler kullanılarak tespit edilen aile içindeki gelirin kişi
başına düşen aylık tutarı; asgari ücretin üçte birinden asgari ücrete kadar
olduğu tespit edilen kişiler için 82 nci maddeye göre belirlenen prime esas
günlük kazanç alt sınırının otuz günlük tutarının üçte biri, asgari ücretten
asgari ücretin iki katına kadar olduğu tespit edilen kişiler için 82 nci maddeye
göre belirlenen prime esas günlük kazanç alt sınırının otuz günlük tutar, asgari
ücretin iki katından fazla olduğu tespit edilen kişiler için 82 nci maddeye göre
belirlenen prime esas günlük kazanç alt sınırının otuz günlük tutarının iki katı
prime esas asgari kazanç tutarı olarak esas alınır.
Bu maddenin uygulamasına ilişkin usûl
ve esaslar, Kurum tarafından çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir.
Sayfa 71
9842-2
idare hukuku, idare hukuku davaları, idare hukukuna giriş, idare hukuku uzmanı, idare hukukcusu, idare uzmanı, idare
hukukçusu, "idare hukuku", ıdare hukuku, idare hukukunda iptal ve tam yarı
(tazminat) davaları, idare hukukunda bilirkişi, idare hukuku rehberi, idare
hukuku içtihatları, idare hukuku kararları, idare hukuku mahkemeleri, idare
hukuku yüksek yargı yerleri, idare hukuku merkezi, idari yargı, idari yargı davaları, idari yargılama usulü
kanunu, belediyelerin "imar", "ımar" ve "imar hukuku", "ımar hukuku", "kaçak yapı",
imar planı", "arazi ve arsa düzenlemesi", "imar para cezaları", "imar kirliliği
suçları", kamulaştırma, kamulaştırmasız el atma, imar affı, tapu tahsis belgesi,
imar dava dilekçe örnekleri, imar hukuku davalarına rapor hazırlama, imar
hukukundan kaynaklanan tazminat davaları, ecrisimisl, korunması gerekli kültür
ve taşınmaz varlıkları, sit alanları, eski eser, yıkılan ve yanan tarihi
eserler, ulaşım planı, çevre düzeni planı, nazım imar planı, uygulama imar
planı, mevzi imar planı, ilave imar planı, inşaat ruhsatı, yapı kullanma izni,
imar hukuku ile ilgili kanunlar, imar hukuku ile ilgili yönetmelikler ve her
türlü imar sorunlarına çözüm getirecek olan "imar hukukcusu" ve "ımar
hukukçusu". imar davası, idari yargı uzmanı,